II.
Dasturiy ta’minotni amaliyotga tadbiq etish jarayonidagi
teslash(release testing)
Ushbu testlash jarayoni dasturiy ta’minotni ishlab chiqaruvchilar jamoasidan
tashqarida, uni amaliyotga tadbiq etish davridagi testlash jarayoni bo’lib
hisoblanadi. Testlashning bu bosqichidan ko’zlangan asosiy maqsad dasturiy
ta’minotni amaliyotga qo’llash uchun yetarli darajada tayyor ekanligiga ishonch
hosil qilishdan iborat. Bu jarayon nafaqat foydalanuvchi talablari.
Balki dasturiy
ta’minot qo’llanilayotgan butun bir tizimning talablarini hisobga olgan holda amalga
oshirilishi lozim.
Bu jarayon ham o’z navbatida bir necha bosqichlarni o’z ichiga oladi va ular
quyidagilar:
Requirements-based testing(talablarga asoslangan testlash) –
bunday testlash
talablarning qay darajada bajarila olinayotganini tetslashga asoslangan. Shuning
uchun dasturiy ta’minot uchun talablar ishlab chiqilayotganda ularni keyinchalik
testlash uchun qulay bo’lishini ham inobatga olish kerak.
Senario – testing (ssenariyni testlash) –
bunda dasturiy ta’minot
qay tarzda
ishlashini belgilab beruvchi hujjat – ssenariy talablari bajarilayotgani testlanadi.
IV. AMALIY MASHG’ULOT MATERIALLARI
100
Performance testing(ijroni yoki dasturiy ta’minotning ishlash jarayonini
testlash) –
bu dasturiy ta’minotni amaliyotga tadbiq qilish jarayonidagi testlashning
so’nggi bosqichi bo’lib bunda asosiy e’tibor dasturning barcha mayda detallarini
ham inobatga olgan holda testlash lozim bo’ladi.
III.
Foydalanuvchi tomonidan testlash(user testing)
Bunda foydalanuvchi yoki iste’molchi dasturiy
mahsulotdan foydalanish
davomida yuzaga kelgan muammolar bo’yicha o’z fikr va maslahatlari bergan holda
testlash jarayonini amalga oshiradi. Deyarli barcha tizimlar uchun dasturchi va ishga
tushirish davomida olib borilgan testlashning o’zi yetarli bo’lib qolmaydi. Chunki
murakkab tizimlarda shunday vaziyatlar bo’ladi-ki, faqatgina foydalanuvchi yoki
mijoz dasturiy mahsulotdan foydalanayotgan vaqtda muammolar yuzaga keladi. Shu
jihati bilan ham testlashning ushbu bosqichi muhim hisoblanadi. Buning ham bir
necha usullari mavjud:
a)
Alfa testlash –
bunda foydalanuvchi dasuturiy ta’minotni
ishlab
chiqaruvchi jamoa bilan birga faoliyat olib borgan holda testlashni
amalga oshiradi.
b)
Beta testlash –
dasturiy ta’minotning ma’lum bir funksiyalari
foydalanuvchilar testlashlari uchun ochiq bo’ladi
va ular testlash
jarayonini o’z kasbiy vazifalarini bajara turib amalga oshiradilar.
c)
Tasqidlovchi testlash –
bunda foydalanuvchi dasturiy ta’minotni izchil
o’rganib uni o’zining ish jarayoni uchun tadbiq qilish mumkin yoki
mumkin emasligi haqida yakuniy qarorni qabul qiladi.
Foydalanilgan adabiyotlar
1.
Andrea, J. (2007). ‘Envisioning the Next Generationof
Functional Testing
Tools’. IEEE Software, 24(3), 58–65.
2.
“Software Engineering”, by Ian Sommerville, 2015
3.
http://www.SoftwareEngineering-9.com
4.
http://www.pearsonhighered.com/sommerville
