54
Dasturiy – texnik majmua deb o’zaro bog’langan dasturiy – metodik
majmualar va texnik ta’minot vositalari to’plamiga aytiladi.
YTLATning elementlarini loyihalash va yaratishda yuqorida keltirilgan
kontseptual qoidalarga asoslanish kerak. Bunda ishonchlilik kontseptsiyasiga mos
tarzda uning elementlariga bir xil talablar qo‟yish maqsadga muvofiq bo‟ladi.
Yer tuzish uchun turli xil dasturlardan foydalanish mumkinligini hisobga
olib, ulardan faqat chizma – loyiha – ishchi loyiha tizimiga mos keladiganlarini
ko‟rib chiqamiz. Yer tuzishni loyihalashdagi ishlarning umumiy texnologik
chizmasi 12–rasmda ko‟rsatilgan.
Yer tuzishda plan xarita materiallari konturli planlar, fotoplanlar, tematik
kartalar va chizmalar (tuproq, meliorativ, geobotanik va sh.o‟.) hamda agro –
kosmik rasmlar shaklida bo‟lishi mumkin. Foydalaniladigan plan xarita materiali
va dasturiy vositalar turiga bog‟liq holda, plan - xarita materialini raqamli shaklga
keltirish va qayta ishlashning turli xil texnologiyalari qo‟llaniladi.
Grafikaviy ma‟lumotlarni kiritish skanerlar va digitayzerlar, boshqa ma‟lu-
motlarni – muloqatli va to‟plamli (paketli) kiritishlar yordamida amalga oshiriladi.
Turli turdagi ma‟lumotlarni elektron taxeometrlarning magnitli saqlovchilaridan,
strimmer kassetalaridan, disketlardan, CDR, DVD va sh. o‟. ham o‟qish mumkin.
Skaner (skanerlovchi qurilma) – bu tasvirlarni EHMlarga avtomatlashgan
tarzda rastrli formatda kiritish uchun tasvirni o’zgartiruvchi qurilmadir.
Skanerlash deb tasvirni raqamli rastrli shaklga o’tkazishga aytiladi.
