• Matematika mashg‘ulotlarining didaktik talablari
  • Maktabga tayyorlov guruhi




    Download 13,33 Kb.
    bet3/4
    Sana18.01.2024
    Hajmi13,33 Kb.
    #140095
    1   2   3   4
    Bog'liq
    Fanidan tayyorlagan taqdimot ishi maktabgacha yoshdagi bolalarni-kompy.info (1)
    Кудрявцев Сборник задач по математическому анализу Т1, 1667966952 (1), ffff, dd, 3-sinf Matematika Fazoviy geometrik shakllar (piramida, parallelepiped, kuboid) dars ishlanma 3, G\'ijduvon-WPS Office, 2-topshiriq, 2-amaliy Mashinali o\'qitish, Pul va banklar (3), Kuchimov M.K, Djabbarov, ОЛТИНСОЙ., 1698295758 (1), 5-mavzu Bilish falsafasi (Gnoseologiya) reja 1, Maqola 1
    Maktabga tayyorlov guruhi.
    7 yoshga qadar bola son, buyumlarning shakli va kattaligi haqida nisbatan ko„proq bilimlarni o„zlashtirgan bo„lishi, fazoda (2 va 3 o„lchovli) va vaqt bo„yicha mo„ljal ola bilishi kerak.
    Tarbiyachi bolalarda matematik bilimlarga ustivor (turg„un) qiziqish, ulardan foydalanish
    malakasi va ularni mustaqil egallashga intilishni tarbiyalashga harakat qilishi kerak. Shu yoshda bolalarda mustaqil fikrlashni, fazoviy tasavvurni rivojlantirish, ayniqsa, muhim.
    “Maktabgacha tayyorlov guruhi uchun elementar matematik tasavvurlarni rivojlantirish dasturi” bolalarning oldingi bosqichlarda olgan bilimlarini sistemalashtirish, kengaytirish va chuqurlashtirishni nazarda tutadi. Mazkur guruhda haftasiga 2 tadan (bir yilda 72 ta) mashg„ulot o„tkaziladi. Matematikadan har qanday mashg„ulotni tuzishda bolalar tarbiyachining stoli yonida ishlashlari bilan bir qatorda o„z o„rinlarida tarqatma materiallar bilan mustaqil ishlashlari ham nazarda tutilishi zarur.
    Matematika mashg‘ulotlarining didaktik talablari
    Matematikadan mashg„ulotlar haftaning ma‟lum bir kunida o„tkazilishi kerak.
    Odatda yangi mavzuni uch—besh mashg„ulot davomida, oldin uniig birinchi qismida, keyinroq ikkinchi qismida o„rganiladi. Mavzuni ikki hafta, ba‟zan uch hafta o„tganidan keyin takrorlash kerak. Eski materialga qaytish davri borgan sari dasturning har bir o„rganilgan bo„limi o„quv yili oxiriga qadar tarbiyachining fikr doirasida bo„lib turishi kerak.
    Shu munosabat bilan bir mashg„ulotning o„zida dasturning bir bo„limiga yoki har xil bo„limning, ya‟ni «Miqdor», «Sanoq», «Kattalik», «Shakl» va boshqa bo„limlariga oid masalalar o„rganilishi va takrorlanishi mumkin.
    O„rgatishning hamma bo„limlari bo„yicha dasturni bolalar izchil o„rganishini va ularda elementar matematik bilimlar sistemasini shakllantirishni shunday qilib ta‟minlash mumkin bo„ladi.
    Мatematika o„qitishda foydalaniladi. Mashg„ulot turi
    mashg„ulotning har xil turidan uning mazmuni bilan aniqlanadi.
    U yangi materialni takrorlashga, bir umumlashtirishga
    o„rganishga
    qator yoki
    yoki mashg„ulotlarning
    bolalarning
    o„tilganlarni materiallarini bilimlarini
    tekshirishga bag„ishlanadi.
    Chunonchi, kichik guruhda bir yoki ikki mavzu bo„yicha mashg„ulotlar o„tkazish maqsadga muvofiq. Shu bilan birga hamma guruhda yangi mavzu bo„yicha birinchi mashg„ulot, odatda, to„liq o„rganishga bag„ishlanadi, takrorlash yangi materialning o„tilishi munosabati bilan yoki mashg„ulotning oxirida o„tkaziladi.
    Ikkinchi, uchinchi va undan keyingi mashg„ulotlar berilgan mavzu bo„yicha ham, oldingi mavzular bo„yicha ham materialni mustahkamlashga bag„ishlanadi.
    Мashg„ulotlarni takroriy mashqlardan boshlash maqsadga muvofiq, bu mashqlar o„ziga yarasha
    aql gimnastikasidir, masalan, “Kim qaysi o„yinchoqlarni sanadi?” “O„yinchoqlar nechta?” kabi o„yin-mashqlardan boshlash mumkin.
    Bulardan mumkin.
    katta (Chaqirilgan
    guruhda bolalar
    foydalanish tarbiyachi
    ko„rsatmasiga
    binoan
    o„yinchoqlarni
