1 A. X. O‘roqov

375 
ravishda yozib boradi. Harakat jadalligini hisobga olishning bir necha usullari 
mavjud. 
Uzluksiz usul harakat jadalligini o‘rganish vaqtida uzluksiz (ushbu 
uchastkada) ta’minlaydi. Shu bilan birga, ular 24 soat va shunga o‘xshash, har kuni 
bir hafta, oy, mavsum, yillik davr uchun doimiy soatlik tadqiqotlar o‘tkazadilar. Bu 
eng ishonchli, ammo eng ko‘p vaqt talab qiladigan va qimmat usul. Namuna 
usulida transport oqimi xususiyatlari faqat alohida hisob nuqtalarida yoki faqat 
ma’lum vaqtda baholanadi. 
Avtomobil yo‘llarida o‘tadigan transport vositalarini sanash avtomatik 
qurilmalar (hisoblagichlar) yoki vizul amalga oshiriladi. 
Hisobga olish punkti maqsadga bog’liq holda domimiy va mobil bo‘lishi 
mumkin. Doimiy ro‘yxatga olish nuqtalari transport oqimlarining umumiy yillik, 
haftalik va soatlik harakat jadalligini va tarkibi o‘zgarishini tavsiflovchi 
ma’lumotlarni olish uchun mo‘ljallangan. Doimiy hisobga olish shoxobchalari 
bo‘yicha, odatda, harakatning sutka davomida hisobi o‘tkaziladi. Mobil nuqtalari 
tarmoqning barcha aloqalari, shu jumladan mahalliy yo‘llar bo‘yicha harakat 
jadalligi ma’lumotlarini olish uchun mo‘ljallangan. Mobil nuqtalarda harakat 
jadalligini va tarkibini qisqa muddatli hisobga olib taqdim etiladi. 
Ro‘yxatga olish nuqtalari yo‘llarning kesishmalari, shaharlarga kirishlar, 
boshqa yo‘llarning asosiy yo‘liga tutashmalar va boshqalarni o‘z ichiga olgan 
harakat jadalligi keskin o‘zgaradigan joylariga joylashtiriladi. Yo‘l tashkilotlari 
yo‘llarida yo‘l harakati hisobi uni o‘tkazish usulidan (avtomatik qurilmalar yoki 
vizul) qat’iy nazar har oyning 4 va 19 kunlari har yili o‘tkaziladi. Shu kunlarda 
mahalliy vaqt bilan 0.00 dan 24.00 gacha kun davomida doimiy ravishda harakat 
olib boriladi. Butun Ittifoq va mahalliy bayramlar kunlarida harakatning 
xususiyatlari va xarakterini tushuntirish uchun, agar kerak bo‘lsa, ommaviy 
harakatlar hisobini olib boradi. 
Hisob uchun texnik vositalar majmuasiga qo‘shimcha ravishda transoprt 
vositalarini ro‘yxatdan o‘tkazish uskunalari, harakat to‘g’risidagi ma’lumotlarni 
qayd etish va uzatish vositalari kiradi. Kompleks ko‘chma bo‘lishi mumkin, 

376 
ro‘yxatga olish nuqtasida doimiy ravishda o‘rnatilgan yoki harakat jadalligi va 
tarkibini qayd etish uchun ishlaydigan laboratoriyalarga o‘rnatilgan. So‘nggi 
paytlarda qoplama ostiga qo‘yiladigan induktiv ilmoqli datchikli avtomatik 
o‘lchagichlar juda ommalashib ketdi. Ulardan eng soddasi avtomobil va yuk 
avtomobillarining transport oqimini tanib olish va umumiy harakat jadalligini 
o‘lchash imkonini beradi, bularga ASD-5M va KP-202 lar kiradi. 

Download 10,95 Mb.