lei b o ‘lgan
S qirqim ni ajratadi.
S qirqim ga (ya’ni,
P ga)
perpen dik u-
lar b o ‘lgan
cc' va
d d ' ustidagi n u q talar b ir xil h arakatlanadi.
S h u n in g u c h u n b u c h iz iq la r ustida yotuvchi n u q tala r harak atin i
o ‘rg an ish o ‘rniga
S q irq im d a yotuvchi С (yoki
D) n u q talarn in g h a
rakatini tekshirish kifoya.
D em ak , q a ttiq jism tekis p arallel h arak atin i o ‘rganish u c h u n
S
qirq im h a ra k a tin i bilish kifoya. K eyinchalik,
S q irqim n i
tekis shakl
deb ataym iz. Tekis sh aklning h o la ti u nda o lin g an
CD kesm a holati
orqali aniqlanadi (94-rasm ).
CD kesma holatini esa quyidagicha aniq
lash m um kin:
Xc =
Xc{t), y c = y c(t)', ф = ф(0>
(51-1)
b u y e rd a С n u q ta qu tb d eb atalad i. ф esa b u rilish b u rch a g i b o ‘lib,
u
CD k esm aning
Ox o ‘qi b ila n hosil qilgan burchagidir.
(51.1) ning b irin ch i ikkita tenglam asi jism ilgarilam a h arak atin i,
u c h in c h isi esa q utb atrofidagi aylanm a h a ra k a tin i ifodalaydi.
D em ak , jism n ing tekis parallel harakati С qutb n u q taning ilgari
la m a va q u tb С
d a n rasm tek islig i P ga p e rp e n d ik u la r o ‘tg a n o ‘q
atrofidagi ay lanm a h a ra k a td a n iborat.
(51.1) tekis parallel h a ra k a t q onunini ifodalaydi.
