|
Toshkent viloyati chirchiq davlat pedagogika instituti flash texnologiyalar
|
| bet | 21/24 | | Sana | 20.01.2024 | | Hajmi | 13,07 Mb. | | #141892 | | Turi | Учебник |
Bog'liq Adobe Flash o\'quv qo\'llanma 04.06.202216-AMALIY ISHLAR
MAVZU: ACTION SCRIPTNI QO`LLAGAN HOLDA HARAKATLANUVCHI KINOLARNI KIRITISH.
Ishdan maqsad: Adobe Flash dasturida Action Scriptni qo`llagan holda harakatlanuvchi kinolarni kiritishni o’rganish va amalda tadbiq etish.
NAZARIY QISM
Action Script da obyektlarni yaratish va bosgqarish. Dasturlash tillarida obyekt faqat shu obyektga qo’llanishi mumkin bo’lgan atributlar (xususiyatlar)to’plami va usullar ro’yxati bilan ifodalanadi. Har bir sinf obyektlari uchun o’z atributlar va usullar to’plami belgilangan. Masalan “tugma” obyekti uchun atributlar sifatida ishlatilishi mumkin. Ish oblastidan pastki qismida xususiyatlar inspektori paneli joylashgan, agar ish oblastida biror bir obtekt tanlanmagan bo;lsa yoki obyektlarumuman bo’lmasa u holda xususiyatlar inspektori formati avtomatik ravishda o’zgaradi. Butun hujjat uchun xususiyatlar inspektori formati ko’rsatilgan. Aniq obyekt-bu mos sinfning exzemplyaridir. Bir sinfning ikki exzemplyari bir biridan atributlar qiymatlari bilan farq qilishi mumkin. Obyekt ustida harakatlarni ifodalash shuningdek obyektning bo’ysinganligini ko’rsatish uchun odatda “nuqtali usul”qo’llaniladi.
Obyekt ustidagi harakatlarni ifodalash shuningdek obyektning bo’ysinganligini ko’satish uchun oddatda “nuqtali usul”qo’llaniladi. Masalan button 1 tugmasiga On Prees usulini qo’llash kerakligini ko’rsatish uchun Button 1 on Prees konstruksiyasi ishlatiladi. Agar Button 1 tugmaning Clip 2 ga tegishligini ko’rsatish kerak bo’sa unda yozuv quyidagicha ko’rinishga ega bo’ladi; Clip 2 Button 1.
Action Script da qo’llaniladigan obyekt modeli boshqa senariylar tillari obyekt modellariga ko’p jihatdan o’xshaydi (masalan:Java Script). Shu bilan birga ba’zi faxqlar ham mavjud . Ulardan asosiysi Action Script da obyektlar iyerarxiyasi Web brouzer oynasida tasvurlangan HTML hujjatiga nisbatan emas, balki Flash pleerga nisbatan quriladi.
Yuqorida aytib o’tilgandek, istalgandek snariyda mavjud Flash pleer asos obyekt hisoblanadi. Keyingi darajada obyektlarning 4 sinfi joylashgan.
- Movie (Film obyektlari);
- Core (Yadro obyektlari);
- Cleent /Server (Bajarishning klient-server muhiti obyektlari);
- Authoring (Ishlab chiqish muhiti obyektlari);
Movie sinfi obyeklari senariyda film elementlari orasidagi elemntlari orasidagi munosabatlarni (ya’ni film tuzilishini)tasavur qilish va shuningdek, film elementlari parametrlari vaxarakatini boshqarish imkonini beradi. Ushbu sinfga xususan quyidagi obyeklar kiradi:
-button(tugma)-senariyda ifodalovchi obyekt, bunday obyekt uchun, masalan kiritish fokusini o’rnatish tartibi dinamik tarzda o’zgarishi mumkin;
-movie clip (klip)- senariyda klipni ifodalovchi obyekt. Bunday obyektni ifodalash uchun , masalan ichki kliplar soni dinamik tarzda o’zgarishi mumkin;
-mouse(sichqoncha)-senariyda sichqoncha ko’rsatgichini ifodalovchi obyekt, u ko’rsatgich ko’rinishi va uslubini boshqarish imkonini beradi.
