Sərbəst iş Tələbə: Emin İsmayılov İxtisas

Müəssənin strateji vəziyyətini xarakterizə edən əsas göstəricilərdən biri də qiymətlər və məsrəflərdir. Ümumiyyətlə iki cür sahə fərqləndirilir:

• 
  Standart xassəli məhsullar istehsalı;
  
• 
  Differensassiya olunmuş sahələr.
  

• 
  Rəqiblərin məsrəflərindəki müxtəliflik;
  
• 
  Xammal, material, enerji və başqa yarımfabrikatların alış qiymətlərindəki fərqlər;
  
• 
  Texnologiya və texniki vasitələrin yeniliklərindəki fərqlər;
  
• 
  Istehsal məsrəflərindəki fərqlər.(məs. əməyin ödənilməsində);
  
• 
  Rəqiblərin infilyasiya və valyuta məzənnələrindən asıllığı;
  
• 
  Marketinq və satış sisteminə çəkilən xərclər;
  
• 
  Nəqliyyat xərcləri.
  

• 
  Texnoloji;
  
• 
  Iqtisadi.
  

Rəqabət mövqeyinin qiymətləndirilməsi:- Rəqabət mövqeyinin qiymətləndirlməsi dedikdə aşağıdakıların aydınlaşdırılması nəzərdə tutulur(26,380):

• 
  Müəssisənin əsas rəqibləri arasındakı mövqeyi;
  
• 
  Müəssisənin malik olduğu rəqabət üstünlükləri və çatışmazlıqları;
  
• 
  Hal-hazırda müəssisənin rəqabət mövqeyinin möhkəmliyi;
  

• 
  Əhəmiyyətli əsas üstünlüklər.(məhsulun keyfiyyəti və.s);
  
• 
  Bazar payı;
  
• 
  Liderlik və ya fərqli strategiya;
  
• 
  Müəssisə məhsuluna tələbat və imic;
  
• 
  Satış həcmi;
  
• 
  Məsrəflərin səviyyəsi;
  
• 
  Mənfəətlilik səviyyəsi;
  
• 
  Texnoloji və innovasiya üstünlükləri;
  
• 
  Operativ menecment və.s;
  

Əsas addımlar:

• 
  Uğurun əsas amilləri, rəqabət üstünlükləri və zəiflikləri göstəriciləri müəyyən edilir.
  
• 
  Hər bir göstərici üzrə müəssisə və rəqiblərin qiymətləri müəyyənləşdirilir və müqayisə olunur. (10 və ya 100 ballıq şkala)
  
• 
  Qiymətlər ümumiləşdirilir.
  
• 
  Təhlil aparılır. (rəqiblərin və ya müəssisənin rəqabət üstünlükləri və.s)
  
• 
  Strategiyalar dedikdə təşkilatın məqsəd və hədəflərinə necə çatmasını göstərən qərarların məcmusu başa düşülür. Effektiv strategiya olmadan təşkilat heç bir məqsəd və hədəflərinə çata bilməzlər.Strategiya dəqiqləşdirilən zaman
  

• 
  Böyümə (grows);
  
• 
  Stabillik (stability);
  
• 
  Kiçilmə və ya müdafiə (retrenchment or defensive);
  
• 
  Birləşmə (Combination).
  

• 
  Azərbaycanın iqtisadiyyatı.Ali məktəblər ucun dərs vəsaiti. Dərslik. ƏliyevM.T. Maarif, Bakı, 1997.
  
• 
  T. S. Vəliyev, Ə. P. Babayev, M. X. Meybullayev “ İqtisadi nəzəriyyə” Bakı – 2001
  

• 
  tələbatlar anlayışı, xüsusi olaraq birinci dərəcəli prioritetlərin predmeti olmalı olan kasıb əhali təbəqəsinin mövcudluğu üçün lazım olan tələbatlar;
  
• 
  məhdudiyyətlər anlayışı, ətraf mühitin indiki və gələcək tələbatları ödəmək bacarığına qoyulan, cəmiyyətin təşkili və texnologiyaların vəziyyəti ilə şərtlənən.
  

