• Chet el elementlari
  • 14.4. XML nimadan iborat.
  • -MAVZU: WEB-HUJJATLARNI ISHLAB CHIQISHDA XML-DAN FOYDALANISH




    Download 7,42 Mb.
    bet76/175
    Sana16.05.2024
    Hajmi7,42 Mb.
    #237523
    1   ...   72   73   74   75   76   77   78   79   ...   175
    Bog'liq
    To\'plam Web

    14-MAVZU: WEB-HUJJATLARNI ISHLAB CHIQISHDA XML-DAN FOYDALANISH
    Reja:
    14.1. XML protokoli.
    14.2. XML qayerlarda ishlatilishi.
    14.3. XML fayli qanday tuzilgan.

    14.4. XML nimadan iborat.

    14.1. XML protokoli.


    Agar siz ingliz tilidan XML qisqartmasini ochsangiz, siz "e X tensible m arkup l anguage" — kengaytiriladigan belgilash tilini olasiz. Keling, ushbu tushunchani ko'rib chiqaylik. Belgilash tili-bu matn qanday tuzilishga ega bo'lishi kerakligini va sayt sahifasida qanday aniq ko'rsatilishini ko'rsatish uchun ishlatiladigan belgilar to'plami.
    Belgilash nima ekanligini yaxshiroq tushunish uchun mashhur tillardan biri-HTML yordam beradi. Uning yordamida ko'plab saytlarning sahifalari ko'rsatiladi. Belgilanishni ko'rish uchun brauzerdagi sahifani o'ng tugmasini bosing va tanlang kodni ko'rish. Oynaning o'ng tomonida siz ushbu matnning matnini topishingiz mumkin, ammo bitta farq bilan — u belgiga ega bo'ladi. Matnning boshida, oxirida va o'rtasida siz teglar deb nomlangan turli xil belgilash elementlarini (burchak qavslaridagi qiymatlar — <'qiymat'>) ko'rishingiz mumkin. Biz ular haqida keyinroq batafsilroq gaplashamiz, ammo hozircha " nima uchun XML kerak?»
    XML tili meta-til bo'lib, uning yordamida siz nafaqat ma'lumotlarni belgilashni, balki uning barcha tillarining tavsifini ham qilishingiz mumkin. XML yordamida ishlab chiquvchi joriy loyiha yoki vazifaga eng mos keladigan o'z markirovkasini loyihalashi mumkin. Ushbu xususiyat tufayli bu til kengaytiriladigan til deb ataladi. Yagona shart shundaki, ishlab chiquvchi tilning sintaktik qoidalarini hisobga olishi kerak, chunki XML o'ziga xos grammatikaga ega: teglar va ularning atributlari lug'ati, shuningdek qoidalar to'plami.
    Matnga yo'naltirilgan XML formati. U Unicode-dunyodagi deyarli barcha yozma tillarning belgilarini o'z ichiga olgan belgilarni kodlash standartiga asoslangan. Dastlab, ushbu format ma'lumotlarni osonroq saqlash va uzatish uchun ixtiro qilingan. Bu bir nechta asosiy afzalliklarga ega:

    • mavjudligi: ushbu formatni elektron qurilmalar (kompyuterlar, telefonlar va boshqalar) ham, ishlab chiquvchi, dasturchi va hatto mutaxassis ham o'qiy olmaydi. Agar kerak bo'lsa, XML hujjatlarini standart matnni tahrirlash vositalari yordamida o'qish va o'zgartirish mumkin;

    • moslik: XML barcha ma'lumotlarni matn formatida saqlaganligi sababli ularni uzatish qulay — qo'shimcha konvertatsiya kerak emas. Ma'lumotlarni yaratish va belgilash uchun bitta tizimdan foydalanish mumkin, so'ngra mijoz platformasi yoki operatsion tizimidan qat'i nazar, ushbu ma'lumotlarni boshqa tizimlarda qayta ishlash mumkin;

    • ko'p qirrali: uning yordamida ma'lumotlarni tuzish, o'zgartirish va so'rash mumkin. XML-ni nafaqat API-da (bitta kompyuter dasturining boshqasi bilan o'zaro ta'siri qoidalari), balki to'g'ridan-to'g'ri kodda ham o'qish mumkin.

    XML birlashtirilgan ilovalarning muhim afzalligi shundaki, ular tahrirlashga chidamli: tayyor tuzilishga o'zgartirish kiritish ancha oson va tezroq. Agar ilovaning bitta elementi bo'lsa (masalan, ), unda allaqachon bitta shart mavjud (masalan, Customer-id atributi) boshqa shartni qo'shish (masalan, oxirgi sotib olish-sana atributi), ilova odatdagidek ishlashda davom etadi. Boshqa ma'lumotlar formatlari bunday moslashuvchanlikni ta'minlay olmaydi.

    Download 7,42 Mb.
    1   ...   72   73   74   75   76   77   78   79   ...   175




    Download 7,42 Mb.

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    -MAVZU: WEB-HUJJATLARNI ISHLAB CHIQISHDA XML-DAN FOYDALANISH

    Download 7,42 Mb.