Uchburchak

Bo"limning birinchi yarmida ko‘p ishlatiladigan filtrlar va ularga mos qo'yilgan qo‘shtugmalar keltirilgan. Bo‘limning ikkinchi yarmida qolgan filtrlar 10 ta guruhga bo‘lib chiqilgan. Oxirgi band yordamida intemetdan yangi filtrlami yuklab olish mumkin.
Filtrlaming qo'llanishiga misoliar quyidagi rasmlarda keltirilgan. Bu filtrlar Стилизация (Stillashtirish) guruhining Выделение края (Chetini aj-

ratish) va Тиснение (O‘yib chiqish) filtrlaridir:

Quyidagi rasmlarda Искажения (Buzilish) guruhidagi Дисторсия (Egri- lash) va Зигзаг (Egri-bugri) filtrlarining qo‘llanishi ko‘rsatilgan:

YODDA SAQLANG!

Filtrlar orqali tasvirlami tez qayta ishlash mumkin.
SAVOL VA TOPSHIRIQLAR

1. 
   RGB va CMYK ranglar tizimida nechta kanal bor?
   
2. 
   Filtrlar qanday qilib ishga tushiriladi?
   
3. 
   Asosiy menyuning Фильтр (F iltr) bo ‘ limidagi bandlar necha guruhga
   

bo‘linadi?

4. 
   Kuchukcha yoki jo‘ja rasmini yuklab olib, unga turli filtrlami qo‘l- lab ko‘ring va muvaffaqiyatli chiqqan suratlami yangi nom bilan saq- lab qo‘ying.
   
5. 
   Fotosuratni yuklab olib, uni rassom tomonidan chizilgan surat ko’ri- nishiga o‘tkazing.
   

UYGA VAZIFA
Asosiy menyuning Фильтр (Filtr) bo‘limi ikkinchi qismidagi filtrlar-

10. 
    
    
    ning bir nechtasini qo‘llab yangi tasvirlar hosil qiling.
    DARS. MO‘YQALAM VA QALAM BILAN
    ISHLASH
    

PhotoShop foydalanuvchilari orasida fotograflar bilan birga dizaynerlar, rassomlar ham ko‘p uchraydi. Ular uchun tayyor rasmlami qayta ishlash bi­lan birga yangi tasvirlami yaratish ham muhim. Buning uchun chizish usku- nalaridan foydalanish kerak bo‘ladi.
PhotoShopda chizish uskunalaridan Кисть (Mo‘yqalam), Карандаш (Qalam) va Линия (Chiziq) mavjud bo‘lib, ular yordamida mos ravishda chiziqlami chizish, sohalami bo‘yash va tasvirga tayyor geometrik shakllar- ni kiritish mumkin. Bundan tashqari, tasvirlarga vektor grafika elementlarini joylash uchun Перо (Pat) deb ataluvchi uskuna ham mavjud.
Mo‘yqalam va qalam uskunalari uskunalar panelida bitta tugma ostiga joylangan. Bu tugma uskunalar panelining to‘rtinchi qatori ikkinchi ustuni- da joylashgan. Uning ustiga sichqonchani olib kelib, o‘ng tugmasini bossak, unga mos uskunalar ro‘yxati chiqadi. Bu uskunalami chaqirish uchun klavia- turada lotin harfi В ni bir yoki bir necha maria bosish ham mumkin:

	. ■ Инструмент 'Кисть' E
,.c, EJ J	1 ■	.Инструмент Карандаш Б Инструмент Замена цвета В Инструмент <Микс■ кисть ■ Е

Кисть (Mo‘yqalam) uskunasini tanlaganimizda, parametrlar paneli quyi- dagi ko‘rinishga o‘tadi:

1- '	|ЕВ в	Режим: Нормальный	11 Непроар.: | 100% | ▼ | fX	Наж.: | 100% ' - 1		■х
А	В с	D	Е F	G	Н	I

