|
Kubik tenglama ildizlarini aniqlash
|
| bet | 2/3 | | Sana | 16.03.2023 | | Hajmi | 145.96 Kb. | | #45769 |
Bog'liq 1-amaliyot.kvadrat va kubik tenglamalar Ishlab chiqarish texnologiyalari Raimboyev Alpomish, AQSG bahti, Elektrotexnika va elektronika TEST yangi, 4-20, YO’L HARAKATI QOIDALARI VA HARAKAT XAVFSIZLIGI ASOSLARI, KURS ISHI SRS-523 gr , 5-KURS-Mavzu, 749, ozbek tilida publitsistik uslub, Lekciya 14 , l55444, 888855, у55555, 7788778Kubik tenglama ildizlarini aniqlash
Kub tenglamaning yechimi:
Ushbu tajriba ishida kubik tenglamani Vieta-Kardano usuli yordamida yechish algoritmi keltirilgan. Dastur faol(0 dan farqli) koeffitsientlar holati uchun yozilgan (ildizlar murakkab bo'lishi mumkin).
Kub tenglamasi quyidagicha yoziladi:
x3+a*x2+b*x+c=0.
Haqiqiy koeffitsientlar bo'lsa, uning ildizlarini topish uchun birinchi navbatda quyidagilar hisoblanadi:
Q=(a2-3b)/9, R=(2a3-9ab+27c)/54.
Bundan tashqari, agar R2t=acos(R/sqrt(Q3))/3,
x1=-2*sqrt(Q)cos(t)-a/3,
x2=-2*sqrt(Q)cos(t+(2*pi/3))-a/3,
x3=-2*sqrt(Q)cos(t-(2*pi/3))-a/3.
R2>=Q3 bo'lgan holatda, bitta (umumiy holat) yoki ikkita (degenerativ holatlar) haqiqiy ildiz mavjud. Haqiqiy ildizdan tashqari, ikkita kompleks ildizi mavjud. Ularni topish uchun quyidagilar hisoblab chiqiladi (Kardano formulasi):
A=-sign(R)[|R|+sqrt(R2-Q3)]1/3,
A!=0 bo’lsa B=Q/A yoki A=0 bo’lganda B=0 .
Haqiqiy ildiz quyidagicha bo'ladi:
x1=(A+B)-a/3.
Kompleks ildizlar:
x2,3=-(A+B)/2-a/3 + i*sqrt(3)*(A-B)/2
Agar A=B bo'lsa, unda kompleks ildizlar haqiqiyga aylanadi:
x2=-A-a/3.
Cardano va Vieta formulalari maxsus funktsiyalardan foydalanishni talab qiladi va agar koeffitsientlari juda ko'p o'zgarmaydigan kub tenglamaning ildizlarini hisoblashning katta seriyasini amalga oshirish kerak bo'lsa, boshqa tez tezkor algoritmdan foydalanish kerak: (Kardano-Vyeta yordamida dastlabki yaqinlashuvni topish bilan) Nyuton usuli yoki boshqa iterativ usullar
Quyida haqiqiy koeffitsientli kub tenglamaning ildizlarini topish dasturi keltirilgan:
(agar tenglama koeffitsientlari bu ko’rinishda bo’lmasa shu holatga keltiriladi)
#include /* for sqrt(), fabs(), pow(), cos(), acos(). */
#include
//#define M_PI (3.141592653589793)
#define M_2PI (2.*M_PI)
using namespace std;
int Cubic(double *x,double a,double b,double c) {
double q,r,r2,q3;
q=(a*a-3.*b)/9.; r=(a*(2.*a*a-9.*b)+27.*c)/54.;
r2=r*r; q3=q*q*q;
if(r2double t=acos(r/sqrt(q3));
a/=3.; q=-2.*sqrt(q);
x[0]=q*cos(t/3.)-a;
x[1]=q*cos((t+M_2PI)/3.)-a;
x[2]=q*cos((t-M_2PI)/3.)-a;
return(3);
}
else {
double aa,bb;
if(r<=0.) r=-r;
aa=-pow(r+sqrt(r2-q3),1./3.);
if(aa!=0.) bb=q/aa;
else bb=0.;
a/=3.; q=aa+bb; r=aa-bb;
x[0]=q-a;
x[1]=(-0.5)*q-a;
x[2]=(sqrt(3.)*0.5)*fabs(r);
if(x[2]==0.) return(2);
return(1);
}
}
int main(){
double a,b,c;
double x[3];
cin>>a>>b>>c;
int d = Cubic(x,a,b,c);
cout<<"Ildizlar soni: "< for(int i = 0; i cout<<"x"< //cout< }
}
Natija:
|
| |