• 
  BMT Azərbaycan. BMT-nin Azərbaycanda Dayanıqlı İnkişaf Məqsədlərinə dəstəyi, azerbaijan.un.org
  
• 
  Dayaniqli inkişaf məqsədlərinin icrasina dair azərbaycanda görülən işlər və əldə olunan nailiyyətlər haqqinda 2021-ci il üzrə yekun hesabat
  

• 
  emissiya qiymətli kağızlarının yerləşdirilməsi haqqında qərar qəbul edilməsi;
  
• 
  səhm qiymətli kağızlarının buraxılması haqqında qərarın təsdiq edilməsi;
  
• 
  emissiya qiymətli kağızlarının buraxılışının dövlət qeydiyyatı;
  
• 
  emissiya qiymətli kağızlarının yerləşdirilməsi (qiymətli kağızların əsas sahiblərə verilməsi);
  
• 
  emissiya qiymətli kağızlarının emissiyasının nəticələri haqqında hesabatın dövlət qeydiyyatına alınması və ya emissiya qiymətli kağızlarının buraxılışının nəticələri haqqında bildirişin qeydiyyat orqanına təqdim edilməsi.
  

• 
  emissiya qiymətli kağızlarının yerləşdirilməsi haqqında qərar qəbul edilməsi;
  
• 
  emissiya qiymətli kağızlarının yerləşdirilməsi;
  
• 
  emissiya haqqında qərarın və emissiya qiymətli kağızlarının emissiyasının nəticələri haqqında hesabatın təsdiqi;
  
• 
  emissiyanın eyni vaxtda dövlət qeydiyyatı və emissiya qiymətli kağızlarının emissiyasının nəticələri haqqında hesabat.
  

• 
  Səhmdar cəmiyyəti yaradılarkən ilkin nizamnamə kapitalının formalaşdırılması;
  
• 
  Səhmdar cəmiyyətinin nizamnamə kapitalının artırılması;
  
• 
  Əvvəllər buraxılmış qiymətli kağızların konsolidasiyası və ya bölünməsi;
  
• 
  Səhmdar cəmiyyətinin və ya digər hüquqi şəxslərin yenidən təşkili (səhmdar cəmiyyətinə çevrildikdə);
  
• 
  Təsərrüfat subyektinin əvvəllər buraxılmış qiymətli kağızlarının verdiyi hüquqların həcminin dəyişməsi;
  
• 
  Öz kapitalının doldurulması (borc alınmayan investisiyaların cəlb edilməsi);
  
• 
  Borclanmış investisiyaların cəlb edilməsi.
  

Qiymətli kağızlar prospektində yerləşdiriləcək qiymətli kağızlar haqqında aşağıdakı məlumatlar göstərilməlidir:

• 
  səhmlər haqqında ümumi məlumat (kateqoriya, növü, hərəkət forması);
  
• 
  qiymətli kağızlara hüquqların saxlanması və uçotu qaydasını;
  
• 
  emissiyanın ümumi həcmi (nominal ilə);
  
• 
  yerləşdiriləcək səhmlərin sayı;
  
• 
  bir səhmin nominal dəyəri;
  
• 
  səhmlərin verdiyi hüquqlar;
  
• 
  istiqrazlar haqqında ümumi məlumatlar (istiqrazların seriyası və forması, buraxılışının ümumi həcmi, yerləşdiriləcək istiqrazların sayı, bir istiqrazın nominal dəyəri;
  
• 
  istiqrazların verdiyi hüquqlar;
  
• 
  istiqrazın ödəmə müddəti;
  
• 
  istiqrazların ödənilməsi şərtləri və qaydası;
  
• 
  qiymətli kağızların emitenti haqqında məlumatlar;
  
• 
  qiymətli kağızlara hüquqların uçotunu aparan təşkilatların (registratorların) adları;
  
• 
  qiymətli kağızların yerləşdirilməsinin başlama və bitmə tarixləri;
  
• 
  yerləşdirilmiş istiqrazlar üçün təminat;
  
• 
  qiymətli kağızların yerləşdirilməsinin dəyəri və hesablaşma şərtləri (qiymətli kağızın yerləşdirilməsi qiyməti və ödəniş forması) haqqında məlumat;
  
• 
  qiymətli kağızların ödənilməsi şərtləri və qaydası;
  
• 
  qiymətli kağızların ilkin yerləşdirilməsində iştirak edən təşkilatlar (anderrayterlər) haqqında məlumatlar;
  
• 
  qiymətli kağızların yerləşdirilməsindən əldə edilən vəsaitdən istifadə istiqaməti;
  
• 
  qiymətli kağızlardan gəlirlər haqqında məlumat;
  
• 
  yerləşdirilmiş qiymətli kağızlar üzrə gəlirlərin vergiyə cəlb edilməsi qaydası və s.
  

• 
  ADİU. Qiymətli kağizlar və onlarla əməliyyatlar. Bakı-2007
  
• 
  Эмиссия. Экономическая энциклопедия. Политическая экономия. 4. М.: Советская энциклопедия. 1980.