TOSHKENT DAVLAT IQTISODIYOT UNIVERSITETI
IQTISODIYOT FAKULTETI
4-kurs I- 80-2 guruh talabasi Bozorov Laziz Latipovichning
MOLIYAVIY TEXNOLOGIYALAR FANIDAN
T A Q D I M O T I
Mavzu:
Kriptovalyutalar bozori va blokcheyn texnalogiyalar
Mavzu:
Kriptovalyutalar bozori va blokcheyn
texnalogiyalar
Reja:
1. Kriptovalyutalarning iqtisodiy mohiyati va qo‘llanish xususiyatlari
2. Blokcheyn texnologiyalari.
3. Mayning.
4. Bitkoin.
5. O‘zbekistonda kriptoaktivlar muomalasini tashkil etish
1 – Kriptovalyutalar
va pul muomalasi xaqida so‘z yuritganda
ularning pul evolyusiyasidagi o‘rnini aniqlashtirib olish kerak,
albatta.
Agar pulning evolyusiyasiga e’tibor karatadigan bo‘lsak, barter
tizimidan so‘ng tovar pullar vujudga keldi va ayirboshlash vositasi
sifatida ommaviy foydalanila boshladi.
Xalqaro iqtisodiy munosabatlarning kengayishi tufayli tovar
pullarning so‘nggi shakli bo‘lgan metall pullarning yuzaga kelgan
tanqisligi qog‘oz pullarni ommalashishiga olib keldi. Shu bilan bir
qatorda banklarning kreditlash tizimidagi o‘ziga xos xususiyati
ularning pullarning keyingi shakli bo‘lgan bank depozitlarining
yaratilishiga zamin hosil kildi.
O‘tgan asrning so‘nggi dekadasida internet tarmog‘ining yuzaga kelishi va uning XXI asrda
globallashuvi raqamli vositalarning rivojlanishiga olib keldi. Bu esa o‘z navbatida pullarning
keyingi avlodi bo‘lgan raqamli pullarni ham paydo qildi. Raqamli pullar ikki turga bo‘linib, biri
elektron pullar deb atalsa, ikkinchi turi virtual pullar deb yuritilmoqda. Har ikkisi ham moddiy
ko‘rinishga ega bo‘lmasdan axborot shaklida kompyuter qurilmalarida saqlanadi.
Elektron pullar Markaziy bank tomonidan muomalaga kiritiladi va rasman amaldagi rasmiy
valyuta bilan teng kuchli hisoblanadi.
Virtual pullar o‘z navbatida ikkiga bo‘linib, biri markazlashgan, ikkinchisi markazlashmagan
hisoblanadi.
Virtual
pullarni
tasniflaganda,
birinchi
navbatda,
virtual
pul
sxemalari
komponentlariga e’tibor qaratish lozim, xususan ular quyidagi
| 