Va kommunikatsiyalarini rivojlantirish vazirligi muhammad al-xorazmiy nomidagi toshkent axborot texnologiyalari

`ZBEKISTON RESPUBLIKASI AXBOROT TEXNOLOGIYALARI 
VA KOMMUNIKATSIYALARINI RIVOJLANTIRISH VAZIRLIGI 
 
MUHAMMAD AL-XORAZMIY NOMIDAGI 
TOSHKENT AXBOROT TEXNOLOGIYALARI 
UNIVERSITETI SAMARQAND FILIALI 
 
"Kompyuter injiniring" 
fakulteti "Kompyuter tizimlari" 
kafedrasi 
"Kampyuter arxitekturasi" fanidan 
 

 
Bajardi: 21.15-guruh talabasi 
F.I.Sh: Maxmasaparov Asilbek 
Qabul qildi: Xusanov Kamollidin 
 
 

Mavzu: Server kompyuterlar 
Reja 
 Kirish 
1 Server kompyuterlar haqida ma’lumot 
2 Server asosiy kompyuterlar o’rtasidagi farqi. 
3 Server kompyuterlarni operatsion tizimlari 
4 Server kompyuterlar tarixi 
Xulosa 
Foydalanilgan adabiyotlar 
 
 
Kirish
Server kompyuterlar, tarmoqda ma'lumotlarni saqlash, qo'llab-quvvatlash va 
ularga xizmat ko'rsatish uchun maxsus ravishda ishlatiladigan kompyuterlardir. 
Ular katta miqdorda ma'lumotlarni to'plash, ishlab chiqish, tarqatish va 
ma'lumotlarni almashish imkoniyatlarini taqdim etish uchun optimallashtirilgan. 
Server kompyuterlar, tizim administratorlari, korporativ muassasalar, veb 
hosting provayderlar, bulut xizmatlarining ta'minlovchilari, internet xizmat 
ko'rsatuvchilari va boshqa sohalarda keng qo'llaniladi. 
Server kompyuterlarning quyidagi xususiyatlari mavjud: Kuchli ishlovchi 
qobiliyat: Serverlar, yuqori qismlarda jarayonlarni bajarish uchun kuchli 
processorlarga, katta xotiraga (RAM) va tez yozuvli saqlash vositalariga ega 
bo'ladi. Ular yuqori yukni qabul qilish, ma'lumotlar bazalarini va ilovalarni tez 
va samarali bajarish imkoniyatlarini taqdim etadi. 
Xavfsizlik: Server kompyuterlar ma'lumotlarni xavfsiz saqlash va ularga 
kirishni cheklash uchun muhim xavfsizlik vositalarini o'z ichiga oladi. 

Ular fayllarni shifrlab saqlash, kirishni tekshirish protokollari va tarmoqni 
himoya qilish imkoniyatlarini taqdim etishadi 
Redundantliq (qayta tiklanuvchanlik): Serverlarda qayta tiklanuvchanlik 
vositasini o'rnatish mumkin. Bu, serverning ishlash jarayonini to'xtatmasdan 
boshqa serverga o'tish va xizmatni to'xtatish imkonini beradi. Bu usul 
serverning ishlab chiqish va xizmatni ko'rsatishning nazoratli va nazoratli 
bo'lishini ta'minlaydi 
Tizim boshqaruvi: Server kompyuterlari, tarmoqni boshqarish va tizim 
administratorlari uchun maxsus vositalarni taqdim etadi. Ular tarmoqdagi 
barcha qurilmalar va ularga bog'liq sozlamalarni nazorat qilish uchun boshqaruv 
paneli, masofaviy boshqaruv tizimlari va monitoring vositalarini o'z ichiga 
oladi.Virtualizatsiya: Server kompyuterlarda virtualizatsiya texnologiyalari 
ishlatish mumkin. Bu, bir nechta virtual serverlarni yaratish va boshqarish 
imkoniyatini beradi. Bunday usul orqali bir nechta ish stendlarini yagona 
serverda ishlatish va resurslarni samarali boshqarish mumkin 
Bulut xizmatlari: Server kompyuterlar, bulut xizmatlari ta'minlovchilari 
tomonidan ishlatiladi. Bu, ma'lumotlarni internet orqali saqlash, qo'llab-
quvvatlash va ularga kirish imkonini beradi. Bulut xizmatlari yordamida 
foydalanuvchilar ma'lumotlarga istalgan vaqtda va istalgan joyda kirish 
imkoniyatiga ega bo'ladi. 
Server kompyuterlarning turli turlari mavjud, shu jumladan 
File serverlar: Ma'lumotlarni tarmoqda saqlash va ularga kirish imkonini 
beradigan serverlar. 
Web serverlar: Veb sahifalarni tarmoq orqali tarqatish va ularga xizmat 
ko'rsatish uchun ishlatiladigan serverlar. 
Database serverlar: Ma'lumotlarni saqlash, qo'llab-quvvatlash va ma'lumotlar 
bazalariga kirish imkonini beradigan serverlar. 
E-mail serverlar: Elektron pochta xizmatini ta'minlash uchun ishlatiladigan 
serverlar 
Print serverlar: Tarmoqdagi printerlarga kirish imkonini beradigan serverlar. 
DNS serverlar: DNS (Domain Name System) protokolini bajarish va domen 
nomlarini IP manzillarga o'girish imkonini beradigan serverlar. 
Virtual serverlar: Bir nechta virtual serverlarni yaratish va boshqarish imkonini 
beradigan serverlar 
Proxy serverlar: Foydalanuvchilar va tarmoqdagi resurslar orasida boshqa 
server sifatida xizmat ko'rsatish va tarmoq trafikini boshqarish imkonini 
beradigan serverlar.