O‘ZBEKISTONDA
FANLARARO
INNOVATSIYALAR
VA
19-
SON
ILMIY
TADQIQOTLAR
JURNALI
20.05.2023
TA‘LIMDA ZAMONAVIY AXBOROT TEXNOLOGIYALARI: IMKONIYATLAR VA
ISTIQBOLLAR.
Nishanova Gulnoza Xayrullayevna
Toshkent davlat transport universiteti, katta o‘qituvchi
Sodiqov Sarvar Sami o‘g‘li
Toshkent davlat transport universiteti, assistenti
e-pochta: sodiqov_s@tstu.uz
Annotatsiya. Ushbu maqolada ta’limda axborot texnologiyalaridan foydalanish
masalasi, ya’ni
tushunchasi, maqsadi, turlari va shakllari, yo‘nalishlari va ulardan
foydalanish istiqbollari tahlili berilgan. Tadqiqot zamonaviy raqamli ta'lim muhitining
tuzilishini tavsiflaydi. Shuningdek, u ta’lim jarayonini loyihalash va amalga oshirishda
axborot ta’lim texnologiyalarining
imkoniyatlarini, ta’limni rivojlantirishning hozirgi
bosqichida va bugungi kun talablariga javob berishda joriy etish jihatlarini belgilaydi
Kalit so‘zlar: axborot texnologiyalari, AKT, ta'lim, o'qitish, raqamli muhit.
Zamonaviy ilm-fan tasavvur qilib bo'lmaydigan tezlikda rivojlanib, o'z yutuqlarini
inson hayotining barcha jabhalariga yoyib bormoqda.
Umumjahon axborotlashtirish
ta'lim sohasida maktabgacha ta'limdan tortib to oliy ta‘limgacha, shuningdek,
qo'shimcha ta‘limning barcha bosqichlarida ko‘plab axborot texnologiyalarini joriy
etish, moslashtirish va tarqatish shaklida o‘z aksini topdi.
Shunday qilib, bugungi
kunda ta‘lim tizimini belgilaydigan mehnat bozoridagi global tendentsiyalar qatorida:
frilanserlik, ofis yoki ishlab chiqarish binolaridan tashqarida ishlash;
xodimlar
o‘rtasidagi aloqa vositalarini o‘zgartirish; ish jarayonlarini boshqarish uchun
jarayonlar, vositalar va usullarni o‘zgartirish; inson-robot, inson-sun‘iy
intellektning
o‘zaro ta‘siri; qaror qabul qilish tezligi va ma‘lumotlarni qayta ishlash
texnologiyalarining o‘sishi; ko‘p vazifalarni bajarish.
Hozirgi vaqtda o‘qitish asosan individual ish,
individual baholash tizimi, tayyor
topshiriqlar va dastlabki ma‘lumotlarni berish, ko'p vazifalarning yetishmasligi va
muammoning to'g'ri, yagona mumkin bo'lgan yechimiga e’tibor berish bilan bog‘liq.
Kompetensiyalarga, shu jumladan kelajak kompetensiyalariga asoslangan ta’limni XX
asr sanoat davri sharoitida mutaxassislar tayyorlash uchun eng samarali va maqsadga
muvofiq bo‘lgan o‘tmishdagi ta’lim texnologiyalari asosida qurish mumkin emas. Yangi
ta’lim modeliga o‘tish ta’lim tizimi raqamli muhitga to‘liq
integratsiyalashgan
taqdirdagina mumkin bo‘ladi.
Zamonaviy ta’lim tizimiga ta’sir etuvchi global o‘zgarishlar quyidagilarni o‘z
ichiga oladi: axborot va ta’lim mazmunini yetkazib berish usullari va usullarining
o‘zgarishi; ta’lim mazmuniga kirishning tabiati, usullarini o‘zgartirish; ta’lim
jarayoni
sub’ektlarining o‘zaro ta’sirining xarakterini o‘zgartirish; ta’lim mazmuni. So‘nggi o‘n
yilliklarda ta’lim texnologiyalari sezilarli o‘zgarishlarni boshdan kechirdi, passivdan
