Seysmogramma – yer qimirlashining seysmograf yordamida yozib
olingan grafigi.
Sel – tog‗li daryolari o‗zanlarida to‗satdan yuzaga
keluvchi, rayonlarda shiddatli yomg‗ir, jala yoki
qor erishidan hosil bo‗ladigan tog‗ jinslari
bo‗laklari aralashmasidan iborat loyqa yoki loy-
toshli kuchli suv oqimi.
Sel vaqtidagi harakat – sarosimaga tushmaslik, olingan axborot va
vaziyatni tezda baholash, xavfli maydonlarni
tezda tark etish, sel oqimiga tushib qolsa, oqim
harakati bo‗ylab burchak ostida qirg‗oqqa
chiqib olishga harakat qilish.
Sovuq olish – to‗qimalarning sovuqdan zararlanishi. Sababi
qon tomirlarining sovuq ta‘sirida davomli
torayishi natijasida ro‗y beradigan o‗zgarishlar.
Ko‗pincha qo‗l-oyoq barmoqlari, burun va
quloq chig‗anog‗ini sovuq oladi.
Suv toshqini – maydonning toshqin, suv ko‗payishi natijasida
suv bilan qoplanishi.
Suv ko‘tarilishi – sizot suvi sathi ko‗tarilishi natijasida qurulish
inshootlari va boshqa obyektlarga salbiy ta‘sir
ko‗rsatish.
Suv toshqini – qorlar, muzliklarning shiddat bilan erishi,
sharros yomg‗ir yog‗ishi, daryo o‗zanining bir
joyiga muz tiqilib qolishi, po‗rtana shamol
dengizdan, katta ko‗llardan, suv omborlaridan
suv haydashi yoki gidrotexnika inshooti urib
ketishi sababli ancha katta hududni suv toshqini.
Tabiiy Favqulodda vaziyat – odamlar qurbon bo‗lishi, sog‗lig‗i yoki atrof
204
tabiiy muhitiga zarar ko‗rsatuvchi, katta moddiy
talafotga olib kelishi mumkin bo‗lgan yoki olib
kelgan tabiiy favqulodda vaziyat manbai yuzaga
kelishi
oqibatida
muayyan
hudud
yoki
akvatoriyadan tarkib topgan sharoit.
