E
f
aniqlanadi va uning talab
qilingan qiymati
E
tr
bilan solishtiriladi.
Avtomobil yo‘li qoplamasi elastik moduli E
f
< E
tr
nisbatda bo‘lganda og’ir
transport vositalari harakatini cheklashni ko‘zda tutadi. Avtomobil yo‘li qoplamasi
holatini taxminiy baholash Progibomer o‘lchagich bilan amalga oshirilishi
378
mumkin. Yo‘ldagi harakatni cheklash yoki yopishni rejalashtirishda havo
haroratining oldinda turgan oy uchun bashorati tahlil qilinadi. Bundan tashqari,
kunlik yo‘l poyi gruntini erish tezligi tahlil qilinadi.
8.1-jadval
Yo‘l toifasi
Elastiklik modulini miniman hisobi, MPa, yo‘l qoplamasi
uchun
mukammal
Takomillashgan engil
o‘tuvchi
I
210
-
-
II
185
150
-
III
165
135
-
IV
150
115
85
V
-
90
65
Harakat eng kuchli erish va havo haroratining keskin oshishi boshida
yopiladi. Shu bilan birga, yo‘lning holatini vizual baholash muhim ahamiyatga ega.
Odatda, yo‘l texnik xodimlari o‘tgan yillar tajribasi asosida, ko‘pchishga moyil
joylar haqida ma’lumot bor. Bu joylar birinchi navbatda yopiq. Yo‘l yoki alohida
bo‘limlarning ma’lum muddatga yopilishi to‘g’risida yo‘l xizmati ommaviy
axborot vositalarida oldindan xabardor qilinadi. Agar yo‘ldagi harakat to‘liq
yopishning iloji bo‘lmasa, yo‘l yuzasining emirilishini oldini olish bo‘yicha
muhandislik tadbirlari amalga oshiriladi. Ushbu chora-tadbirlarning asosiy
maqsadi yo‘l to‘shamasiga tushadigan yuklarni kamaytirishdan iborat.
379
Nazorat savollari
1. Yo‘llar va inshootlarni hisobga olish va pasportlashtirishdan maqsad
nimalardan iborat?
2. Texnik hisobda qanday vositalardan foydalaniladi?
3. AYMB qanday quyi tizimlarni o‘z ichiga oladi?
4. Harakat jadalligini hisobga olishda qanday usullardan foydalaniladi?
5. Qaysi yo‘llar texnik hisobga olinadi?
6. Texnik hisobga olish jarayonida qanday ishlar bajariladi?
7. Kameral ishlar tarkibiga nimalar kiradi?
9. Yo‘llarning parametrlari va holati haqida ma’lumot to‘plash va qayta
ishlashning avtomatlashtirilgan tizimi nima?
10. Umumiy texnik sertifikatlashtirish tizim sifatida qanday quyi tizimlardan
iborat?
11. Harakat jadalligi hisobi nima?
12. Qaysi avtomobillar jadallik hisobiga bo‘ysunadi?
13. Mobil nuqta nima?
14. KP-514PM mobil laboratoriyasi haqida tushunchalar bering?
15. Harakat jadalligini bashoratlash qanday elementlari mavjud?
16. Yo‘l himoyasida qanday ishlar amalga oshiriladi?
|
