|
Yarim o‘tkazgichli transistorlar
|
bet | 3/5 | Sana | 14.06.2024 | Hajmi | 110,34 Kb. | | #263673 |
Bog'liq yarimo-tkazgichli-asboblarning-ishlash-prinsipiYarim o‘tkazgichli transistorlar
Ikkita p-n o‘tishga ega bo`lgan yarim o‘tkazgichli sistemaga transistor deyiladi. Tranzistor uchta qismdan tashkil topgan: emitter, baza va kollektor
Transistorlar ko'plab texnik qurilmalarda qo'llaniladi. Eng yorqin misollar: Kuchaytirish sxemalari.
Signal generatorlari. Elektron kalitlar.
Transistorlarni qo'llash Barcha aloqa qurilmalarida signalni kuchaytirish zarur. Birinchidan, elektr signallari tabiiy zaiflashuvga ega. Ikkinchidan, ko'pincha signal parametrlaridan birining amplitudasi qurilmaning to'g'ri ishlashi uchun etarli emas. Ma'lumot elektr signallari yordamida uzatiladi. Etkazib berish kafolatlanishi va ma'lumotlar sifati yuqori bo'lishi uchun biz signallarni kuchaytirishimiz kerak.
Transistorlar nafaqat amplitudaga, balki elektr signalining shakliga ham ta'sir ko'rsatishga qodir. Yaratilgan signalning kerakli shakliga qarab, generatorga tegishli turdagi yarim o'tkazgich moslamasi o'rnatiladi.
Elektron kalitlar kontaktlarning zanglashiga olib keladigan oqim kuchini nazorat qilish uchun kerak. Ushbu kalitlar ko'plab tranzistorlarni o'z ichiga oladi. Elektron kalitlar sxemalarning eng muhim elementlaridan biridir. Ularning asosida zamonaviy hayotda ajralmas bo'lgan kompyuterlar, televizorlar va boshqa elektr jihozlari ishlaydi.
Tranzistorni tayorlash uchun elektron o`tkazuvchanlikka ega bo`lgan germaniy kristalining ikkita tomoniga indiy kavsharlanadi.Germaniy kristalining qalinligi juda kichik bo`ladi.(bir necha mikrometr).Mana shu qatlam tranzistor asosi, ya`ni bazasi deb ataladi.Uning kovakli o‘tkazuvchanlikka ega bo‘lgan ikkita tomonidan chiqarilgan uchlari emitter va kollektor deyiladi. Bunday turdagi tranzistorni p-n-p strukturali tranzistor deyiladi(1-rasm).Tranzistorning emitter sohasidagi kovaklar konsentratsiyasi, bazadagi elektronlar konsentratsiyasiga nisbatan bir necha marta katta qilib tayyorlanadi.Tranzistorning shartli belgisi 2-rasmda ko‘rsatilgan.
rasm
|
| |