Zamonaviy darajasi




Download 399,41 Kb.
Pdf ko'rish
bet2/4
Sana22.05.2024
Hajmi399,41 Kb.
#249686
1   2   3   4
Bog'liq
To\'plam 15.03.2024 tayyori (2)-42-47

Raqamli texnologik yondashuv
axborotlarni olish, o‘zgartirish, undan 
foydalanish jarayonlarini ko‘rib chiqish bilan va sub’ektlarni bir-birlari, shuningdek, 
raqamli ta’lim muhitida ularning bilish ob’ektlari bilan o‘zaro raqamli bog‘lanish 
tizimini ajratib olish harakatlari bilan bog‘liq.
1.
Umumiy ko‘rinishda raqamli texnologik yondashuv ob’ektni muayyan 
tomondan o‘rganishni, tadqiqot natijalarini u yoki bu nazariy sohaga qo‘llagan holda 
qilingan xulosalarni maxsus ilmiy atamalar bilan taqdim etishni ko‘zda tutadi. 
Shundan kelib chiqib, uning asosiy vazifasi A.V.Slavinning ta’kidlashicha, raqamli 
ta’lim jarayonlarining umumiy tuzilmasini yoritish, ta’limni sifatli o‘zgartirish 
usullari va amallarini ishlab chiqishdan iboratdir [5] 
2.
Metodologik ko‘rsatma sifatidagi raqamli texnologik yondashuv, barcha 
jarayonlarni raqamli qayta ishlashning ham ketma-ket, ham parallel ravishda amalga 
oshirilishi mumkin bo‘lgan murakkab tizim sifatida ko‘rib chiqadi. Bu 
jarayonlarning har bir bosqichida ta’lim muayyan o‘zgarishlarni o‘z boshidan 
kechiradi, uni kodlashtirish, filtrlash, anglash, fikrlash, qaror qabul qilish, javob 
harakatlarini ishlab chiqish amalga oshiriladi. Bu jarayonlarning natijalari, 
Yu.F.Abramovning fikricha, “raqamli borliqning o‘ta abstraktli modeli, tamoyillar 
darajasida umumlashtirilgan nazariy-axborotli-raqamli bilim tizimi”ni qurishdan 
iboratdir [2].
3.
Raqamli ta’lim muhiti nazariyasi doirasida raqamli texnologik 
yondashuvning metodologiyasi R.F.Abdeev, V.G.Afanasev, V.B.Guxman, 
I.V.Melik-Gaykazyan, V.I.Shtanko va boshqalar tomonidan faol ishlab chiqilmoqda 
[7] Abdeev R.F. Filosofiya informatsionnoy sivilizatsii. -M.: VLADOS, 1994. - 336 
s. 
Ilmiy bilish muammolariga to‘xtalganda, raqamli texnologik yondashuv 
metodologik ko‘rsatma sifatida hali endigina shakllanmoqda: uning mohiyati 
ochilmoqda, imkoniyatlari, rivojlanish kelajagi, qo‘llanish doirasiga baho 
berilmoqda. Shunga qaramay, bugunning o‘zida undan foydalanish tabiatni, 
jamiyatni, shuningdek, inson va uning ta’limi va tarbiyasini o‘rganish bilan bog‘liq 
ko‘pgina muammolarni yechishda ancha samarali bo‘lib ko‘rinadi.
4.
Biz V.I.Shtankoning raqamli texnologik yondashuvni “murakkab tizimlar, 
kommunikativ aloqalar va munosabatlarning faoliyat olib borishi va tuzilma tashkil 
qilishining kommunikativ tomonlarini 
raqamli ta’lim nazariyasi
tilida abstraktli-

44 
umumlashtiruvchi tavsiflash va o‘rganish usuli” deb bergan tavsifiga amal qilamiz. 
[3]
Raqamli ta’lim muhiti nazariyasi rivojlanishining zamonaviy darajasi 
raqamli 
texnologik yondashuvning
bazaviy tushunchasi bo‘lgan 
raqamli ta’lim
tushunchasi 
barcha uchun umumiylik xususiyatiga egaligi sababli so‘zsiz ravishda falsafiy 
kategoriyaga taalluqliligini isbotlash imkonini beradi.
Hozirgi kunda axborot juda keng ma’noda tushuniladi. 
Raqamli ta’lim muhiti 
nazariyasi rivojlanishining tarixiy aspekti mavjud ekanligiga qaramay, fanda 
hozircha ushbu tushunchaga yagona tavsif mavjud emas. 
Raqamli ta’lim muhiti
turlilik, noaniqlik, aks etish, energiya, tuzilma, tartiblilik va shu kabilar orqali talqin 
qilinadi.
5.
N.Vinerning 
raqamli ta’lim muhitini
tashqi dunyodan unga moslashish 
jarayonida 
olinadigan 
mazmunni 
aks 
ettiruvchi 
sifatida 
tushunishi, 
K.E.Shennonning noaniqliklar bartaraf qilinadigan kommunikatsiya va aloqa 
jarayoni sifatida, U.R.Eshbining – turli tumanliklarning uzatilishi , A.Molning – 
tuzilmalar murakkabligining o‘lchovi tushunchalari klassik tushuncha deb 
hisoblanadi. Bu tushunchalardan har biri aniq raqamli ta’lim muhiti nazariyalarini 
ishlab chiqish uchun asos hisoblanadi. 

Download 399,41 Kb.
1   2   3   4




Download 399,41 Kb.
Pdf ko'rish