|
Key words: metallurgical slags, ordinary and facing ceramics, natural raw materials, resource conservation.
Giriş
|
| bet | 2/5 | | Sana | 22.06.2024 | | Hajmi | 59,12 Kb. | | #265153 |
Bog'liq məqalə nümunə (1)Key words: metallurgical slags, ordinary and facing ceramics, natural raw materials, resource conservation.
Giriş. Tikinti materiallarının istehsalı üçün xammal kimi metallurgiya şlaklarından istifadə xammala qənaət etməyə imkan verir və eyni zamanda sənaye tullantılarının kommersiya baxımından sərfəli şəkildə utilizasiyasını təmin edir [1-3].
İşin məqsədi. Metallurgiya tullantısı olan posalardan istifadə etməklə adi və üzlük keramikanın istehsalı texnologiyasında yeni imkanları müəyyən etməkdir.
Tədqiqatın metodikas.Tədqiqatı həyata keçirmək üçün müxtəlif üsullarla çuqun və polad istehsalı zamanı əmələ gələn iri tonnajlı tullantılar olan, qara metallurgiyada ən çox alınan posalardan istifadə edilmişdir. Marten və oksigen-konverter üsulları ilə polad istehsalı zamanı alınan posalardan inşaat keramikası istehsalında tətbiqini öyrənməyi məqsəd kimi qoyulmuşdur. Ədəbiyyat araşdırmaları göstərir ki, bu cür posaların yaxşı öyrənilməsinə baxmayaraq, onların tikinti keramika texnologiyasında istifadəsi üçün çox az tövsiyələr var.
Tədqiqat üçün götürülmüş posalar-konverter və marten posaları yüksəkəsaslı posalara aiddir. Onların tərkibində təxminən 8 və 4,25% metallik dəmir, az miqdarda kükürd və fosfor vardır (cədvəl 1)2].
Cədvəl 1
Tədqiq olunan posaların kimyəvi tərkibi
Posanın
növü
|
Oksidlərin miqdarı, kütləyə nəzərən %-lə
|
SiO2
|
Al2O3
|
CaO
|
MgO
|
Fe2O3
|
FeO
|
Fe(met)
|
MnO
|
TiO2
|
P2O5
|
S
|
Konveter
poladəritmə
|
17,01
|
0,88
|
49,31
|
4,55
|
8,21
|
9,24
|
8,0
|
2,2
|
0,1
|
0,4
|
0,1
|
Marten
poladəritmə
|
19,18
|
3,66
|
36,72
|
11,92
|
8,12
|
13,36
|
4,25
|
4,25
|
0,31
|
0,17
|
0,57
|
Cədvəl 1-dəki məlumatların təhlili göstərir ki, tədqiq olunan posaların kimyəvi tərkibi keramika istehsalı texnologiyasında istifadə olunan xammala yaxındır, çünki onların əksəriyyətinin ümumi tərkibi SiO2, CaO, Al2O3, MgO, FexOy oksidləri ilə təmsil olunur. Bu posaların əsas xüsusiyyəti onların yüksək CaO tərkibli olmasıdır.
Tədqiq olunan nümunələrin faza tərkibinin nəzəri hesablamaları üçün əsas faza əmələgətirən oksidlərin- CaO-Si2O-MgO üçkomponentli sistemdə ərimə diaqrammasından istifadə olunmuşdur. (şəkil 1).
|
| |
