|
Zbek1ston respublikasi axborot
|
| bet | 25/71 | | Sana | 28.05.2024 | | Hajmi | 24,2 Mb. | | #255852 |
Bog'liq Ma\'lumotlar bazasi. ZaynidinovX.N.SQL tilining vazifasi. M a'lum otlar bazasi bilan ishlash tillari belgilangan masalalami ottiqcha harakatlarsiz hal qilish imkonivatini berishi kerak. Tilning komandalarini tuzilishi va sintaksisi yetarh darajada sodda va foydalaiiishga oson bo'lishi kerak. Bundan tashqari u universal bo'lishi va qandaydir standart talablariga javob berishi kerak. Bu esa uni operator tuzilmasini va sintaksisini bir qancha MBBTishlatishini imkonini beradi. Bu talablarni barchasiga SQL javob beradi. SQL tili - bu (Strusture Query Language), ya’ni strukturalangan so'rovlar tili hisoblanadi.
SQL tili operatori ami erkin formatda yozilishini ta'mmlaydi. Bulling ma'nosi, operatorlar elementlarim yozilishi ekrandan fiksiiiangan joylarga bog'liq emas.
Komanda tuzilmasi bir qancha kalit xizmatchi so'zlar bilan beriladi, masalan:
CREATE TABLE - jadval yaratish; INSERT - m a'lum ot kiritish; SELECT - m a'lum otlarni tanlab olish.
SQL operatori xizmatchi so'zlar va foydalanuvchi qoilaydigan so‘zlardan tashkil topadi.
Xizmatchi so‘zlar SQL tilining doimiy qismi b o ’lib. ular aniq qiymatga ega. Ulami standartda k o ‘rsatilgandek yozish kerak va ularni bir satrdan ikkinchisiga ko'chirish mumkin emas. Foydalanuvchi tomonidan auiqlangan so‘zlar, foydalanuvchi tomonidan m a’lum sintaksis qoidalari asosida beriladi. SQL tilida operatorlar o'm atilgan sintaksis qoidalariga moslab joylashtiriladi. Til standartida bu koisatilm agan bo'Isa ham, SQL tilining ko'rinishida main tugallanganini bildiruvchi belgi, k o ‘pgina hollarda nuqtali vergul (;) ishlatiladi.
SQL operator komponentalarini k o ‘pchiligi registrga bog‘liq emas, ya'ni ixtiyoriy har qanday katta va kichik harflar ishlatishi mumkin. Bularda bitta istisno bor. Bu istisno simvollarga tegishli. Ularga mos bo'lgan m a’lumotldar bazasidagi qiymatlar qanday saqlansa shunday yozilishi kerak. Masalan, agar m a’lumotlar bazasida familiyaning qiymati “Qosimov” ko'rinishida bo'lsa, qidirish shaitida “Qosimov” ko'rinishida berilmasa, bunga tegishli yozuv hech qachon topilmaydi.
50
SQL tili erkin formatga ega bo'lgani uchun SQL alobida operatorlari va uiarning ketma-ketligini alohida ajratib yozish mumkin. SQL tilidan foydalanishda quyidagi qoidalarga bo‘ysunish talab etiladi:
—operatordagi har bir konstruksiya yangi satrdan boshlanishi kerak;
—har bir konstruksiya boshlanishida tashlab ketiladigan bo'sh joy. boshqa operator konstraksiyalarida ham boTishi kerak;
—agar konstruksiya bir necha qismdan iborat bo‘!sa, uiarning har biri yangi satrlardan bo'sh o'rinlarni oldingi konstruksiyaga nisbatan siljitib yoziladi.
Amaliyotda m a’lumot bazasi tuzilishini (asosan uni jadvallarini) aniqlash uchun DDL operatorlari ishlatadi. Bu jadvallam i m a’lumotlar bilan to‘Idirish uchun va ulardan axborotiarni so‘rovlar yordamida ajratib olish uchun - DM L operatorlari ishlatiladi.
M a’lumotlarni manipulyasiyalash SQL tilini DML peratorlari qo'llaniladi.
|
| |
