Texnologik tizim taxlili. Texnologik tizimni sintez qilish

Murakkab ob'ektlarning analizini tizimli yondashuvi xarakteristikasi o’rganilayotgan vaktdan "umumiy" va "konkret" deb nomlanuvchi ikki aspektni ko’rsatish mumkin. "Umumiy" aspekt nuktai nazaridan, tizimli yondashuv bu bilim va o’rganishlarning materialistik metodlarini konkret amaliy ko’llaniluvi va kutilmaganlik imkoniyatiga ega bo’lishlik va xakikatlilik, kism va butun sifatga ajratish kabi printsiplarni o’zida joylashtirgan. Lekin dialektik yondashuv tizimli yondashuvga karaganda universalrokdir.

Konkret aspekt nuktai nazaridan, tizimli yondashuv tizimlar analiziga yo’naltirilganligi bilan xarakterlanadi va u kuyidagilarda akslangan:

Eng avvalo e'tibor tizim to’zilishiga karatilgan:

• 
  ierarxiyaning turli satxlarida tizimning tarkibi.
  
• 
  quyi tizimlararo va tashqi muxit bilan aloqa xarakteri.
  
• 
  quyi tizimni fazoviy vakt tashkil etishning xarakteri.
  
• 
  bunda strukturali analiz murakkabligi.
  

1. Tizimning xayotiy aylanishining butun jarayonlarini ko’rib chikish: formalashtirish, rivojlanish, bo’zilish.

2. Butun tizimni tayinlashlarni anik va to’ligicha aniklanganligi extimolligi:

• 
  maksadning tarkibi va bildirishi;
  
• 
  tub maksad va topshirik;
  
• 
  ularni amaliy amalga oshirilishi va kerakli uskunalar;
  
• 
  effiktivlik ko’rsatgichlari;
  

Funktsional yaratuvchanlikni xamma ko’rinishi va xamma tegishli bo’lgan amallar tizim nazariyasining ikkinchi kismini o’z ichiga oladi. Tizim nazariyasining uchinchi kismiga ixtiyoriy natija va tizimni funktsonal tavsifi nazariyasi kiradi.

Qaralayotgan tizimning nazariyasi uchun kuyidagi jarayonli sxemani tavsiya etishimiz mumkin:

1. 
   Bosh maksadni formulalash.
   
2. 
   Maksadga karab funktsiyani chikish ko’rsatgichlari (parametrlari)ni nazariyasi.
   
3. 
   ¡zida jam kilgan maksadni tasavvur kilgan xolda xar bir chikish parametrlarini formalashtirishda tizimni kiruvchi o’zgaruvchilari yozib olinadi.
   
4. 
   Kirish va chikish parametrlarining istalayotgan ko’rilayotgan aloka echim talab kilinayotgan masalaning ko’yilishida aniklab olinadi.
   
5. 
   Tizimni masalalar kompleksiga maksad yo’naltirilgan fomulalashtirish tarkibi uchun axborot modeli yozib olinadi.
   
6. 
   Maksad yunaltirilgan masalalar kompleksiin amalga oshiruvchi tizimning texnologik strukturasi yozib olinadi.
   
7. 
   Tashki muxit bilan aloka kiluvchi parametrlar va maksad karatilgan tizimning texnologik struturasini funktsiyalashtirish uchun kerak bo’ladigan shartlar parametrlari yozib olinadi.
   
8. 
   Tashki muxit bilan aloka va zaruriy shartlar parametrlari maksad sifatida tashkiliy - xo’jalik ish faoliyati bo’linmalar uchun kelib tushadi.
   
9. 
   Ishlab chikarishni ta'minlovchi maksadlar analiz kilib chikiladi, xuddi bu texnologik kism uchun ishlab chikilgandek tizim kismlarni ta'minlovchi, chikish parametrlari yozib olinadi.
   
10. 
    Asosiy faoliyatni ta'minlovchi tashkilotning strukturasi yozib olinadi.
    
11. 
    Kuyi tizimlarda elementlar alokasi uchun koordinatalash talab kiluvchi faktorlar ajratiladi.
    
12. 
    Maksadga karatilgan funktsiyalashtirishning asosiy masalasini boshkaruvchi va muammolarni boshkaruvchilar formalashtiriladi.
    
13. 
    Yopiq konturni boshkaruvini realizatsiya kiluvchi ratsional struktura ko’riladi.
    
14. 
    Avtomatlashtirilgan masala kompleksi yozib olinadi.