7.2. Avtomatlashtirilgan yer tuzish hisoblashlari tizimi va vositalari Yer tuzish masalalarini avtomatlashtirilgan tizimda yechish, LIATni loyiha-
lash va yaratish doirasida amalga oshiriladi. O‟quv qo‟llanmaning 3-bobida
yoritilgan avtomatlashtirilgan tizimlarni yaratish kontseptsiyasilariga, xususan,
tizimlilik, modullik, bo‟laklarga bo‟lish va lokal optimallash kontseptsiyalariga
mos tarzda, oldiniga yer tuzishning ayrim masalalarini yechishga yo‟naltirilgan,
zarurat tug‟ilganda dasturiy modullardan tashkil topgan mustaqil bloklar
loyihalanadi. YETLIATning xar bir loyiha oldi tizimi YETLIATning kompleks
vositalarini tashkil etuvchi, interfeyslar tizimi orqali tizimdan foydalanuvchilar
(yer tuzuvchi mutaxassislar) bilan, ma‟muriy, tashkiliy va moddiy-texnik tadbirlar
110
28-rasm. YETLIAT tizimi va vositalarining umumlashtirilgan chizmasi.
6
7
Тizim
foydalanuvchis
i
Yer tuzishni
loyihalashni
avtomatlashtirish
vositalari majmuasi
Loyiha tashkiloti
bo‟limi
B
1
B
1
B
1
Маtematik
ta‟minot
Техnik
ta‟minot
Axborot
ta‟minot
Dasturiy
ta‟minot
1
2
3
4
Маtema-
tik
usullar
Матеmа-
tik
modellar
Loyihalash
algoritmlari
Ma‟lumot-
larni tayyor-
lash va kiri-
tishning
texnik
vositalari
Ma‟lumot-
larni uza-
tishning
texnik
vositalari
Ma‟lumotlarga dasturli
ishlov berishning texnik
vositalari
Ma‟lumotlar ko‟rsatish va
hujjatlashtirishning
texnik vositalari
Loyihaviy yechimlar
arxivini yuritishning
texnik vositalari
Ma‟lumotlar
ni ananaviy
shaklda
berishga
moslashgan
ma‟lumotlar
tizimi
Ma‟lumot-
larning
avtomatlash-
tirilgan
banki
(ABD)
shaklida
tashkil
etilgan
ma‟lumotlar
tizimi
Umum-
tizim
dasturiy
ta‟mino
t
и
Amaliy
dasturiy
ta‟minot
i
So‟rovlar
uchun ma‟-
lumotlar
Hujjatlar
tizimi
Klassifika
-torlar va
kodifika-
torlar
Bashorat-
lash va
rejalash
Na‟muna-
viy loyiha
yechimlar
i
Lingvini
stik
tа‟minot
Uslubiy
ta‟minot
Тashki-
liy
ta‟minot
5
Аmaliy dasturlar
So‟rov-ахborot xizmati dasturi
М
B
MBBT
111
Umulashtirilgan chizmadan (28-rasm) ko‟rinib turibdiki, tizimni va
avtomatlashtirilgan hisoblash vositalarini yaratish jarayonida quyidagi turdagi
ta‟minotlarni ishlab chiqish kerak:
