|
Juqa qabatlı xromatografiya
|
| bet | 5/10 | | Sana | 09.01.2024 | | Hajmi | 203,17 Kb. | | #133489 |
Bog'liq Sultanov-Rinat-Kurs-TBX-Xromo-1-12-ENDJuqa qabatlı xromatografiya
Xromatografik usıllardı zárúrli abzallıǵı operativliginde yaǵnıy ekspress usıl esaplanadı. Ximiyalıq analizde kóbirek juzelik xromatografiyanı qaǵazda yamasa sorbenttiń juqa qatlamında atqarılatuǵın túrleri isletiledi.
Tariyp: Juqa qabat xromatografiyası - aralaspadaǵı elementlerdı jıldam elyuent (eritiwshiler aralaspası) hám plastinkaǵa bir tegis jabıwli turǵan sorbenttıń juqa qabatında túrlishe bólistiriliw sebepli óz-ara ajırasıwına tiykarlanǵan.
Xromatografiyanı sorbenttıń juqa qabatında orınlaw ushın shiyshe yamasa falga plastinka sırtına sorbentdi gipslık aralaspası arnawlı úskene járdeminde bir tegis jayiladı, qurıtıladı. Plastinkanı astqi shetinen 1,5 sm aralıqta, jumsaq qálem menen, start sızıǵı sızıladı. Jińishke kapilyar járdeminde, start sızıǵı 1,0 - 1,5 sm aralıǵinda tekseriliwshi eritpe hám anıqlanıwshı elementtıń standart eritpesinen kishi tamshı túsiriledi. Plastinka tubinde 1 sm qalıńlıqta elyuent-suyıqlıq bolǵan stakan (kolonkaǵa) tik halda jaylanıp, stakan awızı jabıladı. Elyuent sorbentdi izǵarlap joqarıǵa háreketleniw processinde start sızıǵına túsirilgen elementlerdı ózinde eritip joqarıǵa kóterilip baradı.
Elyuyent sorbent boyınsha ~10 santımetrge kóterilgennen soń plastinka kolonkadan shıǵarılıp, qurıtıladı hám arnawlı ashıwshı reagent eritpesi menen, búrkegish járdeminde, aydaladı. Ellips formasında payda bolǵan reńli daqti plastinkadaǵı start siziǵina salıstırǵanda jaǵdayın belgileytuǵın Rf mánisine kóre sapa analiz orinlanadı.
Mısalı. Orta, meta hám para aminobenzoy kislotalar sapa analizin orınlaw ushın olardı standart eritpeleri tamızılǵan plastinka 1:8 koefficientdegi sirke kislota hám xloroform aralaspası qoyılǵan kolonkada (elyuirlanadı) elyuyent sorılǵan, qurıtıp reń payda etiwshi reagentlar HNO2 ham β-naftol eritpeleri menen aydaladı, toq sarı daq payda boladı.
Juqa qatlamlı xromatografiya keyingi waqıtlarda organikalıq elementler, ásirese, tábiyiy birikpelerdi analiz qılıw hám ajıratıwda keń qollanılıp atır. Juqa qabatlı xromatografiya (JQX) bayqaǵıshlıǵı joqarılıǵı, analizdiń tez orınlanıwı, xromatogrammalardı uzaq saqlaw múmkinligi hám olardan elementlerdı talay ańsat desorbilap alıw múmkinshilikleri menen basqa xromatografik usıllardan parıq etedi. Bul usıl járdeminde ximiyalıq reaksiyalardıń barıwın baqlaw, xromatografik kolonka járdeminde ajıralıp atırǵan quramalı aralaspalardıń ayırım strukturalıq bólimlerge ajırasıwın baqlaw, elementlerdı tez identifikaciyalaw hám júdá kem muǵdardaǵı organikalıq elementlerdı aralaspadan muǵdarlıq tolıq ajıratıp alıw hám tazalaw múmkin. Bulardıń orınlaw ushın tek 10-30 minuta waqıt sarp etiw boladı. JQX arnawlı shiyshe plastinkaǵa jabılmaǵan yamasa jabılǵan sorbenttıń juqa qatlamlarında atqarıladı. Onıń ushın adsorbent uzınlıǵı 15-20 sm, eni 20 sm bolǵan plastinkaǵa arnawlı juqa qatlam payda etiwshi ásbap járdeminde jatqarıladı. Plastinkanıń bir shetinen 1,5-2 sm aralıqta málim aradaǵı bir sızıqta jatıwshı noqatlar belgilenedi. Bul noqatlar jaylasqan sızıq start sızıǵı dep ataladı. Start sızıǵına birdey muǵdardaǵı tekserilip atırǵan element eritpesi arnawlı shiyshe kapillyar yamasa pipetka járdeminde bir neshe tamshınan tamiziladı. Plastinka eritiwshiler sisteması salınǵan xromatografiyalaw kamerasına, element tamızılǵan noqatları batırılǵan tárepi eritiwshige túsirilgen, lekin noqatlar eritiwshige tiymegen halda jaylastırıladı. xromatografiyalaw kamerasınıń ústi tıǵız etip jabıladı. Plastinka kameraǵa qıya halda ornatıladı.
|
| |
