|
-rasm. Orqa yetakchi bo‘lgan (klassik) avtomobilning transmissiyasi
|
| bet | 2/7 | | Sana | 09.01.2024 | | Hajmi | 15.23 Mb. | | #132992 |
Bog'liq guruh mustaqil ishlar ro\'yhati 2, 4 - kurs, Issiqlik elektr stansiyasi.pdf, Tarmoq xizmatlari, 8, Thin film 1, Заковат учун саволлар-01, 11, Oybegim mening (Oybekka hujum), Andijon mashinasozlik instituti mashinasozlik texnologiyasi fakulteti iqtisodiyot yonalishi, 1 savol javobi, Mustaqil ish topshiriqlari, rentgen spektraskop, 202-, Mustaqil ta\'lim105-rasm. Orqa yetakchi bo‘lgan (klassik) avtomobilning transmissiyasi.
I-digatel; II-ilashish muftasi; III-Uzatmalar quttisi; IV-keltirilgankardanli uzatma:1-elastik mufta; 2-shlitsali birikma; 3-oldingi kardanli val; 4-tayanch podshipnik; 5-oldingi kardan sharniri; 6-orqa kardan val; 7-orqa kardan sharniri; V-orqa ko‘prik,asosiy uzatma va differensial: 8-yarimo‘q; 9-yetaklovchi(orqa) g‘ildirak.
106-rasm. Old yetakchi bo‘lgan avtomobilning transmissiyasi.
I -dvigatel, II-ilashish muftasi, III-uzatmalar qutisi, IV-asosiy uzatma, V-yetakchi g‘ildirak uzatmasi, VI-yetakchi g‘ildiraklar.
G‘ildiraklarga uzatilgan moment miqdorining g‘ildirak radiusiga nisbati g‘ildirak bilan tayanch yuza orasida hosil bo‘ladigan yetaklovchi kuchga tengdir. Bu kuch avtomobilning harakatiga qarshilik ko‘rsatuvchi kuchlarni yengishga va avtomobilning tezlanishiga sarf qilinadi.
Asosiy uzatma, differentsial va yarim o‘qlar birgalikda yetaklovchi ko‘prikni tashkil etadi.
Orqa g‘ildiraklar yetaklovchi va dvigatel orqada joylashgan avtomobillarning transmissiyasi 107-rasmda keltirilgan.
107-rasm. Mexanik transmissiya (orqa g‘ildiraklar yetaklovchi, dvigatel orqada).
I-dvigatel; II-ilashish muftasi; III-uzatmalar qutisi; IV-asosiy uzatma; V-yetakchi g‘ildiraklar uzatmasi; VI-yetakchi g‘ildiraklar.
108-rasm. Mexanik transmissiya sxemalari:
a,b-mexanik transmissiya 4x2 avtomobili uchun; v-mexanik transmissiya 4x4 avtomobil uchun, g-mexanik transmissiya 6x4 avtomobil uchun; d- mexanik transmissiya 6x6 avtomobil uchun; e-gidrohajmli va elektrik transmissiya 4x2 avtomobili uchun; j,z-mexanik transmissiya 8x8 avtomobili uchun.
1-dvigatel, 2-ilashish muftasi, 3-uzatmalar qutisi, 4-kardan uzatmasi, 5-asosiy uzatma, 6-kardan sharniri, 7-taqsimlash qutisi, 8-differentsial, 9-nasos (generator), 10-gidromotor (elektrodvigatel).
108, b-rasm da g‘ildirak formulasi 4x4 bo‘lgan mexanik transmissiyaning sxemasi keltirilgan. G‘ildirak formulasi 4x2 bo‘lgan avtomobilning transmissiyasidan farqli qo‘shimcha taqsimlash qutisi 7 o‘rnatilgan, taqsimlash qutisidan burovchi moment kardan uzatmalari 4 orqali yetaklovchi ko‘priklarga uzatiladi.
Oldingi yetaklovchi ko‘prikda asosiy uzatma, differentsial va yarim o‘qlardan tashqari burovchi momentni yetaklovchi va boshqariluvchi g‘ildiraklarga uzatish uchun kardan sharnirlari 6 o‘rnatilgan. Ba’zida yetaklovchi ko‘priklarga burovchi momentni ma’lum bir nisbatda uzatish uchun taqsimlash qutisida o‘qlararo differentsial o‘rnatiladi.
Uch o‘qli avtomobillarning mexanik transmissiyalarida oraliq va orqa yetaklovchi kopriklarga burovchi moment bir umumiy val orqali (4-rasm, g) uzatiladi.
Xususan avtomobilning tеxnik mukammalligini ko‘rsatuvchi ko‘rsatkichlari: tеjamkorlik, xavfsizlik darajasi, ixchamligi va umumiy qiyofasi, ko‘rkamligi, shuningdеk boshqaruvchanligi, turg‘unligi, tormozlash qobiliyati va boshqa bir qator xususiyatlari avtomobil yuritmasining turiga bеvosita bog‘liq bo‘ladi. Nazariy jihatdan olib qaralsa, ikki o‘qli avtomobillar uchun dvigatеl va yеtakchi ko‘prikning shassiga joylashtirilishini amalga oshirish mumkin bo‘lgan oltita muqobili bo‘lishi mumkin:
|
| |
