|
Foydali qazilma konlarini ochiq usulda
|
| bet | 1/6 | | Sana | 18.04.2024 | | Hajmi | 119 Kb. | | #200250 |
Bog'liq 1 mavzu Dastlabki axborot tizim interfeyslari-fayllar.org (1), Kichik biznes va xususiy tadbirkorlik sub’ektlari kursatkichlari, 1 mavzu, 4Foydali qazilma va qoplovchi jinslarning sifat ko, 5-Mavzu
Mavzu: Foydali qazilma konlarini ochiq usulda qazib olish texnologiyasi va usullari. Ochiq usulda qazib olishning yutuqlari va kamchiliklari.
Reja:
1.Kon haqida tushuncha.
2.Foydali qazilma haqida tushuncha.
3.Ochiq kon ishlari haqida tushuncha.
4.Ochiq kon ishlari va ularga tegishli asosiy belgilar to`g`risida umumiy ma`lumotlar
5.Kon jinslarining texnologik xossalari va ochiq usulda qazib olinadigan konlarni yotish sharoitlari
6.Kon-texnik ma`lumotlar va karyerning elementlari
7. Kirish
8. xulosa
9. Foydalanilgan manbalar
Kirish
Foydali qazilma konlarini ochiq usulda qazib olish qay usulda amalga oshirilish xaqida va unga ishlatiladiga texnika va unga kerakli aasbob uskunalar va qazip olishda raqamlarning o’rni xaqida umumiy malumodlar berip utilga kon jinslarini qay tartibda va usulda qazip olinishi xaqida karyer transporti va uni qay tartibda qo’llanishligi
Тemir yo`l transрorti kon massasini tegishli tushirish рunktiga (ag`darma yoki omborga) yetkazib beradi. Bunday aralash transрort chuqurligi 120–150 m bo`lgan karyerlarda qo`llanilganda
yaxshi natija berilishi xaqida gapirib o’tilgan.
Konchiliksanoati - zamonaviyindustriyaningasosiyxomashyovayoqilg‘ibazasihisoblanadi. U energetika va xalq xо‘jaligining boshqa tarmoqlarining asosiy yoqilg‘i manbaidir. Shuningdek, konchilik sanoati qora va rangli metallurgiya, ximiya sanoati, о‘g‘itlar ishlab chiqarish sanoati uchun xom-ashyo bazasi hisoblanadi. Xalq xо‘jaligida foydalanilayotgan tabiiy resurslarni 70% ni mineral xom-ashyolar tashkil qiladi.
Jahon miqyosida qazib olinadigan foydali qazilmalarning umumiy miqdori yiliga 9-10 mln. t ni, kon massasining yillik unumdorligi esa 35-37 mlrd. t ni tashkil etadi.
Ochiq usulda qazib olish ishlarining rivojlanishi, yer osti usulida qazib olishga nisbatan unumdor, iqtisodiy jihatdan samarador va xavfsizligidadir. Ochiq usulda qazib olishda ish unumdorligi yer osti usuliga qaraganda 5-8 marta yuqori, tannarxi esa 2-4 marta kam. Ushbu farq sо‘nggi 30-40 yil ichida oshib borishda davom etmoqda.
Foydali qazilma boyliklariga xо‘jalik, qurilish, sanoat va ilmiy maqsadlar uchun qazib olinadigan va xom ashyo holida yoki qayta ishlangandan sо‘ng ishlatiladigan barcha turdagi tog‘ jinslari kiradi. Foydali qazilmalar qurilish va sanoatning asosi hisoblanib, mamlakat iqtisodiyotida katta о‘rin egallaydi. Uni xom-ashyo sifatida qazib olish va qayta ishlash miqyosi esa davlatning ishlab chiqarish saviyasini, boyligi va iqtisodiy rivojlanishini belgilaydi.
Foydali qazilmalarni ochiq usul bilan qazib olishda qoplovchi va о‘z ichiga oluvchi tog‘ jinslari ham qazib olinadi. Foydali qazilmalar va qoplovchi hamda о‘z ichiga oluvchi tog‘ jinslari birgalikda kon massasi tushunchasi bilan birlashtiriladi. Tog‘ jinslarini foydali qazilmalarga va qoplovchi jinslarga ajratish bu nisbiy tushunchadir. Qazib oluvchi va qayta ishlovchi texnikalarning rivojlanishi bilan kо‘pgina qoplovchi tog‘ jinslaridan foydali qazilmalar kabi foydalana boshlandi va bularning soni yildan-yilga oshib bormoqda.
|
| |
