Sahibkarlıq subyektlərinin ölçüsünə görə kateqoriyası

Ekspert hesab edir ki, əslində Qərb ölçüləri ilə müqayisədə meyarlar yenə kiçik götürülüb: “Amma orta və iri müəssisələr təsnifatı verilməklə Avropa standartlarına yaxınlaşmaq üçün irəliyə doğru addım atılıb. Məsələn, ABŞ-da mikro müəssisələr işçilərinin sayı 20 nəfərədək, kiçik müəssisələr 20-dən 100 nəfərədək, orta müəssisələr 100-dən 499 nəfərədək olan firmalardır. Təbii ki, 500-dən çox işçisi olanlar da iri müəssisələrdir.

Bu təsnifatlar vergi siyasəti və özəlləşdirmə baxımından əhəmiyyətlidir. Təəssüf ki, Azərbaycanda müəssisələrin ölçüsünə görə vergi tənzimlənməsindən istifadə olunmur. Kiçik və orta müəssisələrin özəlləşdirilməsi də demək olar başa çatıb, ola bilər ki, iri müəssisələrin özəlləşdirilməsi zamanı bu təsnifata diqqət yetirilsin.

Burda çatışmayan cəhətlərdən biri də mikro, xüsusilə də kiçik müəssisələr qrupunun yaradılmamasıdır. Hesab edirəm ki, Azərbaycan iqtisadiyyatının xarakterik cəhətləri nəzərə alınmaqla bunu da etmək olardı”.

İqtisadçı Natiq Cəfərlinin də fikrincə, bu təsnifat o zaman əhəmiyyətli olar ki, güzəştlər uçun istifadə olunsun: “Orta və kiçik sahibkarlığın təsnifatı genişləndirilib, bu da digər normativ akt və qanunlara görə, həmin subyektlərə müəyyən güzəştlərin verilməsini asanlaşdıracaq. Məqsəd kiçik və orta sahibkarlığın genişləndirilməsidir, amma bunun üçün tək təsnifatı dəyişmək azdır”.

Kənd Təsərrüfatı Nazirliyi rəsmisi taxılçılığın durumundan yazıb

06.08.2015


Kənd Təsərrüfatı Nazirliyi Aparatının bitkiçilik şöbəsinin müdiri, aqrar elmlər üzrə fəlsəfə doktoru İmran Cümşüdov AZƏRTAC-da dərc olunmuş məqaləsində taxılçılığın durumundan yazıb. O qeyd edir ki, kənd təsərrüfatı sektorunda islahatlar 2014-cü ildən dərinləşib, bu sahənin inkişafına dövlət dəstəyi gücləndirilib: “Dövlət başçısının sərəncamları ilə əkin sahəsinin becərilməsində istifadə edilən yanacağa və motor yağlarına görə büdcə vəsaiti hesabına ayrılan yardımın həcmi 40 manatdan 50 manata qaldırılıb, lizinqə verilən və lizinq yolu ilə satılan kənd təsərrüfatı texnikalarının və mütərəqqi suvarma sistemləri və avadanlıqlarının ilkin dəyərinə 40 faiz həcmində güzəşt tətbiq edilib. Mineral gübrələrin satış qiymətinə tətbiq edilən güzəştin həcmi 50 faizdən 70 faizə və ya güzəşt edilən yardımın yuxarı həddi 50 manatdan 80 manatadək artırılıb, əkin sahəsinin becərilməsinə və mineral gübrələrə edilən güzəştlər təkrar əkinlərə də şamil olunub”.

İmran Cümşüdov yazır ki, əkin sahələrinin su təminatının yaxşılaşdırılması üçün su anbarları və kanallar inşa edilir, dövlət fondu torpaqlarında iri təsərrüfatların yaradılması üçün ayrılmış sahələrin infrastruktur, texniki və meliorasiya məsələləri dövlət səviyyəsində dəstəklənir.

