50
bunday maqsadlarga erishish uchun matematik mantiq apparatidan foydalanish kerak bo`ladi.
Chunki matematik mantiq mantiqiy hulosalar mexanizmini o`rgatadi.
Demak avtomatik qurilma echish kerak bo`lgan masala avvalo
mantiq usullari orqali
ifodalanadi, undan keyingina texnik masala hal qilinib u yoki bu qurilma yig`iladi.
Endi matematik mantiq elementlari bilan tanishib o`tamiz.
Informasiya yoki miqdor va uning inversiya(inkor)sining yig`indisi 1ga teng bo`ladi.
1
x
x
Informasiya yoki miqdor va uning inversiyasiga ko`paytmasi 0ga teng bo`ladi.
0
x
x
Informasiya yoki miqdor a bilan 0 yig`indisi a miqdorga teng bo`ladi.
a
a
0
Informasiya yoki miqdor bilan 1 yig`indisi 1ga teng bo`ladi.
1
1
x
Informasiya yoki miqdorning 1ga ko`paytmasi 1ga teng bo`ladi.
1
1
x
Informasiya yoki miqdorning 0ga ko`paytmasi 0ga teng bo`lsa
0
0
x
Mantiq algebrasida har bir o`zgaruvchi fikr yoki informasiya (miqdor) faqat ikki qiymatga (0
va 1) ega bo`lishi mumkin. Shuning uchun informasiyalar (miqdorlar) yig`indisi alohida miqdor
qiymatiga ega bo`ladi.
1
0
a
x
x
x
x
x
x
x
x
Informasiyalar ko`paytmasi ham o`sha miqdorga teng bo`ladi.
x
x
x
x
Yuqorida aytilganlariga muvofiq quyidagi tenglamalarni yozish mumkin.
3
2
1
3
2
1
3
2
1
3
2
1
1
2
2
1
1
2
2
1
3
1
2
1
3
2
1
)
(
)
(
)
(
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
Inkor qilingan o`zgaruvchi fikr yoki informasiyalar yig`indisi alohida inkor qilingan
informasiyalarning ko`paytmasiga teng bo`ladi.
3
2
1
3
2
1
x
x
x
x
x
x
Inkor qilingan informasiyalarning ko`paytmasi inkor qilingan
alohida informasiyalarning
yig`indisiga teng bo`ladi.
3
2
1
3
2
1
x
x
x
x
x
x
Inkor (inversiya) “YO`Q” operasiyasi. Mantiqiy algebraning bu operasiyasi haqiqiy, bor
informasiyani inkor qilinsa yo`q informasiyasiga va noto`g`ri informasiyalar inkor qilinsa “HA”
x
51
informasiyasiga aylanishini ko`rsatadi. Bunday baytilgan fikr
yoki informasiyalar nohaqiqiy,
yani
x
bo`lsa bu argumentni inkor qiluvchi funksiya
У
haqiqiy bo`ladi va quyidagicha yoziladi:
x
y
Operasiyaning holatlar jadvaliiga muvofiq 0 ni inkor qilish 1,1 ni
inkor qilish esa 0ga teng bo`adi.
