: Citrus eginleriniń tiykarǵı zıyankeslerin anıqlaw




Download 59,47 Kb.
bet2/5
Sana13.06.2024
Hajmi59,47 Kb.
#263461
1   2   3   4   5
Bog'liq
Citrus eginlerin zıyankeslerden boljaw

1: Citrus eginleriniń tiykarǵı zıyankeslerin anıqlaw


Citrus eginlerinen alınatuǵın miyweler ushın tiykarǵı zıyankeslerden biri shilimshiq shıbınlar esaplanadı. Bul shıbınlar citrus miyweleriniń sırtına máyeklerin qoyıp, jańa shıqqan lichinkalar miywelerge shilimshiq qaldıqların qaldıradilar. Bul bolsa miywelerge saldamlı zıyan jetkeredi hám olardıń sapasın pasaytiradi. Shıbınlardıń dúzilisi, rawajlanıw ciklari hám ósiw dáwirlerindegi turpayı úyrenilgen. Olar ádetde jıllı hám namliroq ıqlım sharayatlarında kópayadi. Shıbınlardıń aktivligi hawa rayı sharayatları, atap aytqanda, temperatura hám ıǵallıq dárejesine baylanıslı. Sol sebepli shıbınlar sanın baqlaw hám olardıń tarqalıwın boljaw ushın jańa áwladlarınıń payda bolıw waqtın gúzetip turıw zárúrli bolıp tabıladı. Shilimshiq shıbınlar menen nátiyjeli gúresiw ushın agrotexnikalıq, biologiyalıq hám ximiyalıq usıllardan orınlı paydalanıw kerek.
Citrus japıraqlarına zıyan jetkeretuǵın shıbın-shirkeyler
Citrus eginleriniń japıraqların simirib zıyan jetkeziwshi túrli shıbın-shirkeyler bar. Olar arasında eń kóp tarqalǵanları órmekshikanapalar, tlya hám bargqo'ndilar esaplanadı. Bul shıbın-shirkeyler japıraqlardıń shıpabaxsh elementların sıpab alıp, ósimliklerdiń turmıslıq iskerligin buzadılar. Nátiyjede japıraqlarda daqlar payda boladı, olar qurib qaladı yamasa to'kilib ketedi. Bunday zıyankesler japıraqlardıń rawajlanıwın páseytiwtiradi hám jıllıq hasıldarlıqtı kemeytirip jiberiwi múmkin.
Japıraqlardı zıyan jetkeretuǵın shıbın-shirkeylerdiń biologiyasi, rawajlanıw cikllerin jaqsı úyreniw kerek. Olar qanday usıllar menen kópayadi, qaysı dáwirde aktiv boladı hám qanday turpayın kórinetuǵın etedi - bulardıń barlıǵın biliw olardı nátiyjeli baqlaw imkaniyatın beredi. Agrotexnikalıq, biologiyalıq hám ximiyalıq gúres ilajların qollap, japıraqlardı zıyan jetkeretuǵın shıbın-shirkeylerdi júz procent emes, biraq zıyanlı dárejesineshe kemeytirip, citrus eginleriniń saw rawajlanıwın támiyinlew múmkin.
Citrus túbirlerin zıyan jetkeretuǵın nematodalar
Citrus eginleriniń túbirlerin zıyan jetkeretuǵın nematodalar da zárúrli zıyankesler esaplanadı. Bul mikroskopik qurti-qurt ósimlik túbirlerin ziyanlaydı, olardaǵı xujayralarni emib-sorıw arqalı ósimliktiń azıqlanıwın buzadı hám suwdı jetkilikli ótkeziwin qıyınlastıradı. Nátiyjede ósimlikler susayib, rawajlanıwı páseytiwedi, zúráátliligi azayadı. Geyde túbirler degi zaqım aliwler sebepli pútkilley qaytıs bolıwı da múmkin.
Nematodalarning túrme-túr túrleri bar, olardıń biologiyasi, rawajlanıw cikllerin jaqsı úyreniw zárúr. Qanday ortalıq sharayatlarda, qaysı dáwirde aktiv bolıwı, ósimlikke qanday tásir kórsetiwi anıqlanadı. Nematodalarni baqlaw ushın agrotexnikalıq, biologiyalıq hám ximiyalıq gúres usıllarınan paydalanıladı. Topıraqtı sharbashılıq ónimleri, kompost qosıw, topıraqtı puwlaw sıyaqlı agrotexnikalıq ilajlar nematodalarning rawajlanıwına unamsız tásir kórsetedi. Biologiyalıq gúresde olardıń dushpanlarınan - basqa nematodalar, bakteriya hám zamarıqlardan paydalanıladı. Ximiyalıq gúresde arnawlı nematodalarni óltiriwshi preparatlardan paydalanıw múmkin.
