Mundarija
Kirish
Mikrokontrollerlar haqida asosiy tushunchalar hamda
uning ahamiyati…………………………………………………………………...6
Umumiy qism
2.1 Mikrokontrollerlarning tavfsifi va funksiyalari ishlash prinsipi……...........................................................................................................12
2.2 Mikrokontrollerlar tarixi rivojlanishi........................................................15
Asosiy qism
3.1Mikrokontrollerlarni prinsipial sxemasini ishlab chiqish........................18
3.2Mikrokontrollerlar ishlab chiqaradigan kompaniyalar va firmalar haqida ma’lumotlar.........................................................................................................23
3.3Mikrokontrollerlar turlari bilan tanishish................................................28
3.4Mikrokontrollerlarning hozirgi zamon uchun ahamiyati........................32
Xulosa
Foydalanilgan adabiyotlar roʻyxati
KIRISH.
Mikrokontroller (ingl. Micro Controller Unit, MCU)- electron qurilmalarni boshqarishga mo‘ljallangan mikrosxema. Odatdagi mikrokontroller o‘z ichiga protsessor va periferiya uskunalari, OX(operativ xotira) va DX(doimiy xotira) olishi mumkin. Oddiy masalalarni bajara oladigan bir kristalli kompyuter deb atash ham mumkin. Zamonaviy elektronikani mikrokontrollerlarsiz tasavvur qilib bo‘lmaydi. Koinotdagi sun’iy yo‘ldoshlardan tortib kundalik hayotda har kuni foydalanadigan jixozlar ham mikrokontroller asosida ishlaydi.
Mikrokontroller, biror elektron qurilma yoki dastlabki vosita sifatida ishlatiladigan boshqaruvchilardan tashkil topgan kichik miqdordagi kompyuterlardir. Ular, dasturlash yordamida xilma-xil komandalar bajarish uchun mo'ljallangan va keng qo'llaniladigan qurilmalardir. Mikrokontrollerlar ko'plab xil turdagi vazifalarni bajarishga qodir: otomobillar, elektron qurilmalar, mobil qurilmalar, o'yinlar, uy jihozlari, avtomatlashtirilgan tizimlar va IoT (Internet of Things) loyihalari kabi joylarda ishlatiladi. Ular o'zlariga protsessor, xotira, ishlov berish kiritishlari, o'zlashtirilgan modullar va boshqa kerakli qurilmalarni integratsiya qilgan mikroskematik qurilmalardir. Mikrokontrollerlar, avvalgi yillarda katta kompyuterlar uchun taqdim etilgan funktsiyalarni kichik qurilmalar uchun engil shakllarda taqdim etadi.
Mikrokontroller-bu elektron qurilmalardagi uning ishlash tizimini boshqarish uchun mo’ljallangan mikrosxema hisoblanadi. Oddiy mikrokontroller protsessor va tashqi ulanish qurilmalarning funksiyalarini, RAM yoki ROMni o’z ichiga oladi hamda bitta chipda birlashtiradi.
Aslida, uni oddiy vazifalarni bajarishga qodir bo’lgan bitta
chipli kompyuter deyish mumkin.
Mikrokontrollerning paydo bo’lishi bilan kompyuterli avtomatlashtirishni
boshqaruv sohasida ommaviy qo’llash davrining boshlanishi o’zaro uzviy bog’liq. Shu sababli ham bu jarayonda “nazoratchi” (inglizcha controller
-regulyator, boshqaruvchi qurilma yoki nazoratchi) atamasi yuzaga kelgan
|