Ram xotirasining xususiyatlari

Ram xotirasining xususiyatlari.
• Biror dasturni ishga tushirib (dastlab tezkor xotiraga xotiraga yuklab), 
soʻng bu dasturdan chiqib ketib, ya’na shu dasturni ishga tushirsangiz, 
dastur yuklanishi biroz tezroq amalga oshiriladi. Chunki kompyuter 
dastlab tezkor xotiraga murojaat qiladi, agar yuklangan dastur u yerda 
mavjud bo’lsa, o’sha yerdan dasturni yuklaydi, aks holda dasturni 
izlashni boshlaydi

Tezkor xotira 2 ta asosiy xarakteristikaga ega va bu xotirani sotib
olishda uning hajmi va shu xotira ishlaydigan chastota miqdori inobatga
olinadi. Tezkor xotira chastotasi ishlash tezligini aniqlab beradi. 
Chastota bu vaqt birligidagi jarayondir. Misol uchun, 600 megagers
chastotali tezkor xotira 100 MB ma’lumotni 10 sekunda yuklasa, 1000 
megagersli tezkor xotira bu jarayonni 5 sekundda amalga oshiradi.

Tezkor xotira koʻrinishi va ona plata (материнская плата, 
motherboard)ga oʻrnatilishi boʻyicha bir necha turlarga boʻlinadi. 
Hozirgi zamon tezkor xotiralariga DDR1, DDR2, DDR3, DDR4 kiradi:
• DDR1 — maksimal ishlash chastotasi 400 megagersgacha;
• DDR2 — maksimal chastotasi 800 megagersgacha;
• DDR3 — maksimal ishlash chastotasi 1800 megagersgacha.

Har bir tezkor xotira turi o’zining platasiga ega, ya’ni platadagi slot faqat
bir turdagi tezkor xotirani qabul qiladi. Misol uchun, DDR1 uchun
mo’ljallangan plataga DDR2 ni o’rnatib bo’lmaydi. Chunki har bir
tezkor xotira turi oʻzgacha ulanish tishlariga ega. Oʻlchami bir xil
boʻlishi mumkin lekin tishlari oʻrtasida farq bor.

• Kesh xotira - bu protsessorga ma’lumotlarga yuqori tezlikda murojaat va 
foydalanish imkonini ta’minlaydigan hamda tez-tez ishlatib turiladigan 
kompyuter dasturlari, dasturiy ilovalarni va ma’lumotlarni vaqtinchalik 
saqlaydigan kichik hajmli kompyuter xotirasi hisoblanadi. U faqat 
kompyuter faol (yongan holatda) ma’lumotlarni
saqlab turadi
, ya’ni 
buffer sifatida. Mavjud kesh xotirasini imkoniyati kengaytirish qurilmani 
qimmatlashishiga olib keladi, aslida kompyuterdagi eng qimmat element 
kesh xotirasi hisoblanadi. Bu qurilma xotiraga bo’ladigan murojaat 
vaqtlarini kamaytishdan iborat. 

• Protsessorlar ham, xotira ham parallel ravishda takomillashtirilib 
kelinmoqda. Konveyerli
va superskalyar arxitekturalari
, unumdorligi 
juda katta bo‘lgan protsessorlar ishlab chiqarilmoqda. Xotira 
qurilmalarini ishlab chiqaruvchilar esa birinchi galda, uning hajmini 
oshirishga harakat qilmoqdalar, tezkorligini emas. Shuning uchun ham 
protsessorlar va xotiralarning ishlash tezliklari orasidagi farq yana ham 
kattalashmoqda.

Tezliklarning
bunday farqlari tufayli
, protsessor xotiraga unga kerakli
so‘zni o‘qib olish uchun murojaat qilganida, bir nechta mashina
sikllarini bekor o‘tkazib yuborishiga to‘g‘ri kelayapti. Xotira
protsessorga nisbatan qanchalik sekin ishlasa, shunchalik ko‘proq sikllar
davomida protsessor uni kutib turishi kerak bo‘ladi.

• Bu xotira turi vaqtinchalik 
axborotni o‘zida saqlaydi. Dastur 
yuklanganda dastlab operativ 
xotiraga yuklanadi va u yerdan 
ishga tushadi. Bundan kelib 
chiqadiki operativ xotiraning hajmi 
qancha katta bo‘lsa, bir paytning 
o‘zida bir necha dasturlarni yuklab, 
ish olib borishingiz mumkin bo‘ladi 
(misol uchun ashula eshitib, o‘yin 
o‘ynash mumkin).

Kompyuterlarda tezkor xotira 
sifatida foydalaniladigan xotira 
modullari dizaynining evolyutsion 
rivojlanishi. Yuqoridan pastga: 
DIP, SIPP, SIMM 30 pin, SIMM 
72 pin, DIMM, DDR DIMM