Bu tugmalardan asosiylarini bilan tanishib chiqamiz:
A - tayyor mo‘yqalamlami tanlash.
В - mo‘yqalamning diametrini va ko‘rinishini tanlaydi.
С - Кисть (Mo‘yqalam) palitrasini ekranga chaqiradi.
D - rasmdagi va mo‘yqalam ranglarini aralashtirish tartibi (yigirmadan ortiq variantlar mavjud)
E - mo‘yqalamda chizilgan tasviming shaffofmasligi (shaffoflik origan sari bo‘yalgan soha ostidagi tasvir ko‘proq ko‘rinib turadi).
G - mo‘yqalam tolalarining qattiqligi kamaygan sari bo‘yalgan soha bo‘yoq bilan qoplanishi foizi ortib boradi.
H - bo‘yoqni surkash tartibidan purkash tartibiga o‘tkazadi (aerograf tar­tibi).
Mo‘yqalamning parametrlarini o‘matishda va u bilan ishlashda Кисть (Mo‘yqalam) palitrasidan foydalanish qulayroq. Uni parametrlar panelidagi C tugmasini bosib yoki boshqa palitralar kabi asosiy menyu orqali chaqirish mumkin. Bu palitraning ko‘rinishi quyidagi rasmda ko‘rsatilgan.
Bu palitra yordamida mo‘yqalamlar to‘plamini (A), mo‘yqalamning shakli (B), uning kattaligi (D, E), qancha burchakka burilganligi (H), enining necha foiz tashkil etishi (I), ikkita izi orasidagi masofa (K) kabi parametrlari- ni tanlash mumkin. Rasmda barg ko‘rinishidagi mo ‘ у qalam tanlangan, uning o‘lchami 90 pikselga teng, 45° ga burilgan, eni 56% ni tashkil etadi. Ikkita izi orasidagi masofa 100% ga teng. Shuningdek, bu yerda mo⁶yqalamning tasvirdagi izi parametrlarini o‘zgartirish (C), mo‘yqalam izini gorizontal (F) va vertikal (G) o‘girish, mo‘yqalamning qattiqligini o‘zgartirish (J) mumkin.
Bu parametrlaming har birini yoki bir nechtasini o‘zgartirib, turli-tuman barglami olish, ular bilan tasvimi to‘ldirish mumkin. Mo‘yqalamning rangini o‘zgartirish uchun PhotoShopning asosiy rangini o‘zgartirish kerak bo‘ladi. Sichqonchaning chap tugmasi bir marta bosilsa, bitta barg qo‘yiladi. Chap tugmasini bosib turib sichqonchani sudrasak, sichqonchaning izi barglar bi­lan to‘ldiriladi.
Bir qarashda mo ‘ у qalam va qa- lam bilan ishlash orasida farq yo‘q- dek ko‘rinsa-da, ular turli maqsad- larda ishlatiladi. Qalam yordamida chiziq chizilganda bu chiziqning chetlari aniq ajralib turadi. Mo‘yqa- lamda esa bunday bo‘lishi shart emas.
Mo ‘ у qalam birinchi navbatda bo‘yash uchun ishlatiladi. Bo‘yash esa mo ‘уqalam qanday tezlik bilan tortilganiga, qanday kuch bilan bo- silgani, bo‘yoq surtilayotgani yoki purkalishiga bog‘liq ravishda o‘z- garadi. Qalamda esa bunday para­metrlaming ta’siri bo‘lmaydi. Uskunalar panelida qalam mo‘yqalam bilan bitta tugma ostida joylashgan. Uni tanlash mo‘yqalamni tanlash kabi amalga oshiriladi.
Qalamning parametrlar paneli mo‘yqa- lam parametrlari paneli kabi ko‘rinish- ga ega. Qalamning parametrlarini ham mo‘yqalam parametrlari kabi o‘zgarti- rish mumkin. Masalan, qalam chizadigan chiziqning qalinligini o‘zgartirish uchun uning parametrlar panelidagi ikkinchi tug- mani (oldingi darsdagi suratda В tugma)ni bosamiz.
Hosil bo‘lgan muloqot oynasidagi bi- rinchi surgichni surib, qalamning qalinli­gini o‘zgartirish mumkin. Ikkinchi surgich qalamning yumshoq va qattiqligini o‘zgartiradi. Uni chapga sursak, qalam­ning qattiqligi oshadi, o‘ngga sursak, qalam yumshoqroq bo‘ladi.
Qalam bilan chiziq chizish uchun sichqonchaning chap tugmasini bosib, u suriladi. Bunda to‘g‘ri chiziq kesmalarini chizish juda qiyin. Agar qalam yordamida kesma chizish kerak bo‘lsa, Shift tugmasini bosib turib, kesma- ning uchlari bo‘lishi kerak bo‘lgan joy da sichqonchaning chap tugmasini bo- sish kerak bo‘ladi.
Shift tugmasini va sichqonchaning chap tugmasini bosib turib, sichqon- chani harakatlantirsak, harakat yo‘nalishiga qarab vertikal yoki gorizontal kesmalar chiziladi.
Agar Ctrl tugmasi bosilsa, chizilgan chiziqni siljitish mumkin bo‘ladi (siljitish uskunasi vaqtincha ishga tushadi). Alt tugmasi esa tomizg‘ich us- kunasini vaqtincha ishga tushiradi. Alt ni bosib turib, tasviming biror joyiga sichqonchani olib kelib, chap tugmasi bosilsa, shu nuqtaning rangi asosiy rang sifatida tanlanadi va keyingi chiziqlar shu rangda chiziladi.
Qalam yordamida chiziqlar chizishdan tashqari, uning shaklini o‘zgar- tirib, tasvirga turli shakllami joylash mumkin. Masalan, yuqoridagi rasmda keltirilgan muloqot oynasining pastki qismidagi maydonchaning vertikal sur­gichni pastga sursak, unda qalamning yangi shakllari pay do bo‘ladi. Undan maysa yoki barg shaklidagi qalamni tanlab, tasvimi osongina maysalar va barglar bilan to‘ldirish mumkin.
YODDA SAQLANG!
Qalam uskunasi yordamida asosan chiziqlar chiziladi.

