Bolaga mo‘ljallangan doza (katta odamlarga mo‘ljallangan dozasini qismi,%)
1
|
20 xaftagacha
|
13n+5
|
2
|
20-52 xafta
|
8n+7
|
3
|
1-9 yosh
|
3n+12
|
4
|
10-17 yosh
|
6n+16
|
n –bu bolaning yoshi,yil
4. Lucas tomonidan taklif etilgan usul( asosan sedativ va narkotik moddalar uchun)
B=bolaning yoshi, yil x kattalar uchun doza
bolaning yoshi + 12
SHuni aloxida e’tiborga olish ke rak: YATCH uchun DM dozalarini aniqlashda individual yondashuv maqsadga muvofiqdir.
Bolalarga mo‘ljallangan dorilarni dozasini hisoblash:
a 4 a + 20 b
A = B -----------; A = B -----------; A = B - ----.
a + 12 100 70
bu erda: A - bola uchun beriladigan doza, B - katta odam uchun beriladigan doza, a - bolani yoshi (yil), b - bolaning massasi (vazni), kg.
DM ning bola uchun dozasi hisoblashda yana dori shakliga xam e’tibor beriladi. Masalan, aniqlangan rektal DT ayrim DM uchun : alkaloid tuzlari, efedrin, fenollarning 30-50% ga kamaytiriladi(beriladigan peroral dozasidan), ammo sulfanilamidlar, antibiotiklar uchun dozasi 1,5 marta ko‘paytirilishi mumkin ( bola organizmini shu moddalarga sezgirligi past bo‘lganligi uchun).
Undan tashqari bolaning terisiga sepiladigan sepmalarda kuchli ta’sir etuvchi moddalarning konsentratsiyasiga e’tibor beriladi- hisobga olinish zarur bola terisining yuqori rezorbtiv xususiyatlari ( ayrim preparatlar, masalan borat kislotasi umuman ishlatilmaydi).
Bolalarga mo‘ljallangan dori turlarini ta’rifi, tasnifi, ularga qo‘yilgan talablar.
Dori turlari texnologiyasini zamonaviy rivojlanish bosqichini hisobga olgan xolda. ilmiy jihatdan bolalarga dorilarni yaratishda birinchidan ularning asabini (psixika) iloji borcha ayashga qaratilgan bo‘lishi lozim.
Bolalarga mo‘ljallangan dori turlari faqat dozasi bilan farq qilmay balki bir necha talablarga javob berish kerak;
1. Dori moddalarni yuqori terpapevtik ta’sirini ta’minlab ularning salbiy ta’sirini mumkin darajada kamayishini ta’minlash;
2. qo‘llanilishi bola uchun qulay, tabiiy, iste’mol qilishda og‘riq chaqirmasligi, dori moddalarni (ayniqsa peroral dorilarni) noxush organoleptik xususiyatlari niqoblangan bo‘lishi kerak;
3. YOshi 7-8 yildan oshmagan bolalarning yutish refleksi to‘liq rivojlanmaganligi uchun, bolalarga mo‘ljallangan dori turlarining asosiy qismi suyuq dori shaklida bo‘lishi maqsadga muvofiqdir;
4. YAngi tug‘ilgan chaqaloqlarning immunitet kuchlari to‘la rivojlanmaganligi ularga beriladigan xamma dori turlarini steril bo‘lishini talab qiladi.
Dori shakllari bolaning yoshiga muvofiq tanlanish lozim:
- maktabgacha bo‘lgan yoshdagilarga –asosan SDT ( siroplar, eritmalar, emulsiyalar, suspenziyalar, eritiladigan tabletka va granulalar, tomchilar, rekt DT.
Maktab yoshidagilarga yana tabletka, draje va boshq QDT va rektal DT.
3 yoshgacha bo‘lgan bolalarga tavsiya etilmaydi dorilarni tabletka va draje shaklida yaratish. ayniqsa ta’mi va rangi yaxshilangan.
| 