Oriental Renaissance: Innovative,
educational, natural and social sciences
VOLUME 1 | ISSUE 9
ISSN 2181-1784
Scientific Journal Impact Factor SJIF 2021: 5.423
205
w
z
www.oriens.u
October
2021
данных в краткосрочной перспективе с требуемым уровнем точности и
спроса с использованием современных электронных цифровых геодезических
инструментов и технологий GNSS. Поэтому решение этих вопросов важно и
имеет теоретическое и практическое значение.
Ключевые слова: пространственные координаты, лазерное сканирование,
облако точек, лазерный сканер Leica Scan Station R20, GNSS, Leica, Trimble.
KIRISH
Keyingi yillarda turli sohalarda, jumladan geodeziya va suniy inshootlarini
qidiruv-loyihalash sohalarida GISdan foydalangan holda ilmiy tadqiqotlar va amaliy
ishlarni bajarish keskin rivojlanmoqda. GISni esa, kerakli va o‘z vaqtida ma’lumotlar
bilan ta’minlash ko‘p jixatdan zamonaviy elekron-raqamli geodezik asboblar va
GNSS texnologiyalaridan foydalanib, qisqa muddatda kerakli aniqlik va talab
darajasida ma’lumotlarni olish, yig‘ish va saqlashga bog‘liq. Shu bois, bu masalalarni
yechish muhim va nazariy amaliy axamiyatga ega.
Hozirgi kunda fan va texnologiyalar jadal surat bilan rivojlanib bormoqda.
Yangi zamonaviy asbob va texnologiyalar ilmiy izlanishlar va amaliy ishlarni olib
borishda soha mutahassislariga ularning unumli va qulay jihatlarini ochib bermoqda.
Lazer skanerlash – bu fazoviy koordinatalar bilan nuqtalar to‘plamini
ifodalovchi, yer yuzasida joylashgan biror bir ob’ekt (bino, inshoot, joy va
boshqa)larning uch o‘lchamli modelini yaratishga imkon beruvchi texnologiya
hisoblanadi. Bu texnologiya ob’ekt sirtidagi nuqtalar koordinatalarini yuqori tezlikda
bir necha yuz minglab nuqtalarni bir sekundda o‘lchashga qodir lazer skanerlarni
qo‘llashga asoslangan. Hosil qilingan nuqtalar to‘plami “nuqtalar buluti” deb
nomlanadi va u keyinchalik ob’ektning uch o‘lchamli modelini tekislikdagi chizma,
kesimlar, sirtlar to‘plami va h.k. ko‘rinishida ifodalashi mumkin.
Lazer skanerlar geodezik asbobsozlik bo‘yicha ilg‘or yirik firmalar sanalgan
Leica (Shveysariya), Trimble (AQSh) tomonidan ishlab chiqarilmoqda va ulardan
Leica Scan Station R10 va Leica Scan Station R20 asboblari diqqatga sazovordir.