Citrus miywelerin zıyan jetkeretuǵın funges kesellikleri
Citrus miywelerinde gúzetiletuǵın funges kesellikleri de zárúrli zıyankesler esaplanadı. Olar miywelerde túrli kesellik belgilerin payda etiwi, sapasın buzib, saqlaw múddetin kemeytiwi múmkin. Citruslar ushın eń qáwipli funges kesellikleri retinde moniliyoz (shilimshiq shırıw ), penitsillyoz (kók shırıw ), alternarioz (gúńgirt shirip ketiw) hám basqalardı kórsetiw múmkin.
Bul kesellikler spora hám spor germlaniwi arqalı tarqaladı. Olar kóbinese jawın, ıǵallıq dárejesi hám temperatura sıyaqlı hawa rayı sharayatlarınıń ózgerislerine baylanıslı. Sol sebepli hawa rayı gúzetisleri hám meteorologik maǵlıwmatlar keselliklerdi boljawda zárúrli áhmiyetke iye boladı. Keselliklerdiń belgileri, rawajlanıw procesi hám tarqalıw faktorların jaqsı úyreniw, aldın alıw hám baqlaw ilajları kóriw kerek.
Funges keselliklerine qarsı gúresde agrotexnikalıq, biologiyalıq hám ximiyalıq usıllardan paydalanıw usınıs etiledi. Kesellikke shıdamlı túrlerdi egiw, jetistiriwde agrotexnikalıq ilajlardı waqıtında hám tuwrı ámelge asırıw, biologiyalıq gúres quralların qóllaw, sonıń menen birge, zamanagóy fungitsidlardan aqılǵa say paydalanıw bul keselliklerdi baqlawǵa múmkinshilik beredi.
Citrus eginleriniń funges keselliklerin aldın alıw hám gúres ilajları
Citrus miywelerinde ushraytuǵın zamarıqlar keltirip shıǵarıwshı keselliklerdi baqlaw ushın qatar sharalar kóriw kerek. Bular tiykarlanıp aldın alıw, profilaktika hám waqıtında gúres ilajları kóriwden ibarat.
Aldın alıw ushın áwele, kesellikke shıdamlı túrlerdi egiw zárúrli áhmiyetke iye. Bulardan tısqarı, agrotexnikalıq ilajlardı tuwrı ámelge asırıw, atap aytqanda, waqıtında suwǵarıw, azıqlantirib turıw, shıbın-shirkey zıyankeslerin baqlaw sıyaqlı islerdi orınlaw kerek. Bunday halda ósimlikler saw rawajlanadı hám keselliklerdiń payda bolıwına jol qoyılmaydı.
Eger kesellik belgileri kuzatilsa, tezlik penen gúres ilajları kóriw talap etiledi. Onıń ushın birinshi náwbette keselliktiń sebebi hám tarqalıw dárekleri anıqlanǵan bolıwı kerek. Keyininen biologiyalıq gúres usılları, atap aytqanda, kesellikke qarsı tábiyiy dushpanlardan paydalanıw, hám de zamanagóy fungitsidlardan aqılǵa say hám waqıtında qóllaw ilajları kóriledi.
Citrus miywelerinde ushraytuǵın funges keselliklerin aldın alıw hám olardı nátiyjeli baqlaw ushın agrotexnikalıq, biologiyalıq hám ximiyalıq usıllardıń birgeliktegi qollanılıwı zárúrli áhmiyetke iye boladı. Usınıń menen birge, meteorologik maǵlıwmatlardan paydalanıp, keselliklerdi boljaw da nátiyjelilikti asıradı.

Download 59,47 Kb.
1   2   3   4   5




Download 59,47 Kb.

Bosh sahifa
Aloqalar

    Bosh sahifa



: Citrus eginleriniń tiykarǵı zıyankeslerin anıqlaw

Download 59,47 Kb.