|
University of management and future technologies
|
| bet | 1/3 | | Sana | 27.11.2023 | | Hajmi | 51.96 Kb. | | #106728 |
Bog'liq tayyorlash kk biologiyaning dolzarb muammolari, 8 sinf 100 % javobsiz (1), NIGINA, Idrok. Asab tizimidagi axborotni kodlash, Namuna-1, Yozuv va yozuv tarixi........., Eyler hayoti va ijodi, Философия и релегеоведение......, Влияние христианство в политическую и социальную положение , Power Point dasturida ishlash. (2), Microsoft Power Pointda prezintatsiya yaratish.
UNIVERSITY OF MANAGEMENT AND FUTURE TECHNOLOGIES
KOMMUNIKATSIYA VA RAQAMLI TEXNOLOGIYALAR KAFEDRASI
Fan: Algoritmlarni loyihalashtirish va tahlil qilish
№1 МUSTAQIL TOPSHIRIQ HISOBOTI
Mavzu: Qidirish va saralash algoritmlari
Guruh: M010-23Rio’
Bajardi: Ismoilova M.Y
Tekshirdi:Umarov M.A
Toshkent - 2023
Mavzu: Qidirish va saralash algoritmlari
Reja:
1.Saralash algoritmlarining ko’rsatkichlari.
2. Algoritmlarning hilma hillig sabablari.
3. Operatorlar).
4.Xulosa.
Tayanch so‘z va iboralar: Algoritim, algoritimlarni vaqt va hajim bo’yicha baholash,Operatorlar,
1. Nazariy ma’lumotlar.
Mavzu algoritmlashning to`rt asosiy yo`nalishlaridan biri hisoblangan saralash algoritmlariga bag`ishlanadi. Saralash deb, berilgan obyektlar ketma-ketligini ma`lum mantiqiy tartibda qayta joylashtirish jarayoniga aytiladi. Saralash bir necha ko`rsatkichlarga bog`liq bo`lishi mumkin. Misol uchun maktab jismoniy tarbiya darsi. Bu dars boshida bolalar bo`ylariga qarab safda turishadi. Me`yor topshirish jarayonida esa sinf jurnalidagi familyalar ketma-ketligiga qarab topshirishadi. Shu yerning o`zida 2ta saralashdan foydalanilyapti. Biri, bo`y uzunligi bo`yicha, ikkinchisi sinf jurnalidagi o`rinlar bo`yicha.
Saralash jarayoni qanday kechadi? Saralash jarayoni taqqoslashga asoslangan jarayon hisoblanadi. Bu jarayonni his qilish uchun miyamizdagi tezlik bilan kechayotgan jarayonlarni birma-bir tahlil qilib chiqamiz(buning uchun saralanmagan sonlar ketma-ketligini olamiz):
Sonlar berilishi: 23, 54, 3, 22, 1, 45;
Eng kattasini boshiga o`tkazamiz: 23, 3, 22, 1, 45, 54;(54 soni har bir son bilan solishtirilib eng katta ekani aniqlandi, 45 esa o`z o`rnida turibdi)
Shu tartibni davom ettiramiz: 3, 22, 1, 23, 45, 54;(23 undan keyinda turuvchi eng katta son)
Yuqoridagi amalni yana davom ettiramiz: 3, 1, 22, 23, 45, 54;(22 esa davomchi)
Oxirgi marta almashtirishimiz quyidagi natijani beradi: 1, 3, 22, 23, 45, 54;(1 eng kichigi)
Demak, miyamiz xuddi shu jarayonni takrorlar ekan. Endi bizga ma`lumki, bizning miyamiz o`zi optimal deb bilgan yo`nalishdan ketadi va biz uchun faqat bitta saralash algoritmi mavjud. Ammo dasturlashda bunday deb bo`lmaydi. Dasturlashga talab ortib, bu soha rivojlanib borgani sari unda bir qator sohalardagi kabi tezlikni oshirish muammosi paydo bo`ladi. Chunki ilk kompyuter tizimlarida kompyuter tizimining 30% tezligi, operativ xotirasi saralashga sarflanar edi. Shu o`rinda savol tug`iladi, operatsion tizimlarda ham saralashdan foydalaniladimi? Albatta ha! Fikrimiz isbotini hozirda keng foydalaniladigan Total Commander dasturi isbotlaydi. Unda bir necha xil saralash mavjud: fayl turi, nomi, o`zgartirilgan sanasi va o`lchami. Har birini o`sish yoki kamayish tartibida saralash mumkin. Ha aytgancha, hozirgi tizimlar 30% emas anchagina kamroq tezlik va xotira sarflashadi. Chunki tezlik masalasi tobora yuqori cho`qqiga chiqayotgan va ishlanayotgan ma`lumotlar o`lchami oshib borayotgan bir paytda sekin ishlovchi algoritmlardan foydalanish kulguli. Ma`lumotlar o`lchamlari esa juda katta, shu sabali ularni aniq va tez saralashga ehtiyoj mavjud. Buni amalga oshirish uchun esa yangi algoritmlarga ehtiyoj tug`ila boshladi. Buni yechimi sifatida bir necha turdagi algoritmlardan foydalaniladi. Ular:
Bubble sort;
Selection sort;
Insertion sort;
Quick sort;
Merge sort.
|
| |
