• Hypertext Transport Protocol Secure (HTTPS)
  • U. R. Xamdamov, dj. B. Sultanov, S. S. Parsiyev, U. M. Abdullayev




    Download 3,88 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet200/253
    Sana18.05.2024
    Hajmi3,88 Mb.
    #242375
    1   ...   196   197   198   199   200   201   202   203   ...   253
    Bog'liq
    5OfV58kCMfx51CyXWMAb2yRfaqPrL3Ub5oRCsjhh

    Secure Shell (SSH)
    - bu uzoq masofadagi kompyuterlarga kirish 
    uchun foydalaniladigan Telnet protokoliga shifrlangan alternativa. 
    SSH Linux/UNIXga asoslangan buyruq interfeysi va masofadan turib 
    kompyuterga xavfsiz kirish uchun protokol. SSH aslida uchta 
    yordamchi dasturlarning to‘plami bo‘lib, slogin, ssh va scp 
    himoyalanmagan UNIX utilitalarini versiyalarini himoyalash uchun 
    qo‘llaniladi. Ular quyidagi maqsadlarda qo‘llaniladi: 

    slogin – masofadagi kompyuterga kirish; 

    scp – masofadagi kompyuterlar o‘rtasida fayllarni nusxalash; 

    ssh – masofadagi host kompyuterga kirmagan holda 
    buyruqlarni bajarish; 
    Ulanishning mijoz va server qismlari raqamli sertifikat 
    yordamida autentifikatsiya qilingan va mahfiy so‘z (parol)lar shifrlash 
    bilan himoyalangan. SSH-ni hatto tarmoqning xavfsiz zaxira nusxasini 


    328 
    yaratish vositasi sifatida ishlatish mumkin. SSH ning birinchi 
    versiyasi 1995-yilda Xelsinki Texnologiyalar Universitetining 
    tadqiqotchisi tomonidan universitet parolni o‘g‘irlash xurujining 
    qurboni bo‘lganidan keyin chiqilgan. 
    Hypertext Transport Protocol Secure (HTTPS)
    . TLS va SSL-
    ning keng tarqalgan foydalanish maqsadlaridan biri bu brauzer va veb-
    server o‘rtasida Hypertext Transport Protocol (HTTP) aloqasini 
    ta’minlashdir. Ushbu himoyalangan versiya aslida "oddiy" HTTP 
    bo‘lib, u SSL yoki TLS orqali yuborilgan va Hypertext Transport 
    Protocol Secure (HTTPS) deb nomlanadi. HTTPS HTTP 80 portining 
    o‘rniga 443 portidan foydalanadi. Foydalanuvchilar URL manzillarini 
    http:// o‘rniga https:// bilan kiritishlari kerak. HTTP uchun boshqa 
    kriptografik transport protokoli Secure Hypertext Transport Protocol 
    (SHTTP) edi. Biroq, bu HTTPS kabi xavfsiz emas edi va hozir 
    eskirgan deb hisoblanadi. 

    Download 3,88 Mb.
    1   ...   196   197   198   199   200   201   202   203   ...   253




    Download 3,88 Mb.
    Pdf ko'rish

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    U. R. Xamdamov, dj. B. Sultanov, S. S. Parsiyev, U. M. Abdullayev

    Download 3,88 Mb.
    Pdf ko'rish