|
Va axborot texnologiyalari 11-sinf toshkent – 2021
Pdf ko'rish
|
| bet | 228/265 | | Sana | 19.05.2024 | | Hajmi | 49,29 Mb. | | #244032 |
Bog'liq 11-sinf yangi darslik 172 varaq IP adres‘
arazli niyatlarni amalga oshirishda foydalanishi mumkin.
Demak, Internetga ulangan va undan foydalangan har bir kishi raqamli izga ega
bo
‘
lishi mumkin ekan. Raqamli izlar Internetdan ko
‘
p foydalanish natijasida
“
kengayib
”
boraveradi. Brauzer sozlamalarida tashriflar tarixi, cookie fayllar va sayt ma
’
lumotlari,
avtomatik to
‘
ldiriluvchi (parollar, to
‘
lov usullari, manzillar) ko
‘
plab ma
’
lumotlar saqlanishi
mumkinligini ko
‘
rish mumkin.
Brauzerdan tashqari, raqamli izlarning aksariyati dasturlar joylashgan serverlarda
saqlanadi. Ularni o
‘
chirish uchun serverlarga kirish huquqiga ega bo
‘
lish, shuningdek,
ularning qanday ishlatilishini nazorat qilish lozim. Shu boisdan, Internetdagi olib borilgan
faoliyat haqidagi ma
’
lumotlarni o
‘
chirishga harakat qilinsa ham, raqamli izlar saqlanib
qolaveradi. Raqamli izlar Internetdan to
‘
liq yo
‘
q qilinishiga hech kim kafolat bera olmaydi.
SHU SABABLI HAM INTERNETDAN FOYDALANISH VAQTIDA JUDA EHTIYOT BO
‘
LISH
TAYANCH TUSHUNCHALAR
• Raqamli izlar
(ingl.
Digital footprint
)
– ma’lum bir shaxs Internet, raqamli
qurilmalardagi faoliyati to‘plami. U
global tarmoqda “kiber soya”, “elektron
iz” yoki “raqamli soya” deb ham
ataladi. Ular veb-sahifalarni ko‘rish
natijasida ortda qoldirilgan va cookie-
fayllar shaklida saqlangan ma’lumot
hisoblanadi.
I BOB.
MA’LUMOTLAR BAZASI VA MBBT HAQIDA TUSHUNCHA
|
| |
