388
Diskli tarqatgich rad etilishiga bardoshlilik;
Alohida fayl va kataloglarga kirishni boshqarish.
NTFS tuzilishi
FAT va s5/ufs bo‘limlaridan farqi NTFS yoxud faylni o‘zini
yoxud fayl qismini taqdim etadi. NTFS
asosiy tuzilishi bosh fayl
jadvali (Master File Table, MFT) hisoblanadi. MFT har bir fayli disk
hajmiga bog‘liq (1, 2 yoki 4 kbayt) belgilangan uzunlikka ega bo‘ladi.
Katta o‘lchamli disklar uchun MFT yozuvi o‘lchami 2 Kbaytga teng,
uni biz yozuv o‘lchami deb hisoblaymiz. NTFS fayllar MFT da fayllar
holatini belgilovchi fayl raqamini identifikatsiyalaydi. Faylni
identifikatsiya-lashning bu yo‘li s5 va ufs fayl tizimlarida
foydalaniladigan yo‘lga yaqinroq. NTFS klasterlar ketma ketligidan
iborat bo‘ladi. NTFS klasterlar tartib
raqami klasterning mantiqiy
raqami (Logical Cluster Number, LCN) deb ataladi. NTFS fayli ham
klasterlar ketma-ketligidan iborat bo‘ladi, shu sababli faylning ichki
klaster tartib raqami virtual klaster raqami (Virtual Cluster Number,
VCN) deb ataladi.
Yuklovchi sektor
0
1
2
3
MFT
15
Tizim fayli 1
Tizim fayli 2
Tizim fayli n
MFT nusxasi (birinchi uchta yozuv )
Fayl N – 1
Yuklovchi blokning nusxasi
MFT
Fayl M
MFT
9.14- rasm. NTFS fayl tizimi tuzilishi
Birinchi MFT
kesmasi
Ikkinchi MFT
kesmasi
Uchinchi MFT
kesmasi
389
NTFS da klaster tartib raqamlarini saqlash uchun 264 ta
klastergacha fayl o‘lchamini va diskni qo‘llab-quvvatlash
imkoniyatini beradigan 64 razryadli ko‘rsatkichdan foydalanadi.
Klasterning o‘lchami 4 Kbayt - 64 milliard kilobaytdan iborat fayl va
disklardan foydalanish imkonini beradi. NTFS ning tuzilishini 9.14-
rasmda ko‘rsatilgan. NTFS yuklovchi bloki bo‘limlar
boshida
joylashgan, uni nusxasi esa – bo‘lim o‘rtasida joylashgan. Yuklovchi
blok BIOS parametrning standart bloklarini, bo‘limdagi bloklar
miqdorini, shuningdek MFT asosiy nusxa boshlang‘ich mantiqiy
klaster raqami va MFT ochiq nusxasini o‘z ichiga oladi.
So‘ng birinchi bo‘lakda MFT joylashadi u o‘z ichiga NTFS fayl
tizimi to‘g‘risida yozuvlarni shakllantirishga yordam beradigan 16 ta
standart tashkil qiluvchilarni oladi.
NTFS da fayl tuzilishi
NTFS dagi har bir fayl va katalog atributlar to‘plamidan iborat
bo‘ladi. Fayl nomi va uni ma’lumotlari fayl atributi sifatida ko‘riladi.
NTFS har bir atributi maydonlardan iborat bo‘ladi: atribut turi,
uzunligi, qiymati va imkoniyatlari. Atribut turi,
uzunligi va nomi
atribut sarlovhasida ko‘rsatiladi. Tizimning mavjud atributlar to‘plami
NTFS tuzilishini ifodalaydi. Tizim atributlari belgilangan nomga va
uning turi kodiga, hamda aniq bir formaga (shaklga) ega bo‘ladi.
Foydalanuvchilarni aniqlashda atributlarni qo‘llash mumkin. Fayl
atributlarini saqlashning ikki xil yo‘li mavjud – MFT jadval yozuvida
rezidentli saqlash va uni tashqi qismlarda norezidentli saqlash.
Bunday ko‘rinishda fayl rezidentli qismi rezidentli atributlardan iborat
bo‘ladi, norezidentli qismi esa – norezident atributlardan iborat
bo‘ladi. Saralash faqat rezidentli atributlar bo‘yicha amalga oshirilishi
mumkin.
Tizim to‘plami quyidagi atributlarni o‘z ichiga oladi:
Atributlar ro‘yxati
(Attribute List) – har bir atribut
joylashgan MFT yozuv raqamlari joyini ko‘rsatuvchi manzilni o‘z
ichiga olgan fayldan iborat bo‘ladi.
Fayl nomi
(File Name) – Unicode formatidagi fayl nomi
uzunligi, hamda ona katalogi uchun MFT jadvaliga kiradigan raqam;
agar bu fayl bir nechta kataloglardan iborat bo‘lsa, u holda unda
File