-key(klaviatura)-senariyda filmni boshqarish uchun ishlatiladigan klvishlarni ifodalovchi obyekt.
-color(rang)-sevariyda klip palitrasini va mos holda ushbu palitra o’zgarishini imkonini beruvchi obyekt.
-sound(tovush)-senariyda tugma yoki klip bog’langan tovushli simvolni ifodalovchi obyekt.
-stage(stol)-ishchi stoli ba’zi parametrlarini boshqarish uchun mo’ljallangan obyekt.
-text Ficed(matn mydoni)-senariydagi dinamik Action Script da Button va Movie clip sinflari obyrkylari orasido bo’lanish munosabatlari juda qiyin, ular bir filmdan ikkinchisiga oladi va hotto sahnadan sahnaga o’tganda ham o’zgarishi mumkin. Masalan, bir sahnada tugma klip tarkibida kirsa, ikkinchisiga klip tugmani “jonlashtirish” uchun ishlashyirilishi mumkin. Movie sinfini obyeklarini (Text Fieldan boshqa)Button va Movie klip obyeklariga nisbatan bo’ysingan deyish mumkin. Chunki ular Button va Movie klip obyeklari tarkibiga kirishi mumkin. Lekin aksincha emas.
Etibor bering, Action Script dakadr uchun ham film sahnasi uchun ham mos obyeklar sinfi yaratilmagan. Gap shundaki Action Script da filmning ushbu elementlarini xususiyatlarini o’gartirishga yo’l qo’ymaydi. Siz senariy yordamida faqatgina kadrga uning nomi yoki raqami orqali murajaat qilishingiz shuningdek, uning yuklangan yoki yuklanmaganligini tekshirishingiz mumkin. Qoida ko’ra kadr yoki sahna harakatlar va usullar parametrlari sifatida ishlatiladi.
Cori sinfi obyektlari film obyektlari bilan ishlash uchun mo’ljallangan va yordamchi rolini bajaradi. Agar film obyektlari boshqarishda(xususiyatlarni o’zgartirish)standart usullar etmasa, ularqo’lash mumkin. Cori obyektiga xususan quyidagi obyekylar kiradi:
-matn (matematika)-senariyda sonly kattaliklar bilan ishlash qo’laniladigan obyekt. Action Script tili boshqa sinflardan farqli ravishda Matn obyektida qo’llanishi cos usuli yordamida cosinus bevociya matn usuli yordamida qiymatini olish mumkin.
-number (raqam)-raqamli qiymatli ba’zi maxsus operatsiyalarni bajarish uchun mo’ljallangan obyekt, masalan uning yordamida ba’zi diopozonlarda ko’proq sonlarni aniqlash mumkin.
-string(satr)senariyda satrlar bilan ishlash uchun qo’llaniladigan obyekt.
-date (sana)senariyda calendar sanalari va vaqt bilan ishlash uchun qo`llaniladigan ob`yekt.
Client/server sinfi obyektlari XML tilida yozilgan hujjatlar bilan ishlash uchun mo`ljallangan. Ushbu ob`yektlarning ba`zilari XML hujjatlarini yuklanishi qayta ishlanishi va yuborilishini taminlasa boshqalari- sokketlar orqali bog`lanishga xizmat qiladi. Action Script shu orqali Flash filmlari saqlaydigan XML hujjatlarini serverli qayta ishlashni qo`llashni amalga oshiriladi.
1-misol. Sichqoncha kursorini biror obyektga o’zgartirishni Action Script buyruqlari orqali amalga oshirish.
Masalan, sichqoncha kursorini gul obyektiga o’zgartiraylik. Dastlab Layer1 da Oval Tool asbobi yordamida gulning qismlarini chizib olamiz va ranglar beramiz. Alohida-alohida chizib olingan gul qismlarini belgilab guruhlab olamiz (GTRL+G). Gul obyekti ustiga F8 tugmasini bosib simvol (Movie clip) hosil qilib olamiz. Properties paneliga “gul” deb nom beramiz. Layer2 ni hosil qilib Action Script paneliga Mouse.hide(); startDrag("gul", true); buyruqlarini kiritamiz. Va natijada ko’zlangan natijaga erishamiz.
|
| |
