bo‘lgan talabni o‘rganib chiqishi shart.Mehmonxonaning ko‘p yillik ish faoliyatini
mazkur regionda o‘tkaziladigantadbirlar(festival, karnaval, sport musobaqalari)
rejasini
hisobga olib, nomerni o‘tgan va kelgusi davrda bandligini tahlil qilgach,
bron bo‘limi marketing xizmati bilan birgalikda mehmonxona faoliyatini
rejalashtiradi.
Ommaviy tadbirlar o‘tkaziladigan vaqtda mehmonxona joylariga bo‘lgan
talab bir necha barobar oshadi. Mehmonxona uchun ko‘p sonli qatnashuvchilarga
ega tadbirlarga joy bron qilish foydaoidir, chunki
bunday hollarda buyurtma
tadbirdan ancha oldinroq amalga oshiriladi va uni bekor qilish riski katta emas.
Mehmonxona bandligi mavsum, mazkur hududning ishchan faolligi, iqtisodiy,
siyosiy vaziyatga bog‘liq. Siyosiy barqarorsizlik ro‘y berayotganda xavfsizlikni
taminlash
sustlashishi
tufayli
turistlarning
ushbu
hududga
qiziqishi
pasayadi.Mavsum tig‘iz paytida mehmonxona ikkikarrali(dvoynoye) bron qilishni
amalga oshiradilar.
Ikkikarrali bron
-bu birdaniga ikki mijozga bir xil sanada
kelajakda mehmonxonadan joy berish tasdig‘idir.Bu yo‘lni tanlab mehmonxona
juda katta tavvakkal qiladi. Balkim ularning biri keyinchalik buyurtmani bekor
qiladi yoki belgilangan kunda kelmas.Unda tavvakkalchilik oqlanadi. Agar o‘sha
kuni har ikki mijoz ham kelsa-chi?Albatta, birinchi kelgan mijoz joyni egallaydi.
Ikkinchi mijoz ehtiyoji uchun boshqacha yo‘llar mavjud, bu yo‘llarni ikkikarrali
bronni amalga oshirayotganda bo‘lim menejeri o‘ylab qo‘yadi.Har
ikki mijoz
tashrif buyursa, yoki turist ogohlantirmay kelsa, mehmonxonada joy bo‘lmasa,
mehmonxona xodimi ularni mehmonxonaga yaqin joylashgan uy- joyni ijaraga
beruvchilar, yoki boshqa mehmonxonalarga jo‘natadilar.Bunday paytda mijozdan
mehmonxonani o‘zgartirishi haqida ijozat so‘rash zarur.
Mehmonxona uchun ham, mijoz uchun ham nomerlarni
oldindan bron qilish
qulaydir, qancha barvaqt bo‘lsa, shuncha yaxshi.
“Mehmonxonalarga xizmat ko‘rsatish qoidalari” asosan :”bajaruvchi ikki
tomon imzolagan mehmonxonada joyni bron qilish haqidagi shartnoma hujjat
tuzish orqali, shuningdek, pochta, telefon orqali bergach, ariza istemolchidan
kelayotganligiga ishonch hosil qilinganidan so‘ng bron amalga oshiriladi”.
Agar tashkilot mehmonxona xizmatidan doimiy foydalanayotgan bo‘lsa, unda
malum muddatga shartnoma tuzish maqsadga muvofiqdir.Bunda
tashkilotga
o‘zining tartib raqami beriladi va ushbu tashkilot tomonodan yuboriladigan
mijozlarga shartnomaga muvofiq mehmonxonadan jay beriladi.
Hozirda turfirmalar aniq bir mehmonxona bilan shartnoma tuzishga harakat
qilmoqdalar. Mehmonxonalar doimiy ravishda mijozlar bilan taminlayotgan
turfirmalar uchun chegirmalar belgilaydi.
Mehmonxona va turfirma o‘rtasidagi shartnomalarga quyidagilar ko‘rsatiladi:
turistlarni joylashtirish bo‘yicha arizalar qaysi muddatda berilishi shart, to‘lov
qachon va qay tarzda amalga oshiriladi.
Ko‘pincha
bron ijarani eslatadi, chunki chunki uzoq davrda va bir necha
nomerlar va hatto qavatlarga tegishli bo‘lishi mumkin.
Mehmonxona joy yoki nomerini bron qilishning bir necha usullari
mavjud:yozma, og‘zaki va kompyuter orqali.
Pochta yoki faks orqali mijoz mehmonxonada xat-ariza jo‘natadi(pismo-
zayavka).Xuddi shunday arizani mehmonxona bron bo‘limida rasmiylashtirish
mumkin.Arizalar bilan ishlash katta etiborni talab qiladi.Bron qilish yoki bronni
bekor qilish to‘g‘risidagi arizalar barchasi ro‘yxatga olinishi shart.
Bron bo‘ytcha menejerlar buyurtmani
vaqtida bekor qilmasalar, xato yuzaga
chiqmaguncha, nomer sotilmay qolishi mumkin.Faqat firma blankasidagi ariza,
buyurtma qilingan nomer to‘langanligini tasdiqlaydi.
Nomerni bron qilayotgan tashkilot arizasida albatta, ushbu tashkilot
rekvizitlari ko‘rsatilishi shart(nomi, manzili, bankdagi hisob raqami).Arizada
quyidagi malumotlar kiritilishi zarur:
-
nomer soni va kategoriyasi;
-
mehmonxonada yashash muddati;
-
tashrif buyuruvchi f. i. sh;
-
to‘lov shakli(naqd pul yoki pul ko‘chirish yo‘li bilan ; to‘lovni
amalga
oshiruvchi tashkilot rekvizitlari).
So‘ngra arizalar ro‘yxatga olinadi(registratsiya raqami beriladi) va
tasdiqlanadi, yoki rad etiladi.
Telefon orqali bron qilish jarayonida mijoz bilan suhbatda etiborli bo‘lish
juda muhim, chunki bu suhbatdan mijozning mehmonxona haqidagi taassuroti
shakllanadi.Qoida bo‘yicha go‘shakni maksimum 5ta gudokdan so‘ng ko‘tarish
kerak va albatta, ushbu xodim mehmonxonaning nomerlari bandlik holati haqida
malumotga ega bo‘lishi shart.Nomerlarga buyurtmani telefon orqali qabul qiluvchi
mehmonxonalarda maxsus blankalar ishlab chiqilgan.Unda faqat kerakli grafalar
belgilanadi, arizani to‘liq yozib olish shart emas.Bunday blankalar bron bo‘limi
kompyuterida ham bo‘lishi mumkin.Telefon
orqali bron qilishda yozma
tasdiqlovchi hujjat talab qilinadi.
Bron qilishning kompyuter usuli mehmonxonalar va mijlzlar uchun keng
imkoniyatlar yaratmoqda.Jahon amaliyotida bron qilishning kompyuterli tizimlari
mavjud: bron qilishning
