• Axborot xavfsizligi
  • Axborotni himoyalash
  • Aktiv
  • Zaiflik
    		•

    Hujum qilivchi shaxs kabi fikrlash




    Download 310.62 Kb.
    Pdf ko'rish
    bet3/6
    Sana22.12.2023
    Hajmi310.62 Kb.
    #126989
    1   2   3   4   5   6
    Bog'liq
    1-Ma’ruza Mavzu Kiberxavfsizlikning asosiy tushunchalari Reja
    ABU ALI IBN SINO, KEKSA INSON SHAXSINING XUSUSIYATLARI, Mavzu Kartalarni geodezik va matematik asoslarini loyihalash Ta-fayllar.org, Mamlakatimizda kassa muomalalari markaziy bank tomonidan tasdiqlangan yo, 2 Kiberjinoyatchilik, kiberqonunlar va kiberetika, Aylanmadan olinadigan soliq, 6 маъруза ЙҚКва УЛ, ОСКЭ blanka allergologiya
    Hujum qilivchi shaxs kabi fikrlash - bo‘lishi mumkin bo‘lgan xavfni oldini 
    olish maqsadida qonuniy foydalanuvchining hujumchi kabi fikrlash jarayoni. 
    Tizimli fikrlash - kafolatlangan amallarni ta’minlash uchun ijtimoiy va texnik 
    cheklovlarning o‘zaro ta’sirini hisobga oladigan fikrlash jarayoni. 
    Bundan tashqari quyidagi tushunchalar ham kiberxavfsizlik sohasini 
    o‘rganishda muhim hisoblanadi. 
    Axborot xavfsizligi - axborotning holati bo‘lib, unga binoan axborotga 
    tasodifan yoki atayin ruxsatsiz ta’sir etishga yoki ruxsatsiz undan foydalanishga yo‘l 
    qo‘yilmaydi. Yoki, axborotni texnik vositalar yordamida ishlanishida uning 
    maxfiylik (konfidensiallik), yaxlitlik va foydalanuvchanlik kabi xarakteristikalarini 
    (xususiyatlarini) saqlanishini ta’minlovchi axborotning himoyalanish darajasi 
    holati. 
    Axborotni himoyalash - axborot xavfsizligini ta’minlashga yo‘naltirilgan 
    choralar kompleksi. Amalda axborotni himoyalash deganda ma’lumotlarnii kiritish, 
    saqlash, ishlash va uzatishda uning yaxlitligini, foydalanuvchanligini va agar, kerak 
    bo‘lsa, axborot va resurslarniing konfidensialligini madadlash tushuniladi. 
    Aktiv - himoyalanuvchi axborot yoki resurslar. Yoki, tashkilot uchun 
    qimmatli barcha narsalar. 
    Tahdid - tizim yoki tashkilotga zarar yetkazishi mumkin bo‘lgan istalmagan 
    hodisa. Yoki, tahdid - axborot xavfsizligini buzuvchi potensial yoki real mavjud 
    xavfni tug‘diruvchi sharoit va omillar majmui. Tahdid tashkilotning aktivlariga 
    qaratilgan bo‘ladi.
    Zaiflik - bir yoki bir nechta tahdidlarni amalga oshirishga imkon beruvchi 
    tashkilot aktivi yoki boshqaruv tizimidagi kamchilik. 
    Boshqarish vositasi - riskni o‘zgartiradigan harakatlar bo‘lib, natijasi zaiflik 
    yoki tahdidlarni o‘zgarishiga ta’sir qiladi. Bundan tashqari, boshqarish vositasining 
    o‘zi turli tahdidlar foydalanishi mumkin bo‘lgan zaiflikka ega bo‘lishi mumkin.
    Axborot xavfsizligi va kiberxavfsizlik o ‘rtasidagi farq. “Kiberxavfsizlik” va 
    “axborot xavfsizligi” atamalaridan, ko‘pincha o‘milari almashgan holda, 
    foydalanishadi. Ba’zilar kiberxavfsizlikka axborot xavfsizligi, axborot 
    texnologiyalari xavfsizligi va (axborot) risklarnii boshqarish tushunchalariga 
    sinonim sifatida qarashsa, ayrimlar esa, xususan hukumat sohasidagilar, kompyuter 

    jinoyatchiligi va muhim infrastrukturalar himoyasini o‘z ichiga olgan milliy 
    xavfsizlik bilan bog‘liq texnik tushuncha sifatida qaraydilar. Turli soha xodimlari 
    tomonidan o‘z maqsadlariga moslashtirish holatlari mavjud bo‘lsada, axborot 
    xavfsizligi va kiberxavfsizlik tushunchalari orasida ba’zi muhim farqlar mavjud. 
    Axborot xavfsizligi sohasi, axborotning ifodalanishidan qat’iy nazar (qog‘oz 
    ko‘rinishidagi, elektron va insonlar fikrlashida, og‘zaki va vizual) intelektual 
    huquqlarni himoyalash bilan shug‘ullanadi. Kiberxavfsizlik esa elektron shakldagi 
    axborotni (barcha holatdagi, tarmoqdan to qurilmagacha bo‘lgan, o‘zaro birga 
    ishlovchi tizimlarda saqlanayotgan, uzatilayotgan va ishlanayotgan axborotni) 
    himoyalash bilan shug‘ullanadi. Bundan tashqari, hukumatlar tomonidan 
    moliyalashtirilgan hujumlar va rivojlangan doimiy tahidlar ham aynan 
    kiberxavfsizlikka tegishli.

    Download 310.62 Kb.
    1   2   3   4   5   6




    Download 310.62 Kb.
    Pdf ko'rish