2-jadval
Farmatsevtika sanoatida ishlatiladigan bo‘yoqlar va bo‘yovchi moddalar
Bo‘yoqning nomi
|
Me’yoriy-texnika xujjati
|
Rangi
|
Indigokarmin
|
TSH 18-16-143 - 77
|
Ko‘k
|
Kislotali qizil 20 (azorubin)
|
VFM 42-1446 - 84
|
Qizil
|
Tropeolin 0 (xrizoin)
|
TSH 6-09-2205 - 77
|
Sariq
|
Ruberozum
|
VFM 42-1306 - 83
|
Qizil
|
Serulezum
|
VFM 42-1304 - 83
|
Ko‘k
|
Flavorozum
|
VFM 42-1305 - 83
|
Sariq
|
Bolalr uchun mo’ljallangan qiyom va eliksirlar texnologiyasi
Bolalar uchun mo’ljallangan suyuq dorilarning noxush ta’mi, hidi va rangini tuzatish murakkabligini hisobga olib, eng maqsadga mufofiq va hammabop dori turlari bu qiyom va eliksirlar.
Eliksir – bu tarkibida biofaol dori moddalar, qand yoki qand o’rnini bosuvchi ingredientlarni saqlaydigan, shirinlashtirilgan va xushbo’ylashtirilgan suvli-spirtli tiniq shirin mazali suyuq dori turi. Eliksirlar tarkibida qand yoki sorbitning mo’tadil konsentratsiyasi - 40%, shuningdek erituvchi va konservant sifatida eliksirlar tarkibiga 20-30% etil spirti qo’shiladi, undan yuqori konsentratsiyadagi etil spirti qand va sorbitni erishiga salbiy ta’sir ko’rsatadi
Eliksir tarkibiga kam eriydigan dori moddalar kiritilsa, solyubillovchi modda sifatida Tvin-80 qo’shiladi, bunda spirt miqdori kamaytiriladi.
Masalan, ko’krak eliksiri (Elixir pectoralis) texnologiyasi:
Tarkibi:
Chuchukmiya ildizi quruq ekstrakti – 60,0
Ammoniy xlorid 10% eritmasi - 10,0
Arpabodiyon efir moyi - 1,0
Tozalangan suv - 180,0
Etil spirti 90% - 49,0
Texnologiyasi: tozalangan suvda chuchukmiya ildizi quruq ekstrakti eritiladi, ustiga ammoniy xlorid 10% eritmasi qo’shib aralashtiriladi va 1 soat (yoki 2 sutka)ga qoldiriladi. Belgilangan vaqt o’tishi bilan 90% etil spirtida eritilgan arpabodiyon efir moyi qo’shiladi va mikser yordamida aralashtiriladi, so’ng eliksir 2 soat (yoki 8 sutka)ga qoldiriladi va sizib olinadi. Tayor bo’lgan ko’krak eliksiri 50,0 g dan qo’ng’ir rangli shisha idishga jihozlanadi.
Qiyomlar tarkibi va qo’llanishi bo’icha t’am beruvchi va dorivorlarga tasniflanadi. T’am beruvchi qiyomlarga oddiy qand qiyomi (Sirupi simplicis) va mevali qiyomlar: olcha, malina, qorag’at, mandarin, apelsin, limon va b. Ushbu qiyomlar tarkibida biofaol dori modda saqlamaydi va bolalar uchun beriladigan dori vositalarni ta’mi va hidini to’g’rilaydi, shuningdek siroplar tarkibida konservantlar (spirt, nipagin, nipazol, sorbin kislotasi) ham bo’lishi mumkin.
Agar qiyomning nomi ko’rsatilgan bo’lmasa, unda oddiy qand qiyomi tayorlanadi (Sirupi simplicis 64%), shuningdek t’amni tuzatuvchi qiyomlarga mevali qiyomlarni kiritish mumkin – olcha, malina, qoraqat, mandarin, apelsin, limon va b.
Dorivor qiyomlarni tayorlash uchun qand qiyomiga ekstraktlar, nastoykalar yoki mevali ozuqali ekstraktlarni q’oshish mumkin, kerak bo’lsa qiyomlarni tayorlashda qizdirish mumkin. Olingan filtrlar bo’z matosidan yoki filtr qog’ozdan quruq idishga o’tkaziladi. Qizdirib tayorlangan filtratlar issiq holda filtrlanadi.
Konsentratsiyasi 60% dan kam bo’lgan qiyomlar achib qolishi mumkinligini hisobga olib, ularning tarkibiga konservantlar qo’shiladi: 0,1-0,2% natriy benzoat yoki benzoy kislotasi, etil spirti, glitserin, ayrim hollarda, nipagin va nipazol 0,15% gacha qo’shiladi. Agar qand qiyomi konsentratsiyasi 50% kam bo’lsa, unda konservant sifatida etil spirti qo’shiladi.
Tushuntirish matni
Bolalar uchun tayyorlanadigan dorilar dozasini tekshirish:
Rp: Streptocidi 3,0
Sirupi sacchari 5 ml
Aquae purificatae 100 ml
M.D.S. Bir dеsеrt qoshiqdan kuniga 3 mahal(7 yoshli bolaga).
Bolalarga suyuq dori turlari osh qoshiqda (15 ml), desert (bol) qoshiqda (10 ml), choy qoshiqda (5 ml) yoki maxsus menzurkalar va dozatorlar yordamida o’lchab beriladi.
|