Şöbə müdiri cari ilin məhsulu üçün görülən tədbirlərdən söz açır: “892253 hektarda dən və yaşıl yem üçün, o cümlədən 875686 hektarda dən üçün payızlıq bitkilər səpilib. Bunun 537231 hektarını buğda, 338444 hektarını arpa təşkil edib. 26362 hektarda yazlıq dənli və dənli paxlalılar (qarğıdalısız), 36433 hektarda dən üçün qarğıdalı əkilib”.

Kənd Təsərrüfatı Nazirliyi rəsmisi ötən mövsümlə müqayisədə taxıl, o cümlədən buğda üzrə yüksək məhsuldarlığın qeydə alındığını vurğulayır: “Dövlət Statistika Komitəsinin 2015-ci il avqustun 3-nə olan məlumatına görə, sahələrin 908094 (99,2 faiz) hektarı biçilib, hər hektardan 30,5 sentner olmaqla 2766006 ton taxıl götürülüb. O cümlədən 539715 hektar buğda sahəsinin 536809 hektarı (99,5 faiz) biçilərək hektardan 31,3 sentner olmaqla 1679297 ton məhsul yığılıb. Qeyd edilən tarixə taxıl üzrə məhsuldarlıq ötən mövsümə nisbətən 33,8 faiz, o cümlədən buğda üzrə 30,4 faiz yüksəkdir. Cari mövsüm respublika tarixində ilk olaraq taxılçılıqda rekord orta məhsuldarlıq göstəricisinə nail olunub. İndiyə qədər ən yüksək məhsuldarlıq 2008-ci ildə (27,9 sentner) qeydə alınıb”.

İpotekanın öhdəlikləri

07.08.2015

- “İpoteka haqqında” qanunun 30.1-ci maddəsinə görə, ipoteka müqaviləsində ayrı qayda nəzərdə tutulmayıbsa, ipoteka predmeti ipoteka qoyan tərəfindən yalnız ipoteka saxlayanın yazılı razılığı ilə digər şəxsə özgəninkiləşdirilə bilər və ya ona dair digər sərəncamlar verə bilər (istifadə, icarə və sair).

Qanunun 30.2-ci maddəsinə əsasən, ipoteka predmetinin özgəninkiləşdirilməsi, yaxud hüquqi şəxsin yenidən təşkili nəticəsində və ya vərəsəlik qaydasında həmin əşya başqa şəxsə keçdikdə ipoteka qüvvədə qalır və həmin şəxs ipoteka müqaviləsi üzrə ilkin ipoteka qoyanın bütün vəzifələrini, o cümlədən ilkin ipoteka qoyan tərəfindən lazımınca icra edilməmiş vəzifələri daşıyır.

Əgər ipoteka müqaviləsində ayrı qayda nəzərdə tutulmayıbsa, evi əldə edə bilməniz üçün ipoteka saxlayanın yazılı razılığı tələb olunur. Bu zaman siz ipoteka müqaviləsi üzrə ilkin ipoteka qoyanın (yəni evi sizə satan şəxsin) bütün vəzifələrini, o cümlədən ilkin ipoteka qoyan tərəfindən lazımınca icra edilməmiş vəzifələri daşıyacaqsınız. Əsas öhdəliyin (məsələn, kredit müqaviləsinin) icra edilməməsi və ya lazımınca icra edilməməsi halında ipoteka predmetinə (yəni evinizə) tutma yönəldilməsi riski var.

Təhsil naziri: “Çox ağrılı islahatlar başlanıb”

