7
harakat qilishi mumkin, va bu ma'lumotlar asosida hisobot yaratish server
sifatida. Agar nazorat qilish tizimi bir ishlab chiqaruvchining PLC (masalan,
Siemens SIMATIC) asosida qurilgan bo`lsa, kontrolörler va SCADA o`rtasidagi
ma'lumotlar almashinuvi o`rnatilgan aloqa protokoli drayverlari yordamida
amalga oshiriladi. Ba'zi SCADA mustaqil apparat ishlab chiqaruvchilari bozorda
mavjud bo`lgan ko`plab (lekin barchasi emas) nazoratchilar va aqlli qurilmalar uchun
bir qator drayvlar taklif qiladi. O`zaro hamkorlikning eng ko`p tomonlama usuli OPC
standartiga muvofiq ishlab chiqilgan drayverlardan foydalanishdir.
Bunday OPC
serverlari nazorat qiluvchi ishlab chiqaruvchilar yoki mustaqil ishlab chiquvchilar
tomonidan ishlab chiqilishi mumkin va har qanday tizim bilan
birgalikda ishlatilishi
mumkin. OPC serverlari bilan samarali ishlash uchun SCADA ularni to`g'ridan-to`g'ri,
"tizim yadrosidagi OPC" texnologiyasi yordamida emas, balki oraliq interfeyslar orqali
ishlatishi kerak. Ba'zi SCADA vertikal integratsiyalangan: ular erkin programlanadigan
kontrolörler uchun dasturiy ta'minot tizimlarini o`z ichiga oladi. Bundan tashqari,
nazoratchi bilan bog'lanish uchun ichki drayverlardan foydalaniladi. Bunday SCADA
turli ishlab chiqaruvchilarning uskunalari yordamida PLK ni yaratishga imkon beradi.
Texnologik jarayonlarni avtomatlashtirilgan boshqaruv tizimlari odatda
3 bosqichga bo`linadi: pastki, o`rta va yuqori. Ularning yuqori bosqicni ishlab
chiqarishni boshqarish darajasi hisoblanadi. Pastki daraja-sensorlar va
aktuatorlar , o`rta darajadagi nazoratchilardir. O`rta darajada: kirish
ma'lumotlarini qabul qilish; dastlabki ma'lumotlarni qayta ishlash; aktuatorlarga
