JOURNAL OF NEW CENTURY INNOVATIONS
http://www.newjournal.org/ Volume–36_Issue-1_September_2023
51
MAKTABGACHA TA’LIMDA INNOVATSION PEDAGOGIK
TEXNOLOGIYALARDAN FOYDALANISH
Ergasheva Malika Shuhrat qizi
Shahrisabz davlat pedagogika instituti
Maktabgacha ta’lim yo’nalishi 1-22-guruh talabasi
Tel:91 810 15 00
Annontatsiya: Mazkur maqolada innovatsion pedagogik texnologiyalar va
ulardan samarali foydalanish. Maktabgacha ta’lim va tarbiya jarayonida innovatsion
texnologiyalardan foydalanishning ahamiyati ochib berilgan.
Kalit so’zlar: Ilg’or texnologiyalar, intellektual salohiyat, raqobatbardosh
kadrlar, ta’lim
va tarbiya jarayon, innovatsion texnologiyalar, interfaol metodlar,
kreativ pedagog.
Maktabgacha ta’lim tashkilotlarida maktabgacha yoshdagi bolalarning har
tomonlama rivojlanishini ta’minlashga qaratilgan pedagogik jarayon murakkab, shu
bilan birga rang-barangdir. Ta’lim-tarbiya samaradorligiga
erishishda maktabgacha
ta’lim tashkilotlaridagi har bir faoliyat turini to’g’ri tashkil etish lozim.
Hozirgi davr ta’lim taraqqiyotida yangi yo’nalish innovatsion pedagogikani
maydonga olib chiqdi.
Innovatsion - bu yangilik kiritish, yangilik degan ma’noni anglatadi.
Innovatsion texnologiyalar pedagogik jarayon hamda pedagog faoliyatiga
yangilik bo’lib, uni amalga oshirishda asosan interfaol metodlardan to’liq
foydalaniladi.
Interfaol metodlar - bu jamoa bo’lib fikrlash deb yuritiladi, ya’ni pedagogik ta’sir
etish usullari bo’lib ta’lim mazmunining tarkibiy qismi hisoblanadi. Bu esa
maktabgacha ta’lim tashkiloti mashg’ulotlarida ta’lim-tarbiya berishda iterfaol
usullardan
foydalanishdan maqsad shundaki, bolalarni ijodiy fikrlashga o’rgatish,
muammoli vaziyat-larni yecha olish ko’nikmasini rivojlantirish, bolalarni
faollashtirish va ularda do’stona munosabatlarni shakllantirish.
Maktabgacha ta’lim tashkilotlarida tashkil etilayotgan mashg’ulot -larda
qo’llanilayotgan interfaol usullar ta’lim samaradorligi hamda muhitini yaxshilaydi.
Tarbiyachining kasbiy mahorati oshadi. Bolalar ijtimoiy muhitda, jamoasida o’z
o’rnini his qila boshlaydi. Hozirgi kun talabi tez o’zgaruvchan, murakkab va o’zaro
bir-biriga bog’liq dunyoda o’z o’rnini topa oladigan shaxsni tarbiyalashdir.
Ta’lim innovatsiyasi deyilganda avvalo mashg’ulotlarda
pedagogik
texnologiyalardan foydalanish nazarda tutiladi. Texnologik yondashuv asta-sekin
takomillashib innovatsion xarakterga ega bo’ldi. Har qanday yangilik egtiyoj natijasida
JOURNAL OF NEW CENTURY INNOVATIONS
http://www.newjournal.org/ Volume–36_Issue-1_September_2023
52
yuzaga keladi. Ehtiyoj qanchalik yuqori bo’lsa, uning samaradorlik darajasi ham
ko’tarilaveradi. Masalan maktabgacha ta’lim tizimida an’anaviy yo’nalishdagi
mashg’ulotlar sistemasiga e’tibor berilganda , bu faoliyatda
tarbiyachi obyekt bola
subyekt rolini o’ynagan edi . Ya’ni faqat bola tinglovchi, tarbiyachi notiq sifatida
gavdalangandi.
Ammo barcha tajribalar ta’lim berishdagi bunday harakatlar samarali bo’la
ololmasligini tasdiqladi. Natijada ta’limni samaraliligini belgilay oladigan
yondashishlarni yuzaga keltirish zarurati tug’ildi.
Ta’lim innovatsiyalari deyilganda ko’z oldimizga albatta yangi pedagogik
texnologiyalar gavdalanadi. Pedagog ta’lim jarayonini innovatsiyalashda
texnologiyani qo’llashni nazarda tutadi. Innovatsiya yangilik kiritish bo’lsa,
texnologiya- mahorat, san’at
sifatida gavdalanib, innovatsion texnologiyalar yuzaga
keladi. Demak, tarbiyachining innovatsion faoliyati, bu uning pedagogik mahorati
belgisidir.
Innovatsion texnologiyalarning har bir turi bolalarda faqatgina yangi bilim hosil
qilishga xizmat qilibgina qolmasdan, balki ularda har tomonlama
rivojlanish xizmat
qila oladi. Ma’naviy savodxonligi sust bo’lgan inson hayot davomida uchrashi mumkin
bo’lgan qiyinchiliklar oldida esankirab qolishi mumkin.
Xulosa qilib aytganda, innovatsion texnologiya - bu ilmiy izlanishlar, ishlanmalar
yaratish, tajriba-sinov ishlari olib borish yoki boshqa fan-texnika yutuqlaridan
foydalangan holda bolalarga yangi bilim berishdan iboratdir. Maktabgacha ta’lim
tashkilotlarida mashg’ulotlarni tashkil etishda interfaol metodlardan samarali
foydalanish bu pedagogning kreativligiga bog’liq.
Foydalanilgan adabiyotlar:
1. O’zbekiston Respublikasining “Ta’lim to’g’risida” gi Qonuni Barkamol avlod -
O’zbekiston taraqqiyotining poydevori.- T.: “Sharq”, 1998.
2. Abduqodirov A.A., Begmatova N.X. Maktabgacha ta’lim tashkilotlarida
multimedia texnologiyasidan foydalanish uslubiyoti (o’quv-uslubiy qo’llanma). -
Qarshi : Nasaf, 2011.
3. Alimov N. Maktabgacha yoshdagi bolalarni matematik ta’limga tayyorlash .
Maktabgacha ta’lim - T.:2005.
