1-TOPSHIRIQ
1.
Quyidagi savollarga javob yozing:
1.1
Kompyuter tarmog‘i nima?
Kompyuter tarmoq bu, kompyuterlar yoki boshqalar o‘rtasidagi ma’lumot
almashish tizimlarini
ifodalovchi maxsus qurilma, protokollar, va
mablag‘lar jamlanmasi bo‘lib, ular o‘rtasida ma’lumot almashishni amalga
oshirish uchun quriladilar. Kompyuter tarmoqlari ularga bir-biriga
uzatilgan
kompyuterlar, printerlar, serverlar,
sotilgichlar va boshqa
qurilmalar orqali bog‘lanadi. Tarmoq orqali ma’lumot almashish, ulardan
foydalanish va xizmatlarni ko‘rsatish mumkin.
1.2
Tarmoq topologiyalari haqida.
Tarmoq topologiyasi, tarmoqni qurishda va uning qurilishidagi oddiy
shakllardan biridir. Tarmoq topologiyasi qurilish o‘rnatilgan tarmoqning
har bir qurilish elementining qanday qilib alohida bir-biriga bog‘lanishini
va ulardan ma’lumot almashishini aniqlaydi.
Oddiy tarmoq topologiyalari quyidagilardir:
1. Bus (Shina) topologiyasi: Bunda mijozlar alohida o‘rinlarda joylashgan
faol ta'sisat elementlari (uchrashuvlar to‘plami) bilan bog‘lanishadi va
tarmoqning o‘rtasiga ulanadi.
2. Star (Yulduz) topologiyasi: Bunday tarmoqda mijozlar yulduz markazli
ta‘sir qurilmasiga bog‘lanadi. Agar ta‘sir markazga kesishib ketsa, boshqa
mijozlarga aralashtirishlar mavjud bo‘ladi.
3. Ring (Halka) topologiyasi: Ushbu tarmoqda mijozlar halkada yig‘ilgan
va hamma mijozlar bir-biriga alohida bog‘lanadi.
4. Mesh (Chertiq) topologiyasi: Bunday tarmoqda
har bir mijoz barcha
boshqa mijozlar bilan bog‘lanadi.
5. Tree (Daraxt) topologiyasi: Tarmoqdagi mijozlar daraxt shaklida
joylashgan va "shinalar" orqali alohida ta‘sir qurilmasiga ulanadi.
Bu topologiyalar har bir o‘z xususiyatlariga ega bo‘lib, ulardan biri
boshqasiga nisbatan afzal bo‘lishi mumkinligiga ega.
Har bir tarmoq
topologiyasi o‘z takrorlanuvchi, xavfsizlik,
va qurish vaqti mavzularida
foydalanish uchun afzaldir.
1.3
Tizimli shina nima?
Tizimli shina, kompyuter tarmog‘i topologiyasi bo‘lib, tizimning uch,
vaqti o‘ng tomondagi tizimning aloqa liniyasidan iborat. Ushbu shina
maxsus qo‘llangan ma’lumot tarmoq uchun bog‘lanishni ta’minlaydi.
Tizimli shinada, har bir kompyuter tiza
bilan boshqalar bilan aloqa
o‘rnatish uchun foydalaniladi. Buning tufayli, har bir kompyuter tarmoqda
boshqa kompyuterlarga aloqasi uchun tiza orqali uzatish uchun ishlatiladi.
2.
Cisco Packet Tracer dasturini o‘rnating va ishlash jarayonini tekshiring
(ikkita kompyuterni bir-biriga ulash).
