|
O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi farg’ona davlat universiteti
|
| bet | 1/4 | | Sana | 19.05.2023 | | Hajmi | 0.59 Mb. | | #62150 |
Bog'liq Javohir Jarayonlar tadqiqoti Operatsiyalarni tadqiq qilish masalalarining umumiy tavsifi. Ope-kompy.info
O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI
OLIY VA O’RTA MAXSUS TA’LIM VAZIRLIGI
FARG’ONA DAVLAT UNIVERSITETI
MATEMATIKA-INFORMATIKA FAKULTETI
AMALIY MATEMATIKA YO’NALISHI
20.07- guruh talabasi
Javohir Shokirovning
”Jarayonlar tadqiqoti va optimal boshqaruv” fanidan
” Butun sonli dasturlash” mavzusiga oid yozgan
MUSTAQIL ISHI
Farg’ona 2023-yil
BUTUN SONLI DASTURLASH. BUTUN SONLI CHIZIQLI DASTURLASH.
Reja:
Butun sonli dasturlash masalasining qo’yilishi va unni yechish usuli.
Chiziqli dasturlash masalasini matematik modeli
Chiziqli dasturlash masalasini yechishning Simpleks usuli
Simpleks usulida masalalarni yechishda Exsel elektron jadvalidan foydalanish
Ma’lumki, iqtisodning ko'p masalalarini yechish, butun sonli yechimnitopish bilan bog’liq. Bunday masalalarda yechimning butun son bo'lishi talab etiladi. Masalan, korxonalar orasida mahsulot ishlb chiqarish topshiriqlari, buyumlarni bichish, kemalar ishlab chiqarish, samolyotlarni reyslarga taqsimlash va hokazo. Bunday misollarni ko'plab keltirish mumkin. Ayrim masalalarda, uning qo'yilishiga qarab, yechimni butun songacha ixchamlab olish mumkin. Lekin boshqa hollarda ixchamlab olish, optimal yechimdan katta farq qilishi mumkin. Butun sonli dasturlash masalasi ham Chiziqli dasturlash masalasidek qo'yilib, optimal yechim o'zgaruvchilarning qi`ymati butun musbat son bo'lsin, degan qo'shimcha talab qo'yiladi.
Butun sonli dasturlash butun sonli oʻzgaruvchilar ustidan Chiziqli cheklovlar toʻplamiga boʻysunuvchi Chiziqli funksiyani optimallashtirishni ifodalaydi.
Chiziqli dasturlashda keltirilgan bayonotlar: ishlab chiqarish misollar barcha Chiziqli dasturlash modellari. Biroq, juda ko'p sonli o'zgaruvchilar va cheklovlarga ega Chiziqli dasturlarni samarali hal qilish mumkin. Afsuski, o'zgaruvchilar butun sonlarni olishlari kerak bo'lganda, bu endi to'g'ri emas. Butun sonli dasturlashbutun sonli oʻzgaruvchilar ustidan Chiziqli cheklovlar toʻplamiga boʻysunuvchi Chiziqli funksiyani optimallashtirish sifatida ifodalanishi mumkin boʻlgan muammolar sinfi. Bu aslida NP qiyin. Bundan ham muhimi, ehtimol, oqilona vaqt ichida isbotlanishi mumkin bo'lgan optimallikka echilishi mumkin bo'lgan butun sonli dasturlarning o'lchamlari Chiziqli dasturlash hamkasblariga qaraganda ancha kichik bo'lishidir. Albatta, istisnolar mavjud va bu hujjat samarali echilishi mumkin bo'lgan bir necha muhim tamsayı dasturlari sinflarini tavsiflaydi, ammo OPL foydalanuvchilarini ogohlantirish kerakki, diskret muammolarni hal qilish odatda Chiziqli dasturlarga qaraganda ancha qiyin.
|
| |
