|
1. San’at tushunchasini izohlang
|
| bet | 1/49 | | Sana | 21.05.2024 | | Hajmi | 288,5 Kb. | | #249220 |
Bog'liq 1. San’at tushunchasini izohlang
1.San’at tushunchasini izohlang.
San'at - bu keng qamrovli atama bo'lib, inson faoliyati va ijodining keng doirasini o'z ichiga oladi, ularning barchasi estetik yoki ifodali fazilatlari bilan ajralib turadi. Asosan, san'at hissiy reaktsiyalarni uyg'otish va ma'noni etkazish uchun vizual, eshitish yoki boshqa hissiy tajribalardan foydalanadigan insoniy muloqot shaklidir.
San'at turli shakllarga ega bo'lishi mumkin va turli materiallar va texnikalar yordamida yaratilishi mumkin. Tasviriy san'at, masalan, rasm, haykaltaroshlik, fotografiya va grafik dizaynni o'z ichiga oladi, sahna san'ati esa teatr, raqs va musiqani o'z ichiga oladi. Adabiyot, she’riyat va kino ham san’atning bir turi hisoblanadi.
San'atning belgilovchi xususiyatlaridan biri uning sub'ektiv tabiatidir, ya'ni bir kishi go'zal yoki mazmunli deb hisoblagan narsa boshqasiga mos kelmasligi mumkin. Biroq, kompozitsiya, rang, tekstura va shakl kabi umume'tirof etilgan va qadrlanadigan san'atning ayrim elementlari mavjud.
San'at turli maqsadlarga xizmat qilishi mumkin, jumladan, siyosiy yoki ijtimoiy sharhlar, shaxsiy ifoda, o'yin-kulgi yoki oddiygina estetik zavq olish. Bundan tashqari, tarix davomida ko'plab avangard rassomlarning asarlarida ko'rinib turganidek, jamiyat me'yorlariga qarshi chiqish va chegaralarni buzish uchun ham foydalanish mumkin.
Umuman olganda, san’at murakkab va ko‘p qirrali tushuncha bo‘lib, ming yillar davomida insoniyat madaniyatining ajralmas qismi bo‘lib kelgan. San’at o‘zining turli shakl va iboralari orqali bugungi hayotimizni ilhomlantirishda, da’vo qilishda va boyitishda davom etmoqda.
2.Tasviriy sana’t janrlari haqida nimalar bilasiz?
Tasviriy sanʼat keng qamrovli atama boʻlib, sanʼatning turli shakllarini, jumladan, rangtasvir, haykaltaroshlik, fotografiya, bosmaxona va boshqalarni oʻz ichiga oladi. Ushbu san'at turlarining har biri o'ziga xos xususiyatlar va uslublarga ega bo'lib, ularni bir-biridan ajratib turadi. Tasviriy san'atning eng mashhur janrlaridan ba'zilari:
1. Realizm: Realizm 19-asr oʻrtalarida paydo boʻlgan, dunyoni qanday boʻlsa, shunday qilib koʻrsatishni maqsad qilgan badiiy oqimdir. Ushbu oqimga mansub rassomlar imkon qadar aniq va ob'ektiv san'at yaratishga harakat qilishdi. Realizm ko'pincha oddiy deb hisoblangan kundalik hayot, landshaft va natyurmort kabi mavzularni ko'rib chiqdi.
2. Impressionizm: Impressionizm 19-asrda Fransiyada paydo boʻlgan sanʼat oqimidir. U kichik, ingichka, ko'rinadigan cho'tka zarbalaridan foydalanish bilan tavsiflanadi, ular real tasvirdan ko'ra mavzu haqida taassurot yaratadi. Ushbu oqimga mansub rassomlar ko'pincha ochiq havoda rasm chizishgan va yorug'lik va rangning o'zgaruvchan ta'sirini suratga olishga harakat qilishgan.
3. Ekspressionizm: Ekspressionizm 20-asr boshlarida Germaniyada paydo boʻlgan badiiy oqimdir. Bu qalin ranglar, buzilgan shakllar va bo'rttirilgan his-tuyg'ulardan foydalanish bilan tavsiflanadi. Ekspressionist rassomlar ko'pincha o'zlarining ichki his-tuyg'ularini va his-tuyg'ularini o'z san'ati orqali ifodalashga harakat qilishgan.
4. Mavhum san’at: Mavhum san’at dunyoni real tasvirlashga urinmaydigan san’at turidir. Buning o'rniga, u izohlash uchun ochiq bo'lgan vizual tilni yaratish uchun shakllar, ranglar va shakllardan foydalanadi. Mavhum san'atni ikki toifaga bo'lish mumkin: geometrik abstraktsiya va imo-ishorali abstraktsiya.
5. Pop-art: Pop-art 1950-1960-yillarda AQSh va Buyuk Britaniyada paydo boʻlgan sanʼat harakatidir. U komikslar, reklama va mashhurlar kabi mashhur madaniyat tasvirlari va piktogrammalaridan foydalanish bilan tavsiflanadi. Pop-art ko'pincha yorqin ranglar va qalin shakllarni qo'llaydi va vizual tarzda ajoyib effekt yaratadi.
Bu tasviriy san'atning ko'p janrlaridan faqat bir nechtasi. Har bir janr o'ziga xos uslub va xususiyatlarga ega bo'lib, tasviriy san'atni rang-barang va qiziqarli o'rganish sohasiga aylantiradi.
|
| |
