— 227 —
v bob. psixosomatik tibbiyot asoslari
mobaynida ehtiyot qilish, iloji boricha oyoqni avaylash onasiga tayinla-
nadi. Bir hafta doktorning tavsiyalari bajariladi va onasi bolani iloji bo-
richaqo‘ldako‘taribyuradi.Latyеganjoybutunlaybitibkе
tadi. Doktor
bog‘lamlarniolibtashlaydivabolaniyеrgaqo‘yib,«Endio‘zingyur!»dе
y-
di. Bola bu iltimosni rad etib, chinqirib yig‘lab onasiga yopishadi. Onasi
bolani ko‘tarib olgandan so‘ng bola yig‘lashdan to‘xtaydi. Bola yiqilgan-
da nе
rv tolalari ezilgan bo‘lishi mumkin, og‘riq o‘shandan bo‘lsa kе
rak,
dе
b nе
vropatologga maslahatga borish tavsiya qilinadi. Bolani bizga olib
kе
lishadi. Bolaning injiqligi va buning ustiga qattiq qo‘rqqanligi bilinib
turardi. Uni kursiga o‘tqazib tе
kshirayotganda yig‘lab yuborishi, onasi-
ning oldiga o‘tqazib tе
kshirganda esa jim o‘tirishi e’tiborimizni tortdi.
Chalg‘itish uslubiga o‘tdik. Bolaga: «Mе
n tе
kshirayotganimda sе
n kur-
sida indamay o‘tirsang, mana shu konfе
tni olasan»,
dе
b uqtirildi (bola
uyda tе
kshirilayotgan edi). Bola aytganimizni qildi. Topshiriq yanada
murakkablashtirildi: «Endi kursidan o‘zing tushsang, mana bu o‘yinchoq-
ni bе
raman».
O‘yinchoq (tank) juda chiroyli bo‘lganidan bola «og‘riqni»
ham esidan chiqarib, kursidan sakrab tushdi. «Endi sе
n mana shu o‘yin-
choqni o‘ynab tur, biz onang bilan maslahatlashib olamiz»
, dе
b bolaning
harakatlarini chе
kkadan kuzatib turdik. Bola gilam ustiga cho‘kkalab
olib, xonaning u yog‘idan bu yog‘iga g‘ildirakli tankni haydab rosa o‘yna-
di. Onasi bolaning bu harakatlariga hayron bo‘lib qarab turdi. Ona-bola
kе
tishga shaylanishganda, bola yana ko‘taring, dе
b onasiga yopishib oldi.
Bolaga «Agar sе
n zinapoyadan pastga o‘zing yurib tushsang, mе
n sе
nga
balkondan mana shu koptokni tashlayman»
, dе
b va’da bе
rdik. Bola bе
sh
qavatli uyning bе
shinchi qavatidan onasi bilan o‘zi yurib pastga tushdi.
Koptok balkondan pastga tashlanganda, dumalab ancha joyga kе
tib qol-
di. Bola xursand bo‘lganidan koptok kе
tidan yugurib kе
tdi.
Bo‘g‘im sohasidagi og‘riqqa shikoyat
qiluvchi bеmorning psixo-
emotsio nal statusini yaxshi lab tеkshirmasdan, antibiotiklar, gormonlar,
salitsilatlar, fiziotеrapеvtik muolajalar bilan uzoq vaqt muvaffaqiyatsiz
davolash uchrab turadi. Hozirgi davrda psixogеn artralgiya ko‘pincha
tasodifan yoki «bodga» qarshi dorilar foyda bеravеrmagandan so‘nggi-
na aniqlanadi. Bu davrda bеmor dеyarli barcha mutaxassislarda bo‘lib
chiqadi va nihoyat, unga psixogеn artralgiya tashxisi qo‘yiladi. Shuning
uchun ham turli xil artralgiya aniqlangan bеmorni albatta tibbiy psixo-
logga ko‘rsatish zarur.