|
www.scientificprogress.uzBog'liq yer-resurslari-qishloq-va-suv-xo-jaligida-raqamli-texnologiyalarwww.scientificprogress.uz
Page 732
Rivojlanayotgan sohalardan biri bu yer resurslari,qishloq va suv xo’jaligida
raqamli texnologiyalarning joriy qilinishi .Bu soha bo’yicha juda ham ko’plab qaror va
loyihalar ko’rib chiqilmoqda.
Prezidentimizning “Raqamli O‘zbekiston – 2030” strategiyasini tasdiqlash va uni
samarali amalga oshirish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi Farmoni bilan agrosanoatni
rivojlantirishga qaratilgan bir necha o‘nlab loyihalarni amalga oshirish belgilangan. Shu
asosda raqamlashtirish bo‘yicha qo‘yilgan vazifa va topshiriqlarni jadal suratlarda olib
borishda yetakchi xorijiy tajribani o‘rganish, jumladan, Yevropa Ittifoqi va Jahon
Bankining maslahat va moliyaviy qo‘llab-quvvatlashidan, eng yaxshi texnik
yechimlardan foydalanilmoqda. Bugungi kunda qishloq xo‘jaligida fermerlar va
agronomlarga raqamli texnologiyalar yordamga kelmoqda. Katta maʼlumotlar (Big
data) va ularni tahlil qilish hosilni terib olish uchun qulay vaqtni belgilash, o‘g‘itlash
sxemasini hisoblab chiqish, monitoring qilish, hosilni prognozlashtirishga yordam
bermoqda.
Raqamli texnologiyalar o‘simlikshunoslikning to‘liq siklini boshqarishga imkon
yaratadi. Aqlli qurilmalar tuproq, o‘simliklar parametrlari, mikroiqlimni o‘lchaydi va
maʼlumotlarni uzatadi. Datchiklar, koinotdan olingan suratlar, dronlar, meteorologik
stansiyalar va boshqa uskunalardan olingan maʼlumotlar Big datani shakllantiradi,
maxsus ilovalar bilan tahlil qilinadi va geoportalga joylashtiriladi. So‘nggi 15 yil ichida
O‘zbekiston aholisi 27 milliondan 35 millionga yetdi, har bir kishi uchun ajratilgan yer
maydoni esa 23 sotixdan 16 sotixga kamaydi. Shu sababli yerlarning meleriotiv holatini
yaxshilash ularga ishlov berish asosiy masala bo’lib qolmoqda.
Butun dunyoda bo‘lgani kabi O‘zbekistonda ham raqamli iqtisodiyotni faol
rivojlantirish, shuningdek, qishloq xo‘jaligida zamonaviy axborot-kommunikatsiya
texnologiyalarini keng joriy etish bo‘yicha kompleks chora-tadbirlar amalga
oshirilmoqda.
Xususan, 2020-yil dekabrda «Aqlli qishloq xo‘jaligi» texnologiyasini
rivojlantirish strategiyasi» hamda «Aqlli qishloq xo‘jaligi» texnologiyalarini
rivojlantirish strategiyasini amalga oshirish bo‘yicha 2021-2023-yillarga mo‘ljallangan
chora-tadbirlar» tasdiqlangan bo‘lib, bunda to‘rtta asosiy yo‘nalishlar nazarda tutilgan:
qishloq xo‘jaligini raqamlashtirish;
boshqaruv jarayonlari, monitoringni avtomatlashtirish;
agrar sohada biznes-startap loyihalarni qo‘llab-quvvatlash;
suv resurslarini hisobga olish.
Shu bilan birga Qishloq xo‘jaligi vazirligining markaziy apparati tarkibida Agrar sohada
raqamli texnologiyalarni rivojlantirish boshqarmasi va «Agrosanoat majmuini
raqamlashtirish markazi» davlat muassasasi tashkil etilgan bo‘lib, ular sohada
raqamlashtirishni rivojlantirish bo‘yicha jadal dastur, qishloq xo‘jaligi sohasida oziq-
ovqat xavfsizligini nazorat qilish va qo‘llab-quvvatlash, suvni boshqarish, davlat
SCIENTIFIC PROGRESS
VOLUME 3 ǀ ISSUE 3 ǀ 2022
ISSN: 2181-1601
Uzbekistan
|
| |