2. 
   Mo‘yqalam palitrasi yordamida uning qaysi parametrlari qanday o‘zgartiriladi?
   
3. 
   Mo‘yqalam yordamida tasvirga turli rangdagi va turli o‘lchamlarga ega barglami va maysalami qo‘shing.
   
4. 
   Qalam bilan ishlashda Shift, Alt, Ctrl tugmasi qanday vazifalami bajaradi?
   
5. 
   Qalam yordamida uchburchak, uning medianalari, balandliklari va bissektrisalarini chizing.
   
6. 
   Taniqli kinoaktyorlardan birining suratini yuklang, uning yuzini aj- ratib oling va mo‘yqalam uskunasi bo‘yash bilan uning terisi rangini to‘qlashtiring (ochlashtiring)
   

UYGA VAZIFA
Qalamning parametrlarini panel yordamida o‘zgartirib chizilayotgan chiziqning o‘zgarishini kuzating va tahlil qiling.



PhotoShopda geometrik shakllami tasvirga joylash uchun bir qator usku- nalar mavjud bo‘lib, ular uskunalar panelining uchinchi bo‘limida joylash- gan: _
Bu uskunalar jami oltita bo‘lib, ular yordamida tasvirga to‘g‘ri to‘rtbur- chak (A), burchaklari doirasimon to‘g‘ri to‘rtburchak (B), ellips (C), munta- zam ko‘pburchak (D), to‘g‘ri chiziq kesmasi (E) va ixtiyoriy geometrik shakl
(F) joylash mumkin. Bu uskunalardan biri tanlanganda uning parametrlari parametrlar panelida paydo bo‘ladi. Masalan, quyidagi rasmda burchaklari doirasimon to‘g‘ri to‘rtburchakning parametrlari ko‘rsatilgan:

Download 1.77 Mb.