    sanab chiqadilar, so„ngra bilan yopiladi, shundan keyin
    o„yinchokdar salfetka bolalar u yoki bu bo„lganini yoki kimda
    o„yinchoqdan nechtadan o„yinchoqlar borligini va
    ko„rish nisbatan oson bo„lishi kerak. Masalan, to„plam elementlarini emas, balki uning boshqa tarkibiy qismlarini kichkintoylarga ko„rsatish uchun ikkiuchta rangli kubchalar (g„isht)lar yoki uzun va qisqa lentalar olinadi.
    Маtematika mashg„ulotlarida, odatda, ko„p turdagi buyumlar to„plamidan, ko„rgazmalardan foydalaniladi. Shu sababli bularni joylashtirish tartibini
    o„ylab ko„rish juda muhim.
    Кichik guruhda
    quti (konvert)da beriladi. Katta materialini stolga bitta patnisda
    bolalarga material xususiy
    bolalarga tarqatma (bitta qutida) berish
    foydalanganda
    sanoq mumkin.
    ularni
    Ko„p turdagi buyumlardan shunday joylashtirish kerakki, kerak bo„ladigan material eng Aloqa usullarini qanday
    kerak?
    mashg„ulotni ustida tursin.
    boshlash
    uchun
    birga qo„shib
    olib
    borish
    Bugun matematika o„rgatish taqqoslash asosida quriladi. Taqqoslash asosida bolalarda juft, butun va qism, uzun-qisqa, chapga-o„ngga kabi qarama-qarshi tushunchalar shakllanadi. Taqqoslash sharoitini, bu aqliy harakatni rivojlantirib, sekin-asta qiyinlashtirib borish muhim.
    Bolalar buyumlarni bir xil belgilari bo„yicha har xil rejada taqqoslashni mashq qiladilar, bunda oldin buyumlarni juftlab taqqoslashni, keyin esa bir necha buyumni birdaniga taqqoslashni va ularni u yoki bu belgilari bo„yicha guruhlashni (masalan, geometrik figuralarning shakllari, ranglari va hokazo bo„yicha taqqoslashni) o„rganadilar.
    Bolalarning qo„llanmalar bilan ishlashlarining ma‟lum sistemasini tashkil qilishda tarbiyachining
    roli
    harakatlarning
    bajarilishi
    jarayonida
    zarur
    yordam
    berish,
    tashabbusni,
    mustaqillikni
    murakkablashtirib, metodik usullarni qiziqishlarini, fikrlashlarini oldini olish mumkin bo„ladi.
    Аnа shunday sharoitda uzviy bog„lanadi. Natijada ular
    o„zgartirib
    turish
    muhimdir. Shu yo„l bilan bolalarning aktivlashtirish, charchashning
    yangi bilimlar o„zaro bir-biriga kengayadi, aniqlanadi, mustahkamlanadi.
    umumlashadi Кichik
    ikkitadan
    va
    guruhlarda bir
    mashg„ulotda variantlaridan oltitagacha,
    mashqlarning foydalaniladi,
    to„rttagacha
    katta guruhlarda esa to„rttadan
    bundan ham ko„p (bir xil turdagi mashqlar kichik guruhlarda 2—4, variantlaridan foydalaniladi.
    ayrim
    hollarda 5—6
    katta
    guruhlarda
    Masalan, katta guruh bolalarining tartib, sanoq ko„nikmalarini mustahkamlash uchun buyumning boshqa buyumlar orasidagi o„rnini aniqlash, u yoki bu o„rinni egallab turgan buyumni almashtirish
    taklif qilinadi. Bunda tarqatma materialning ikki-uch xilidan foydalaniladi.
    Bolalarning
    bilimlari borgan
    sari mustahkamroq
    va ta‟sirchanroq
    bo„lib
    boradi, yangi
    sharoitlarga o„tkaziladi, bolalar ularni mustaqil qo„llashga o„rganadilar, ularning foydasiga tushunadigan bo„ladilar.
    Bolalarning sanashning, o„lchay olishning muhim ekaniga ishonch hosil qilishlarida ularga yordam berish zarur. Kattalar o„zlarining matematik bilimlaridan qanday foydalanishlari (masofani
    o„lchashlarini, o„lchovni qanday olishlari buyumlarni sanashlarini va h. k.)ni kuzatish tashkil
    qilinadi.
    Tarbiyachi bolalarga nima uchun odamlarga o„lchay olish, sanash va hokazolar kerakligini tushuntiradi. Maktabgacha ta‟lim yoshdagi bolalarda matematik bilimlarga va ularni egallashga
    qiziqish uyg„otish zarur. Bu maktabda matematikani muvaffaqiyatli o„rgatishning garovi bo„ladi.

    Download 13,33 Kb.
    1   2   3   4




    Download 13,33 Kb.