• Zararli dastur nima
  • Mavzu: Zararli dasturlarni aniqlash tizimlarini o‘rganish va tahlil qilish




    Download 0.81 Mb.
    bet1/3
    Sana11.04.2024
    Hajmi0.81 Mb.
    #193500
      1   2   3
    Bog'liq
    1-Laboratoriya
    Maruza 1, Maruza 3, talabasining ijtimoiy pasporti (3) (3), 6-klass bayanlamasi Raduga, 6,7 svoy igra, 1524097-Multi level reading Test 4, 1-mustaqil ish KTE, Elektronika va sxemalar, 8v, Reja rdb texnologik jihozlarida ishlov berishning o’ziga xos xu, gothic qoralama tayyori bor, 3,2 МАТЕМАТИК ТАСАВВУРЛАРНИ ШАКЛЛАНТИРИШ, algorim, AT, Ахборот технологияси саволлари

    Mavzu: Zararli dasturlarni aniqlash tizimlarini o‘rganish va tahlil qilish.
    Hozirgi kunda kompyuterlar va smartfonlar hayotimizning ajralmas qismiga aylandi. Biz ularni ish, muloqot, ko‘ngilochar dasturlar va boshqa koʼplab maqsadlarda ishlatamiz. Biroq, ayni paytda ushbu qurilmalarda zararli dasturlar (dasturiy taʼminot) bilan zararlanish xavfi mavjudligini ham unutmaslik lozim.
    Zararli dastur nima? Zararli dastur – bu sizning kompyuteringiz, smartfoningiz, tarmoq yoki ularda saqlangan maʼlumotlarga zarar yetkazish uchun qasddan ishlab chiqilgan har qanday dasturiy koddir. Bular virus, troyan oti, josus dasturlar, reklama va hokazo bo‘lishi mumkin.
    Xulosa qilib aytganda, kompyuteringizni yoki smartfoningizni himoya qilish sizning onlayn xavfsizligingizning ajralmas qismidir. Zararli dastur qurilmangizning zararlanishiga, shaxsiy maʼlumotlaringizni oʼgʼirlanishiga, sizga nisbatan moliyaviy firibgarlik sodir etilishi va shu kabi nohush holatlarga olib kelishi mumkin. Oddiy tavsiyalarga rioya qilgan holda siz qurilmangizning zararli dasturlardan va tarmoqdagi boshqa tahdidlardan himoyalanganligiga ishonch hosil qilishingiz mumkin.
    Unutmang, Internet tarmogʼida xavfsizlikni taʼminlash har bir foydalanuvchidan ehtiyotkorlik va masʼuliyatni talab qiladigan doimiy jarayondir. Аntivirus dasturingizni muntazam yangilab turing, kiberxavfsizlik sohasidagi yangiliklarni kuzatib boring va havolalarni yuklab olish, ochishda ehtiyot boʼling.





    Zararli dastur nima?
    Bu kompyuterning normal ishlashini buzish uchun mo'ljallangan har qanday dastur. U maxfiy ma'lumotlarni o'g'irlash va hatto sizning elektron pochta manzilingizdan sizning xabaringizsiz elektron pochta xabarlarini yuborish uchun ishlatilishi mumkin. Bundan tashqari, bunday dasturlar tizimni asta-sekin sekinlashtiradi. Zararli dasturlarning asosiy turlari quyida tavsiflanadi. Siz ular haqida allaqachon eshitgan bo'lishingiz mumkin.
    • Viruslar: o'z-o'zidan nusxa ko'chirish va kompyuterga zarar etkazishi mumkin bo'lgan xavfli dasturlar.
    • Qurtlar: o'zini tarmoqdagi boshqa kompyuterlarga nusxalashi mumkin bo'lgan zararli kod.
    • Ayg'oqchi dastur: odamlar haqida ularning bilimi yoki ruxsatisiz ma'lumotlarni yig'ish uchun foydalaniladi.
    • Reklama dasturi: Kompyuteringizda reklamalarni avtomatik ravishda yuklab oladi, o'ynaydi yoki ko'rsatadi.
    • Troyan: Foydali dasturga o'xshaydi, lekin aslida kompyuteringizga zarar yetkazadi yoki ma'lumotlaringizni o'g'irlash uchun ishlatiladi.
    Zararli dastur qanday tarqaladi
    Xavfli dasturlar kompyuteringizga turli yo'llar bilan kirishi mumkin. Mana bir nechta keng tarqalgan misollar:
    • zararli kodni o'z ichiga olgan Internetdan bepul dasturni yuklab olish;
    • Internetdan ishonchli dasturni yuklab olish, u bilan birga zararli dasturlar yashirincha tarqatiladi;
    • zararlangan joyga tashrif buyurish;
    • zararli dasturlarni yuklab olishni boshlaydigan soxta xato xabari yoki qalqib chiquvchi oynani bosish;
    • zararli dasturlarni o'z ichiga olgan xatga biriktirilgan faylni ochish.
    Xavfli dasturlarning tarqalishini to'xtatish juda mumkin. Endi biz zararli dastur nima ekanligini bilib oldik va uning asosiy turlarini ko'rib chiqdik, keling, kompyuteringizni himoya qilish bo'yicha amaliy maslahatlarga o'tamiz.
    ladi. ZD yaratuvchilari ZD tashkil etuvchilarini ko’rinishini o’zgartirish (maskirovka) maqsadida foydalanishadi. Hosil bo’lgan ZDni tushinish uchun, esa, qanday kodlash usuli foydalanilganligini aniqlash lozim bo’ladi.
    Xakkerlar ma’lumotlarning kodlashning ikki turidan foydalanishadi:

    • Kriptogafik shifrlash algoritmlari;

    • Asosiy kodlash usullari.

    Download 0.81 Mb.
      1   2   3




    Download 0.81 Mb.

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    Mavzu: Zararli dasturlarni aniqlash tizimlarini o‘rganish va tahlil qilish

    Download 0.81 Mb.