1-variant
1.MathCADda ikki o`lchovli massivlar, va ular bilan ishlash (misollar bilan).- O’zgaruvchilar ham skalyar sonlar kabi massivga ega. Massivni aniqlash ham o’zgaruvchilarga skalyar qiymatlarni berganimizdek avval o’zgaruvchining nomi yoziladi va : qo’yiladi keyin massiv kiritiladi ( Vektor yoki Matrisa). Masalan 3 elementli v vektorni aniqlash uchun quyidagi ishlar bajariladi. 1) bo’sh satrda v vektorni kiritamiz V:=● ko’rinishda. 2) Insert bo’limidan Matrix… ni tanlaymiz yoki [ Ctrl+M] tugmasini bosamiz yoki Matematik belgilar panelidan matrisa belgisini tanlaymiz natijada muloqot oynasi hosil bo’ladi. 3) Satr va ustun elementlar sonini kiritib ok tugmasini bosib vektor yoki matrisa hosil qilinadi. Massivni hosil qilganimizdan keyin uning elementlarini Tab tugmasi orqali to’ldirib chiqamiz. Massiv elementlariga murojaat qilish uchun quyi chegarani ishlatamiz, uning alohida ustunlariga murojaat qilish uchun yuqori chegaradan foydalanamiz. Quyi chegara [ bilan yuqori chegara [Ctrl+6] tugmalari yordamida chiqariladi. Bazi massiv elementlariga qiymat berilmasligi ham mumkin. Masalan
X ga qiymat bermasdan X3 ga qiymat berilsa X
0, X
1, X
2 lar 0 qiymat qabul qiladi. Agar massivlarni e‘lon qilishdan oldin ORIGIN≡0 deb yozsak massiv elementlarini tartiblashni 0 dan boshlaydi. Agar ORIGIN≡1 deb yozsak massiv elementlarini tartiblashni 1 dan boshlaydi. Massiv elementlari 100 dan ortiq bo’lsa uni 1- rasmda keltirilganidek aniqlab bo’lmaydi. Buning uchun “ augment ” yoki “stack” funksiyalaridan foydalanish mumkin yoki diskret argumentlar yordamida aniqlash mumkin.
2. Maple da abs, ceil , floor, frac, trunk,round funktsiyalar bilan ishlash izohlangan shaklda-
abs –
sonning absolyut qiymati
ceil – argumentdan katta yoki unga teng bo’lgan eng kichik butun son;
floor – argumentdan kichik yoki unga teng bo’lgan
eng katta butun son; frac – sonning kasr qismi;
trunc –
yaxlitlangan son; round – sonning yaxlitlangan qiymati;