292
27§. Yog’larni pereeterifikasiyalashning texnologik sxemasi
Pereeterifikasiya jarayoni uzluksiz yoki davriy usulda olib boriladi va u
quyidagi bosqichlarni o’z ichiga oladi.
- Rafinatsiyalangan yog’lar aralashmasini puxta quritish;
- Katalizator bilan aralashtirish va 80-130 ºC da 0.5-1.0
soat davomida
pereeterifikasiyalash (katalizator sarfi 1t 0.9-1.5 kg);
- Katalizatorni aktivsizlantirish;
- Tayyor mahsulotni yuvish, quritish, oqlash va dezodarasiyalash;
Aktivsizlantirish ortiqcha katalizator va natriy gliseridlarni suv bilan
parchalashdan iborat. Ayni vaqtda yog’dagi katalizator ta’sirida erkin yog’
kislotalari bilan hosil bo’lgan sovun ham yuviladi.
Suyuq moylarni qayta ishlah natijasida qattiq yog’lar
olish texnologiyalari
ularning qayta ishlash turlariga va ishlash rejimlariga qarab bir necha turlarga
bo’linadi.
Yarim uzluksiz usulda yog’larni pereeterifikatsiyalash
Pereeterifikatsiyalanadigan ikki xil konsistensiyaga ega bo’lgan yog’lar alohida
holat sig’imlar da qizdirib olinadi. Qizdirilgan massa sig’imlar
dan nasoslar
yordamida avvaldan tayyorlab olingan ishqor eritmasi bakidan nasos orqali yarim
uzluksiz holatda uzatib turiladi. Neytrallash jarayonidan ajralib chiqqan soapstok
ajratib olingach. Tarkbida sovun qoldiqlari mavjud bo’lgan aralashma ekonomayzer
yordamida qizdirilgan bug’ yordamida isitiladi va namlanadi. Neytrallangan massa
120ºC haroratda quritiladi. So’ngra nasos yordamida reaktor-pereeterifikatorga
uzatiladi. Boshqa bir idishda katalizator emulsiyasi tayyorlab olinadi va moy parallel
holatda
reaktorga
uzatiladi.
Reaktorda
yog’li
aralashma
yetarlicha
eterefikatsiyalanib bo’lgandan so’ng tarkibidagi katalizatorni dezaktivatsiyalash
uchun limon kislotasi bilan qayta ishlanadi. Yog’li tarkibidagi limon kislotasining
tuzlari hosil qilgan cho’kindi ajratib olinadi va oqlashga yuboriladi. Oqlangan massa
tarkibidagi oqlovchi tuproqni ajratib olish uchun vertikal filtrdan o’tkaziladi. Tayyor
bo’lgan xom
ashyo saqlashga yoki
