To‘rtinchi senariy . To‘rtinchi va eng keng tarqalgan holatda, B o‘z
pochta serveriga WAN yoki LAN orqali ulanadi. Xabar B ning pochta
serveriga yetib borgandan so‘ng, B uni qaytarib olishi kerak. Bu yerda
bizga xabarlarga kirish agentlari (message access agents - MAA) deb
nomlanadigan mijoz-server agentlarining yana bir to‘plami kerak. B
o‘zining xabarlarini olish uchun MAA mijozidan foydalanadi. Mijoz har
doim ishlaydigan MAA serveriga so‘rov yuboradi va xabarlarni uzatishni
talab qiladi. Vaziyat 7.11- rasmda keltirilgan.
UA
UA
MTA
Server
MTA
Server
MTA
Mijoz
MTA
Mijoz
Aziza
Bobur
LAN yoki WAN
Internet
Mail Server
Mail Server
Qutila
r
Bufer
UA: user agent
MTA: message transfer agent
247
Bu yerda ta’kidlashimiz kerak bo‘lgan ikkita muhim jihat mavjud.
Birinchidan, B pochta serverini chetlab o‘ta olmaydi va to‘g‘ridan-to‘g‘ri
MTA serveridan foydalana olmaydi. To‘g‘ridan-to‘g‘ri MTA serveridan
foydalanish uchun B MTA serverini doimo ishga tushirishi kerak edi,
chunki u qachon xabar kelishini bilmaydi. Bu shuni anglatadiki, agar u
o‘z tizimiga LAN orqali ulangan bo‘lsa, B o‘z kompyuterini doimo
tarmoqa ulangan holda ushlab turishi kerak. Agar u WAN orqali ulangan
bo‘lsa, u doimo aloqani saqlab turishi kerak. Bugungi kunda ushbu
holatlarning ikkalasi ham amalga oshirilmaydi.
Ikkinchidan, B ning mijoz-server dasturlariga yana bir juft dastur
kerak: xabarlarga kirish dasturlari. Buning sababi, MTA mijoz-server
dasturi
jo‘natish (push)
dasturidir: mijoz xabarni serverga yuboradi. B
ga
tortish (pull)
dasturi kerak. Mijoz xabarni serverdan tortib olishi
kerak. 7.12- rasmda farq ko‘rsatilgan.
7.11- rasm. To‘rtinchi senariy
UA
UA
MTA
Mijoz
MTA
Server
MTA
Server
Internet
LAN yoki WAN
MTA
Mijoz
MAA
Mijoz
MAA
Server
Aziza
Bobur
Mail Server
Mail Server
LAN yoki WAN
Bufer
Qutila
r
UA: user agent
MTA: message transfer agent
MAA: message access agent
MTA
Mijoz
MTA
Server
MAA
Server
MAA
Mijoz
So‘rov
Javob
a
)
b
)
248
7.12- rasm. a) Mijoz xabarlarini jo‘natish, b) Mijoz xabarlarini tortish
Pochta serveriga LAN yoki WAN orqali ulanganda qabul
qiluvchiga ikkita UA, ikkita juft MTA (mijoz va server) va bir juft
MAA (mijoz va server) kerak bo‘ladi. Bu bugungi kunda eng keng
tarqalgan holat.
