|
-Mavzu: Metall konstruksiyalari hisoblash asoslari
|
bet | 11/69 | Sana | 23.11.2023 | Hajmi | 3,12 Mb. | | #103821 |
Bog'liq ~WRD1054 (1)5-Mavzu: Metall konstruksiyalari hisoblash asoslari.
Reja:
Metall konstruksiyalari hisoblash asoslari.
Cho‘zilishga ishlaydigan elementlarni hisoblash.
Ma’lumki, po‘latlarning plastik holatga o‘tishi diagrammada oquvchanlik chegarasidan boshlanadi. Ba’zan konstruksiyaning faqat elastik holatida emas, balki oquvchanlik holatiga ham o‘tib ishlashiga ruhsat etiladi va hisoblashda bu omil e’tiborga olinadi.
Plastik deformatsiyalarni cheklash maqsadida, cho‘zilishga ishlaydigan element materialining elastik ishlash chegarasi bo‘yicha mustahkamligi quyidagicha aniqlanadi:
(8.1)
bu yerda: N - hisobiy kuch;
An – elementning ko‘ndalang kesim yuzasi;
Ry – element materialining oquvchanlik bo‘yicha hisobiy qarshiligi;
s – ishlash sharoitini e’tiborga oluvchi koeffitsient.
Bu formula asosida cho‘zilishga ishlayotgan elementlar hisoblanganda material elastik holatda ishlashi ta’minlanadi va atomlar aro bog‘lanishda o‘zgarish bo‘lmaydi.
Metall konstruksiyalar KMK [1,2] talablari asosida yuklar va taosirlarga chegaraviy xolatlar usuli bo‘yicha xisoblanadi.
Chegaraviy deb konstruksiyaning shunday xolatiga aytiladiki, bunday xolat yuzaga kelgandan sung yuk yoki taosirning minimalp oshishi xam konstruksiyani sinishga, buzilishga ustuvorligini yukotishga yoki unda yul kuyib bulmaydigan deformatsiyalar – salkilik, kuchish, burilish, buralish, kiyshayish kabilar xosil bulishga olib keladi; konstruksiya foydalanishga yaroksiz xolatga keladi, u uziga kuyilgan vazifalarni bajara olish kobiliyatini yukotadi.
Metall konstruksiyalar KMK [1.2] talablari asosida yuklar va taosirlarga chegaraviy xolatlar usuli bo‘yicha xisoblanadi.
Chegaraviy xolatlarning ikki guruxi mavjud:.
Birinchi gurux bo‘yicha konstruksiya uzining yuk kutarish kobiliyatini yukotadi yoki ishlatish talablariga javob bermay koladi. Ikkinchi guruxda esa, konstruksiya meoyorida ishlash kobiliyatini yukotadi. (2.1-jadval).
Konstruksiyaning ustivorligini yukotishi, xar xil buzilishlar, inshootning geometrik uzgaruvchan xolga kelib kolishi, deformatsiya natijasida konstruksiya shaklining uzgarishi, ruxsat etilmagan ulchamli yoriklar paydo bulishi birinchi guruxga kiritiladi.
Ikkinchi chegaraviy xolatda esa binoda meoyoridan ortikcha kuchishlar, chukish, tebranish va darzlar xosil bulishi mumkin.
Pulat konstruksiyalar uchun kuyidagi chegaraviy xolatlarni xisobga olish zarur (2.1 jadval).
2.1- jadval
|
| |