07.08.2015

Təhsil Nazirliyinin mətbuat xidməti nazir Mikayıl Cabbarovun ANS televiziyasına müsahibəsinin mətnini yayıb. Transparency.az bildirir ki, Mikayıl Cabbarov nazir postunda çalışdığı 2 ildən bir az artıq vaxt ərzində görülən işlərdən söz açıb: “Bu dövr ərzində baş verən ən böyük hadisə Azərbaycanın təhsil sisteminin cəmiyyətimizin və dövlətimizin digər sahələrlə bağlantısını əks etdirən, qarşımızda duran vəzifələri aydın şəkildə müəyyən edən “Azərbaycan Respublikasında təhsilin inkişafı üzrə dövlət strategiyası”nın dövlət başçımız tərəfindən qəbul edilməsi olub. Bu, cənab prezidentin yenidən dövlət başçısı vəzifəsinə seçiləndən sonra dövlət strategiyası sahəsində imzaladığı ilk sənəd olub və bununla da təhsil sahəsində islahatların prioritetliyi müəyyənləşib. Bu ilin yanvarında isə strategiyanın həyata keçirilməsi üçün fəaliyyət planı imzalanıb. Qarşımızda duran işlər çoxdur, mən düşünürəm ki, islahatların başa çatdırılmasından danışmaq çox tezdir. İslahatlar yenicə başlayıb, buna baxmayaraq qısa müddət ərzində bir sıra konkret addımlar atılıb. İlkin mərhələdə olan bu proses davam etdiriləcək.

Biz nəyə nail olmuşuq və nəyin üzərində gələcək işlərimizi qurmaq niyyətindəyik? Hesab edirəm ki, ilk növbədə təhsil sisteminə olan, müəyyən mənada skeptisizm və inamsızlıq aradan qaldırılıb. Təhsil sahəsində həyata keçirilən bir sıra işlərin nəticələrini görürük, digər işlərin nəticələrini biz gələcəkdə görəcəyik. Təhsildə ab-hava dəyişib, ilk növbədə kadr seçimi və kadrların təhsil sistemi daxilində uğurlu vəzifəyə nail olması üçün hansı meyarlara malik olmasının vacibliyi kimi meyarlar aydın şəkildə müəyyənləşdirilib, seçimdə yalnız peşəkar nailiyyətlərə, akademik göstəricilərə, konkret təhsil nəticələrinin yaxşılaşdırılmasına əsaslanan meyarların tətbiqi mümkün olub. Bunun bir nümunəsi olaraq biz Azərbaycan Respublikasında müəllimlərin işə qəbulu prosesini göstərə bilərik – bu, tam şəffaf şəkildə keçirilən bir prosesdir. Bu proses başa çatıb, 20 mindən çox ərizəçi respublikamızın məktəblərində 3 mindən çox vakant yerlərə iddiaçı idilər və imtahan nəticəsində 2200-ə yaxın vakant yer tutulub. 2200-ə yaxın müəllim tam şəffaf və peşəkar imtahan nəticəsində iş yeri əldə edib (Qeyd: müsahibə avqustun 1-də alınan vaxt müəllimlərin işə qəbul müsabiqəsinin birinci – test mərhələsinin nəticələrinə görə vakant yer tutmağa namizədlərin sayı 2200 nəfər idi, müsabiqənin ikinci mərhələsi avqustun 4-də tam yekunlaşıb və 1892 nəfərin işə qəbul olunmasına razılıq verilib).

Cənab prezidentin sərəncamına uyğun olaraq Azərbaycan Respublikasında müəllimlərin əməkhaqqının qaldırılması ilə bağlı islahatı da xatırlatmaq istəyirəm. Bunu yalnız hazırda fəaliyyət göstərən müəllimlərin firavanlığının artırılmasına deyil, həm də müəllim peşəsinin imicinin yüksəlməsinə və onun cəmiyyətdə seçilən peşə edilməsinə yönəlmiş bir addım kimi dəyərləndirmək lazımdır. Profilləşmiş məktəblərin, ixtisaslaşmış məktəblər şəbəkəsinin yaradılması və genişləndirilməsi, peşə təhsilində yeni layihələr, ali təhsildə SABAH qruplarının yaradılması, ali təhsil müəssisələrində həyata keçirilən bəzi kadr islahatları və sair də əhəmiyyətli işlərdəndir. Ənənəvi təhsil sisteminin yığılıb qalan problemləri fonunda müasir çağırışlara cavab verə bilən vətəndaş, kadr hazırlaya bilən təhsil sisteminin qurulması prosesi davam etdirilir və bu işin orta müddətdə, yəni 3-5 il ərzində davam edəcəyi gözləniləndir.